Gerðir kirkjuþings - 1999, Blaðsíða 72
14. mál.
31. KIRKJUÞING- 1999.
Þski. 14.
2. Sjónarmið um stærð sókna og mannfjölda.
Með hliðsjón af því sem rakið hefur verið um grundvöll og tilgang sókna svo og
öðrum rökum sem ffam má færa um heppilegan og skynsamlegan mannfjölda í sóknum í
því sambandi, telur biskupafundur að eftirtalin atriði komi einkum til athugunar við mat á
stærð sókna og mannfjölda:
a) Rök sem mæla með tilteknum lágmarksíjölda (lágmarksstærð):
• Því fleiri sem eru því fjölbreytilegra verður samfélagið og meira litróf í hópnum.
Meiri lífsreynsla safnast saman og mannauður samfélagsins eykst með hverjum
manni.
• Margar hendur vinna létt verk. Fleiri sóknarböm leiða til þess að möguleiki skapast á
öflugra starfi. Möguleikar á vinnuspamaði og hagræðingu aukast í starfi sóknarinnar.
• Meiri kostur gefst á sérhæfmgu í starfmu t.d. að nýta hæfileika, reynslu og áliuga
sóknarbama á tilteknum sviðum. Því fleiri menn því fleiri kostir í stöðunni.
• Tekjur sóknar ráðast af mannfjölda í sókninni. Því fleira fólk í sókn, því meiri tekjui'.
• Allar sóknir þarfnast ákveðinnar lágmarksvinnu við stjómsýslu óháð stærð. Þar má
t.d. nefna gerð starfsáætlunar, færslu bókhalds, gerðar ársreiknings og ýmis konar
upplýsingamiðlun. Þá er enn fremur þörf fýrir ffekari vinnu sem allar sóknir þurfa að
láta í té en vinnumagnið er breytileg eftir mannfjölda þannig að það eykst effir því
sem fleiri em í sókn. Þar má nefna t.d. undirbúning aðalsafnaðarfunda og annarra
safnaðarfunda og vinnu við að sjá til þess að fullnægjandi aðstaða sé til staðar til
kirkjulegs starfs.
• Sókn þarf að geta séð til þess að viðunandi húsnæði og búnaður sé til
guðsþjónustuhalds og annars safnaðarstarfs. Langflestar sóknir hafa yfir að ráða
sóknarkirkju. Það leiðir af sér að ákveðinn lágmarkskostnaður vegna viðhalds,
reksturs og búnaðar fellur á sóknir óháð stærð. Minna má á í því sambandi, að flestar
sóknir landsins em skyldugar til að viðhalda friðuðum kirkjum. Margar sóknir hafa
aðgang að safnaðarheimili eða sambærilegri aðstöðu, sem þær annað hvort eiga
sjálfar eða hafa afnot af. Kostnaður einstakra sókna af þessu er að öðm leyti afar
breytilegur eins og gefur að skilja. Þetta leiðir þó til þess að sókn hlýtur að verða að
hafa lágmarkstekjur til að geta staðið undir þessu.
• Það er almennt viðurkennd regla í opinberri stjómsýslu að forðast beri að skapa
aðstæður sem leiða til þess að vanhæfi komi upp. Þannig er t.d. ekki heppilegt að
veita manni stöðu, sem oft þarf að víkja sæti vegna þess að upp komi vanhæfi. Þessi
vandi getur komið upp í mannfáum sóknum t.d. þegar sókn þarf að semja um
framkvæmd viðhaldsvinnu á kirkju og einhver í sóknamefnd eða nákominn
sóknamefndarmanni býður í verkið.
b) Rök sem mæla með tilteknum hámarksfjölda eða hámarksstærð:
• Yfirsýn minnkar eða glatast með of miklum mannfjölda.
• Of margir þátttakendur í félagsheildinni geta leitt til þess að erfitt verður að mynda
félagsanda og myndun persónulegra tengsla verður erfiðari. Einstaklingar "týnast" í
fjölmenninu.
• Flóknara og dýrara verður að halda utan um starfið með auknum mannfjölda.
Fjölmennið krefst húsakosts og meiri og betri aðstöðu til félagsstarfsins.
68