Peningamál - 01.02.2003, Blaðsíða 71

70 PENINGAMÁL 2003/1
á markaðnum við sérstakar aðstæður sem ekki tengj-
ast framkvæmd peningastefnunnar, nú síðast til að
styrkja gjaldeyrisstöðu sína.
Áhrif inngripa bankans á gengi krónunnar hafa
verið frekar takmörkuð. Ekki tókst að stöðva eða
snúa við veikingu krónunnar nema í mjög skamman
tíma, þótt einhver dæmi séu um að bankanum hafi
tekist að snúa viðskiptavökum á sína sveif og þannig
náð að stöðva veikingu krónunnar um hríð. Árangur
inngripanna virðist því helst ráðast af mark-
aðsaðstæðum hverju sinni. Tölfræðirannsóknir virð-
ast jafnframt benda til þess að inngripin hafi fremur
stuðlað að auknum gengissveiflum heldur en að
draga úr þeim. Þetta þarf ekki að koma á óvart þegar
haft er í huga að í raun eru inngrip bankans að meira
eða minna leyti stýfð, þ.e. sú breyting á lausafjár-
stöðu fjármálakerfisins sem inngripin valda er nánast
sjálfkrafa leiðrétt í gegnum endurhverf viðskipti
fjármálafyrirtækja við bankann. Áhrif á grunnfé
bankans eru því nánast engin, þrátt fyrir að hann
sjálfur reyni ekki að koma í veg fyrir áhrif á grunnfé
með formlegum hætti.
Þessar niðurstöður eru í samræmi við alþjóðlega
reynslu sem bendir til þess að áhrif inngripa á gengi
gjaldmiðla sem eru stýfð með þessum hætti séu yfir-
leitt fremur takmörkuð og vari í skamman tíma. Þó er
mikilvægt að hafa í huga að nær ómögulegt er að
segja hver gengisþróunin hefði verið hefði ekki kom-
ið til inngripanna. Enda grípa seðlabankar enn til
inngripa, jafnvel þótt þeir séu ekki skuldbundnir til
að halda gengi viðkomandi gjaldmiðils innan ákveð-
inna marka, þótt slíkum tilvikum hafi vissulega
fækkað meðal iðnríkja á síðustu árum.
Ekki er því útilokað að Seðlabankanum hafi tek-
ist að hægja á veikingu krónunnar þannig að megin-
þungi hennar kom ekki fram þegar ofþensla var sem
mest í hagkerfinu. Því hafi að einhverju leyti tekist að
draga úr hættunni á því að gengisveikingin orsakaði
enn meiri verðbólguaukningu en raunin varð.
Heimildir
Baillie, R. T., O. F. Humpage og W. P. Osterberg (1999),
“Intervention as information: Survey“, Federal Reserve Bank of
Cleveland, Working Paper, nr. 9918.
Balke, N. S., og J. H. Haslag (1992),“A theory of FED watching in
a macroeconomic policy game“, International Economic Review,
33, 619-628.
Barro, R., (1974), „Are government bonds net wealth?“, Journal of
Political Economy, 82, 1095-1117.
Blejer, M. I., og L. Schumacher (2000), „Central Banks use of
derivatives and other contingent liabilities: Analytical issues and
policy implications“, IMF Working Papers, WP/00/66.
Brandner, P., H. Grech og H. Stix (2001), „The effectiveness of
central bank intervention in the EMS: The post 1993 experience“,
Oesterreichische Nationalbank, Working Papers, nr. 55.
Branson, W. H., og D. W. Henderson (1985), „The specification
and influence of asset markets“, í Handbook of International
Economics, vol. II. R. W. Jones og P. B. Kenen (ritstj.), 749-805.
Amsterdam: North-Holland.
Dominguez, K. M., (1998), „Central bank intervention and
exchange rate volatility“, Journal of International Money and
Finance, 17, 161-190.
Dominguez, K. M., og J. A. Frankel (1993), „Does foreign
exchange intervention matter?“, American Economic Review, 83,
1356-1369.
Edison, H. J., (1993), „The effectiveness of central bank interven-
tion: A survey of the literature after 1982“, Princeton University,
Special Papers in International Economics, nr. 18.
Evans, M. D. D., og R. K. Lyons (2001), „Order flow and
exchange rate dynamics“, University of California, Berkely,
Working Paper, nr. RPF-288. Væntanleg í Journal of Political
Economy.
Fatum, R., (2000), „On the effectiveness of sterilized foreign
exchange intervention“, European Central Bank, Working Paper
Series, nr. 10.
Friedman, M., (1953), Essays in Positive Economics, Chicago:
Chicago University Press, 157-203.
Gerður Ísberg (2002), „Millibankamarkaður með gjaldeyrisskipta-
samninga“, Peningamál, 2002/3, 32-35.
Grossman, S. J., og J. E. Stiglitz (1980), „On the impossibility of
informationally efficient markets“, American Economic Review,
70, 393-408.
Heikensten, L., og A. Borg (2002), „The Riksbank’s foreign
exchange interventions - preparations, decisions and communica-
tion“, Riksbank, Economic Review, 1/2002, 25-45.
Jurgensen, P., (1983), „Report of the Working Group on exchange
market intervention“, Washington, Fjármálaráðuneytið, mars
1983.
Kim, S.-J., og J. Sheen (2002), „The determinants of foreign
exchange intervention by central banks: Evidence from Australia“,
Journal of International Money and Finance, 21, 619-649.
Mussa, M., (1981), The Role of Official Intervention, Group of
Thirty, New York.