Gerðir kirkjuþings - 2006, Qupperneq 16
Ávarp forseta Kirkjuþings, Péturs Kr. Hafstein
Virðulega Kirkjuþing.
Góðir gestir.
Eg þakka það mikla traust, sem mér er sýnt með því að fela mér forsæti á Kirkjuþingi.
Mér er ljóst, að mér er mikill vandi á höndum. Kirkjuþing er einn af homsteinum
þjóðkirkjunnar og miklu skiptir, að starf þess fari vel og giftusamlega fram - bæði til
þess að styrkja þjóðkirkjuna sem forystuafl í trúarlegum efhum og efla kristið samfélag
og þar með bæta mannlífið í landinu.
Vandi minn í þessu hlutverki er meiri en ella vegna þess að ég hef ekki áður setið á
Kirkjuþingi - þekki ekki af eigin raun framvindu þess og innra starf, ekki einu sinni öll
nöfnin og andlitin, sem við mér blasa. Ég verð því að biðja um þolinmæði ykkar og
samvinnu. Á móti heiti ég því að leggja mig allan fram um það, að þingstörfin hér megi
fara vel og virðulega fram - að réttlæti ríki í fundarstjóm og störf Kirkjuþingsins verði
skilvirk og árangursrík.
Kirkjuþing sér nú á bak traustum þingforseta, Jóni Helgasyni í Seglbúðum, sem leitt
hefur þingið af alúð og festu síðustu átta árin. Það er almælt, að forsetastörf Jóns á
Kirkjuþingi hafi verið unnin af kærleika, þekkingu og skilningi á mannlegu eðli. Fyrir
það stendur þjóðkirkjan í þakkarskuld við Jón Helgason. Mér er bæði ljúft og skylt á
þessari stundu að færa fram og árétta þakklæti Kirkjuþingsins til Jóns fyrir ómetanlega
forystu á umbrotatímum í kjölfar laga nr. 78/1997 um stöðu, stjóm og starfshætti
þjóðkirkjunnar. Hann hefur veitt því umbótastarfi, sem unnið hefur verið undanfarin ár
til að styrkja og efla sjálfstæði þjóðkirkjunnar á grandvelli þessarar löggjafar og annarra
tengdra laga, farsæla og trausta forystu.
Þessa Kirkjuþings bíða mörg og vandasöm verkefni, eins og ffamkomin þingmál gefa
til kynna. Þau era ekki einskorðuð við ytri umgjörð hins kirkjulega starfs heldur snerta
þau einnig og ekki síður andlega velferð sóknarbama víðs vegar um landið og tengsl
þeirra við kirkjuna - kirkjuna heima og þjóðkirkjuna sem slíka. Það veltur því á miklu,
að samhugur og eindrægni ráði för á Kirkjuþingi, þegar mikilvægar ákvarðanir era
teknar.
I stjómmála- og þjóðfélagsumræðu blása einatt vindar úr öllum áttum og off er
breytinga krafist breytinganna vegna eða sakir nýrra kenninga, sem ganga í berhögg við
gömul gildi. Nú heyrast þær raddir, að þjóðkirkjan íslenska eigi sér ekki lengur stoð í
samfélagsskipuninni og staða hennar fari í bága við jafhréttishugmyndir nútímans. Víst
er um það, að þjóðkirkjan stendur á margra alda bjargi og á sér mikla sögu. Frá því að
Islendingar fengu fýrst stjómarskrá 1874 hefur þar verið áréttað, að hin evangelíska
lúterska kirkja skuli vera þjóðkirkja á íslandi og ríkisvaldið skuli að því leyti styðja
hana og vemda. Jafiiffamt hefur ríkt trúfrelsi í landinu og engum verið þröngvað til
fylgis við þjóðkirkjuna andstætt sannfæringu sinni. Það er rétt, að stjómarskráin mælir
einnig fyrir um það, að allir skuli vera jafnir fyrir lögum og njóta mannréttinda meðal
annars án tillits til trúarbragða. Þeim jafnréttismælikvarða, sem hér verður bragðið á
14