Peningamál - 01.02.2003, Page 12

fjórðungi liðins árs. Velta í haust og undir lok ársins
virðist hafa verið töluvert meiri en fyrir ári. Vöxtur-
inn skýrist að miklu leyti af snörpum samdrætti í
veltu á síðasta fjórðungi ársins 2001. Ágætur útflutn-
ingur í september og október sl. hafði einnig áhrif á
veltu, ef marka má skil á virðisaukaskatti, en innan-
landsvelta þessa mánuði var 2% minni að raungildi
en árið áður.
Innlend eftirspurn
Einkaneysla hefur líklega styrkst á síðasta fjórðungi
2002, en fjárfesting er áfram í lægð
Þótt innlend eftirspurn hafi styrkst miðað við kröpp-
ustu lægðina í lok ársins 2001 og í byrjun sl. árs var
hún enn tiltölulega slök á þriðja fjórðungi sl. árs.
Einkum á það við um fjárfestingu. Ýmsar vísbend-
ingar um einkaneyslu, t.d. velta í dagvöruverslunum
og greiðslukortavelta, sýna töluvert meiri veltu en
fyrir ári, en sem fyrr verður að hafa í huga að þessi
velta dróst mikið saman undir lok árs 2001. Sama á
við um bílasölu.
Fjárfestingartengd velta er hins vegar enn í tölu-
verðri lægð ef marka má vísbendingar eins og virðis-
aukaskattskil byggingarfyrirtækja, sementssölu,
magn nýrra sökkla og samningsverð í útboðum.
Undantekning á því kann að vera íbúðafjárfesting,
því að markaðsvirði afgreiddra húsnæðislána var
nokkru meira en fyrir ári. Afgreiddum húsnæðislán-
um vegna nýbygginga og endurbóta fækkaði nokkuð,
en markaðsvirði veittra lána jókst um 6,7% umfram
verðhækkun íbúða á höfuðborgarsvæði milli fjórða
ársfjórðungs 2001 og fjórða ársfjórðungs 2002 og um
8,5% milli ára. Verðþróun á húsnæðismarkaði sl.
mánuði bendir ekki heldur til neinnar lægðar. Raun-
verð íbúðarhúsnæðis á höfuðborgarsvæðinu er að
nálgast fyrra hámark sem var snemma árs 2001. Hátt
raunverð húsnæðis ætti að stuðla að auknum ný-
byggingum.
Viðhorfsvísitölur eiga sér vart nægilega langa
sögu á Íslandi til þess að hægt sé að draga af þeim
PENINGAMÁL 2003/1 11
Markaðsverðmæti, raunvirt með vísitölu fasteignaverðs á
höfuðborgarsvæðinu, 3 mán. hreyfanleg meðaltöl
J M M J S N J M M J S N J M M J S N J M M J S N
1999 2000 2001 2002
60
70
80
90
100
110
120
130
140
150
Jan.’99 = 100
Raunvirði húsbréfaútgáfu 1999-2002
Mynd 8
Heimildir: Íbúðalánasjóður, Fasteignamat ríkisins, Seðlabanki Íslands.
Tafla 1 Ýmsar vísbendingar um framleiðslu og eftirspurn síðasta ársfjórðung 2002
Prósentubreyting frá
Vísbending sama tíma f. ári
Vöruútflutningur október og nóvember 2002 á föstu gengi .............................................................................................. 0,3
Vöruinnflutningur október og nóvember 2002 á föstu gengi ............................................................................................ 0,6
Velta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum september-október 2002 á föstu verðlagi....................................................... 1,8
Innanlandsvelta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum september-október 2002 á föstu verðlagi ..................................... -2,1
Smásöluvelta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum september-október 2002 á föstu verðlagi ......................................... -3,9
Velta í byggingariðnaði samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum september-október 2002 á föstu verðlagi ......................... -15,2
Dagvöruvelta nóvember-desember 2002 á föstu verðlagi
(raunvirt með verðvísitölu dagvöruverðs í vísitölu neysluverðs) ....................................................................................... 1,9
Greiðslukortavelta október-desember 2002 á föstu verðlagi .............................................................................................. 1,4
Bifreiðaskráningar október-desember 2002, fjöldi ............................................................................................................. 20,0
Sementsala október-desember, tonn.................................................................................................................................... -1,7
Samningaverð í útboðum sem hlutfall af áætl. kostnaði, janúar-desember 20021 ............................................................. -7,0
1. Breyting hlutfalls á milli ára