Gerðir kirkjuþings - 1999, Blaðsíða 14
staklega finnst mér mikið til um þennan glæsilega samkomusal kirkjunnar sem er vafalaust
mikil lyftistöng íyrir safnaðarlíiið og mannlífið hér í sókninni.
Mér eru málefni þjóðkirkjunnar hugfólgin og horfi með ánægju og eftirvæntingu til
þess að fjalla um þau í starfi mínu. Sem formaður allsheijamefhdar Alþingis hef ég á
liðnum árum kynnst málefnum kirkjunnar og ekki síst tók ég virkan þátt i meðferð og af-
greiðslu Alþingis á frumvarpinu um stöðu, stjóm og starfshætti þjóðkirkjunnar, sem ég kýs
að nefna þjóðkirkjulögin. Alþingi samþykkti lögin í maí 1997 en lögin tóku gildi, eins og
kunnugt er, þann 1. janúar 1998.
Á þessu ári hefur kirkjan starfað að fullu eftir hinum nýja lagaramma, hinmn nýja
kirkjurétti sem þjóðkirkjulögin mörkuðu og á síðasta kirkjuþingi var mikið verk unnið í því
að fylla út í þann ramma með margvíslegum starfsreglum er tóku gildi við síðustu áramót
um leið og úr gildi féllu ýmsar reglur sem áður mótuðu starf kirkjunnar.
Þjóðkirkjulögin fólu í sér málamiðlun mjög ólíkra viðhorfa um verkefnaskiptingu milli
hinna ýmsu stofnana innan kirkjunnar. Leitað hefur verið álits tveggja lagaprófessora mn
túlkun einstakra ákvæða laganna og hafa þeir skilað álitsgerð um málið. Eg tel eðlilegt að
kirkjuþingsmenn kynni sér vandlega efhi þeirrar álitsgerðar og að framkvæmd lagamia
verði sveigð að því eftir því sem við á og unnt er án breytinga á lögunum. Að sjálfsögðu vil
ég ekki útiloka að breyta þmfi lögunum til betri vegar ef menn eru sammála um að gera
tillögu um slíkt, en mikilvægt er að lögin fái að slípast í ffamkvæmdinni. Aðalatriðið er að
þau tryggi skilvirka framkvæmd í kirkjustjóminni undir því ffelsi sem þjóðkirkjmmi hefur
nú verið veitt til þess að ráða eigin málum.
Enn sem fyrr er mikilvægt að skipan prestakalla og prófastsdæma fylgi eftir þróun
byggðarinnar í landinu. Örar breytingar í búsetu og miklar samgöngubætm kalla á
breytingar í þjónustu þjóðkirkjunnar. Flóknari samfélagsgerð kallar einnig á aukna sér-
þjónustu kirkjunnar manna. Þessu verður að stórmn hluta að mæta með skipulögðum til-
flutningi á starfsmönnum og á íjármunum innan kirkjunnar, og ég er ánægð með að
almennur skilningur skuli ríkja á þessu innan kirkjunnar.
Þjóðfélagið er í þróun. Kirkjan fylgir henni eftir og leggur áherslu á að móta starf sitt
til framtíðar. Ég tel það mjög athyglisvert að herra Karl Sigmbjömsson biskup hefrn nú
boðað til landsþings kirkjunnar sem haldið verðm að ári, en það mun koma í stað presta-
stefnu og jafnt leikir sem lærðir koma þar að þingstörfunum.
Ég tel að með slíku þingi megi virkja fleiri krafta til eflingar kirkjunnar. Þróttmikil
kirkja byggir jafnt á lifandi trú og árangursríku skipulagi trúarstarfsins. Ég hef með áhuga
fylgst með vaxandi starfi safnaðanna á síðustu árum og ég tel mikilvægt að tryggja tjár-
hagsgrundvöllinn fyrir því.
Kirkjan tekur virkan þátt í baráttu okkar tíma fyrir jafmétti og bræðralagi allra jarðar-
búa. Nýlokið er merkri alþjóðlegri ráðstefnu hér á landi um konm og lýðræði við ár-
þúsundamót sem m.a. er ætlað að stuðla að auknum marmréttindum og jafnrétti kynjanna í
þeim Evrópuríkjum sem áðm töldust til Sovétríkjanna. Það var mér mikil ánægja hvað
þjóðkirkjan studdi þessa ráðstefnu og hyggst styðja þær aðgerðir sem ráðstefnan ákvað að
gerðar skyldu á næstu missirum.
Af vettvangi dóms- og kirkjumálaráðuneytisins vil ég nefna að ég mun á því Alþingi
sem nú situr leggja fram frv. til laga um skráð trúfélög. Frumvarpið miðar að því að skýra
betur réttarstöðu trúfélaga í landinu. Þá hefur verið ákveðið að taka til endurskoðunar ýmis
atriði í lögunum um kirkjugarða í góðri samvinnu ráðuneytisins og Biskupsstofu.
Góðir áheyrendur. Kristnihátíð er hafm, þar sem minnst er kristnitökunnar fyrir eitt
þúsund árum. Það hefrn verið mjög ánægjulegt að fýlgjast með þeim viðbmðum sem þegar
hafa átt sér stað og sérstaklega minnist ég útiguðsþjónustu á vegum Reykjavíkurprófasts-
10