Són - 01.01.2009, Blaðsíða 98

BRAGI HALLDÓRSSON98
Ríman er ófullgerð að hans eigin sögn en upphaflega hafði hann ætlað
sér að yrkja út frá allri sögunni um Hjálmar og Ingibjörgu.
Bygging rímunnar er óvenjuleg því að hún hefst á Inngangs-mansöng.
Strax í upphafsvísu veltir hann fyrir sér „Hvort mun rímna- enduð
öld / ellegar hún sefur?“ Nú sé svo komið að „vífin gjörist óðum
vandlátari en vóru fyrr“ á skemmtanir og þau geri sér ekki lengur að
góðu „illa valið efni, sett / óvandlega’ í bögur“ (2–3). Síðan spyr hann:
6
Hví þá flestir menntamenn
mótkast rímum veita,
sem þó voru’, og eru enn,
almenn skemmtun sveita?
Við þessu á hann það svar að rímnahefðina þurfi að endurnýja og
laga að breyttum tímum en ástæðulaust sé að leggja hana af:
12
Kvæðum hallast ættum að,
úti síst þau loka;
en um leið í annan stað
áfram rímum þoka.
13
Nýrrar aldar nýjan smekk
nýjar rímur beri;
og þá menntun áfram gekk,
eins þær líka geri.
Hér enduróma deilurnar um rímurnar eins og í rímum Hallgríms
læknis og blaðagreinunum í Norðanfara á sjöunda áratug 19. aldar.
Hinn eiginlegi mansöngur (1–8) fjallar um hvers vegna skáldið velur
sér sléttubönd sem bragarhátt í rímunni sjálfri og síðan færir Brynj-
ólfur rímuna konu að sið rímnaskálda.
Brynjólfur gerir líkt og ýmis fyrri skáld ráð fyrir að sagan sé
alþekkt og hana þurfi ekki að endursegja. Hann vindur sér því vafn-
ingalaust í Dánaróð Hjálmars (10–37) og gerir þá um leið ráð fyrir að
allir þekki vísu Örvar-Odds sem er undanfari dánaróðsins í sögum.
Hjálmar byrjar á að tíunda afrek sín og segist þar hafa frelsað
„fimmtán borgir“ (17) eins og greint er frá í Hervarar sögu og Heiðreks
konungs og að auki hafi hann verið „borinn talinn til / tveggja ríkja’ á
láði“ (18) eins og í rímu Hallgríms læknis. Hér lifir því sagan sjálf-
stæðu lífi í sagnaheimi rímnanna eins og hjá Sigurði og Guðrúnu.
Hinsta fundi Hjálmars og Ingibjargar við Agnafit er lýst af mikilli
angurværð þegar Ingibjörg spáði því að þau sæjust ekki framar.