Són - 01.01.2009, Síða 107

ÁSTIR HJÁLMARS HUGUMSTÓRA OG INGIBJARGAR 107
kveðju hans í andarslitrunum til Ingibjargar er næsti kafli (85–116).
Þarna byggir skáldið á Dánaróði Hjálmars í sögunum báðum en bætir
jafnframt miklu við frá eigin brjósti um fyrri afrek Hjálmars.
Þar næst segir frá för Örvar-Odds með lík Hjálmars heim til
Uppsala þar sem hann flytur kveðju hans til Ingibjargar (117–130).
Hér er að mestu fylgt frásögn Örvar-Odds sögu með hástemmdum og
rómantískum viðbótum frá skáldinu um hugrenningar Ingibjargar
sem þráir að ástvinur hennar snúi heill heim. Einræða Ingibjargar og
ástaróður yfir líki Hjálmars (131–142) er hugarfóstur skáldsins sem þó
hefur bersýnilega fengið innblástur frá rímu Guðrúnar. Samt á sér
þetta nokkra stoð í drengskaparheitum þeim sem Hjálmar setti Örvar-
Oddi í 9. kafla Örvar-Odds sögu fyrir því að þeir gerðu með sér félag.
Niðurlag harmsögunnar (143–152), þar sem Örvar-Oddur talar
yfir líkum þeirra Hjálmars og Ingibjargar sem sprakk af harmi þegar
hún vafði líkið örmum, er sótt í Örvar-Odds sögu með talsverðum við-
bótum frá skáldinu sem sleppir þó harmahlátri Örvars-Odds í sögunni
yfir líkunum. Í fornum sögum hlæja hetjur þegar þeim er mest harma-
kvöl í huga, öfugt við aðra menn. Ef til vill hefur rímnaskáldið ekki
talið að það skilaði sér til áheyrenda á 19. öld að láta Örvar-Odd
standa hlæjandi yfir líkunum. Þeir gætu misskilið hlátur hetjunnar.
Augljósan skyldleika má greina við rímu Guðrúnar. Náinn skyld-
leiki milli rímna Einars og Björns Schram kemur hins vegar á óvart
og ekki er alveg ljóst hvor hefur lært af hinum en augljóst er að báðir
eru lærisveinar Guðrúnar. Að sögn Björns er hans ríma eldri ef því er
trúað að hann hafi verið fjórtán ára þegar hann orti hana. Hér verða
rakin nokkur dæmi sem afhjúpa þetta:
Guðrún:
32
Veit eg lifir þægur þar
þó ei beitir skjóma
sem að himins heiðgeislar
helgan veita blóma.
Björn:
13
Ástarhita heiðgeislar
hreyfðu bjarta mæri,
þóttist vita að væri þar
vinur hjartakæri.
36
Hér af drifi helfarar
harms er búin pína,
ástar hifins heiðgeislar
hljóta nú að dvína.