Gerðir kirkjuþings - 1999, Síða 80

14. mál.
31. KIRKJUÞING. 1999.
Þski. 14.
f) Víðfeðmi/samgöngur.
Takmörk eru á því hvað einu embætti er ætlandi að sinna víðfeðmu prestakalli og
getur það því sannarlega haft áhrif á skipulag prestsþjónustu eins og áður hefur komið
fram. Þá er nauðsynlegt að líta til samgangna á svæðinu við skipulag prestakalla.
Erfitt er að setja almenn viðmið en að jafnaði á akstursvegalengd í prestakalli
naumast að vera meiri en 120 km. milli ystu byggðra bóla. Einnig verður að líta til þess ef
um farartálma getur verið að ræða t.d. heiðar og fjallvegi eða vonda vegi, sem e.t.v. eru
meira eða minna lokaðir yfir vetrarmánuðina.
Ef prestakall þjónar til viðbótar eyju t.d. eins og er um Grímsey eða Flatey á
Breiðafirði geta sérstök sjónarmið átt við. Sama er að segja ef prestakall er afmarkað af
eyju t.d. eins og Vestmannaeyjaprestakall í Vestmannaeyjum.
g) Fjöldi sókna.
Biskupafundur telur eðlilegt að setja það sem meginreglu að ein sókn sé í hverju
prestakalli, en þó aldrei fleiri en þrjár, þannig að ekki séu of margar kirkjur í prestakalli.
Því færri sóknir sem eru í prestakalli því einfaldari er öll þjónusta og rekstur embættanna.
Það getur virkað sem hamlandi þáttur ef sóknarprestur þjónar of mörgum sóknum.
Skipulag og þjónusta við allt að sex sóknir, eins og dæmi eru um, geta verið þung í
vöfum, svo og að eiga samskipti við allt að sex sóknamefhdir. A móti kemur að fleira
fólk er að störfum í sóknamefndum og er vissulega styrkur að því. Biskupafundur bendir
á að möguleiki er að nýta kraffa þess fólks betur með öðrum hætti t.d. með skipan
sémefnda. Að sjálfsögðu geta komið til frávik frá þessari meginreglu ef sémtakar
aðstæður leiða til þess.
h) Sérstakar aðstæður.
í prestaköllum geta verið sérstakar aðstæður sem réttlæta ffávik ffá ofangreindum
viðmiðunum. Dæmi þessa er t.d. það að prestakalli fylgi viðbótarþjónusta t.d. staðarhald,
umsjón með kirkjumiðstöð o.s.frv. Verður þá að líta til þess og reyna að meta starfsþörf í
því sambandi.
i) Hefð.
Hugsanlegt er að svo rík hefð sé fyrir tilteknu prestakalli eða skipulagi að réttlæta
megi frávik frá meginreglum þeim er að ofan greinir. Minna má hér á að sú undantekning
er gerð í lögum nr. 78/1997 frá þeirri meginreglu að kirkjuþing ráði skipan prestakalla að
ráðagerð er um að prestur sitji á Þingvöllum, sbr. 51. gr. laganna.
j) Annað.
Biskupafundur telur að vissa varfæmi verði að auðsýna við breytingar á skipan
prestakalla, þrátt fyrir að rök þyki fýrir breytingum. Of miklar breytingar á of skömmum
tíma geta verið erfiðar fýrir alla hlutaðeigandi og kostnaðarsamar sömuleiðis t.d. ef þær
útheimta tilfærslu prestsseturs.
Biskupafundur telur rétt að reyna að jafnaði að skipa málum svo að framkvæmd
breytinga á skipan prestakalla leiði ekki til þess að prestar missi störf, heldur fremur að
breytingar komi til framkvæmda þegar hlutaðeigandi prestur lætur af embætti.
IV. Um skipan prófastsdæma.
Um skipan prófastsdæma gilda sömu reglur og um skipan sókna og prestakalla að
meginstefnu til. Eðlilegt er að líta til skipulags prófastsþjónustunnar í tengslum við mat á
skipan sókna, prestakalla og prófastsdæma. Biskupafundur hefur í því sambandi litið til
eðlis prófastsstarfanna, sem trúnaðarmanna biskups í héraði, þeirra skyldna sem á þeim
76