Peningamál - 04.11.2015, Blaðsíða 52
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L
2
0
1
5
•
4
52
Rammagrein 3
Fjárlagafrumvarp ársins
2016
Í langtímaáætlun í ríkisfjármálum sem birt er í fjárlagafrumvarpi fyrir
árið 2016 er gert ráð fyrir stöðugum afgangi á frumjöfnuði fram
til ársins 2019. Gert er ráð fyrir lakari afkomu á frumjöfnuði en í
frumvarpi síðasta árs. Á sama tíma er stefnt að minni halla á fjár-
magnsjöfnuði sem skilar sér í betri heildarafkomu. Niðurstöðu lang-
tímaáætlunar má sjá í töflu 1. Samkvæmt frumvarpinu er stefnt að
afgangi á heildarjöfnuði árið 2016 sem nemur 0,7% af vergri lands-
framleiðslu.
Í fjárlagafrumvarpinu kemur fram að afkoma ríkissjóðs í ár verði
nokkru betri en gert var ráð fyrir í fjárlögum ársins 2015. Nú stefnir í
að afgangur á heildarjöfnuði nemi 1% af landsframleiðslu í ár í stað
0,2% og að afgangur á frumjöfnuði verði 3,7% af landsframleiðslu
í stað 3,1%. Jafnframt er áætlað að handbært fé frá rekstri, sem er
mikilvægur mælikvarði á getu ríkissjóðs til að greiða niður skuldir,
verði jákvætt um 14,6 ma.kr. í stað áætlunar fjárlaga um að það yrði
neikvætt um 7,7 ma.kr.
Efnahagsþróunin hefur að ýmsu leyti verið með öðrum hætti
en gert var ráð fyrir í forsendum fjárlaga ársins 2015. Innlend eftir-
spurn og launabreytingar eru meiri en áætlað var. Það hefur haft
jákvæð áhrif fyrir tekjuöflun ríkissjóðs en fyrstu átta mánuði ársins
hafa t.d. skattar af tekjum og hagnaði vaxið á greiðslugrunni um
13% frá fyrra ári. Á rekstrargrunni er gert ráð fyrir að tekjur verði
4% yfir tekjuáætlun fjárlaga. Helstu efnahagsforsendur sem liggja
til grundvallar nýju fjárlagafrumvarpi taka mið af þjóðhagsspá sem
sýnir heldur minni hagvöxt en grunnspá Peningamála nú.
Í áætluninni í frumvarpinu um skuldastöðu ríkissjóðs er gert
ráð fyrir hagfelldari þróun en í fyrri áætlunum. Hlutfall heildarskulda
ríkissjóðs af landsframleiðslu hefur lækkað hratt frá árinu 2011 þeg-
Tafla 1 Áætluð afkoma ríkissjóðs til ársins 2019
Áætlun
Ma.kr. 2016 2017 2018 2019
Heildartekjur 696,3 731,0 748,8 787,4
Þar af skatttekjur 646,5 681,9 696,4 735,1
Heildargjöld 681,0 689,2 714,7 739,6
Rekstrargjöld 284,9 299,9 313,0 329,7
Fjármagnskostnaður 74,4 68,4 68,7 62,9
Tilfærsluútgjöld 265,7 278,7 289,7 302,0
Viðhald 10,1 10,5 10,7 10,7
Fjárfesting 45,9 31,7 32,7 34,3
Heildarjöfnuður ríkissjóðs með flýtingu1 15,3 41,8 34,1 47,8
Sem hlutfall af VLF (%) 0,7 1,7 1,3 1,7
Bati frá fyrra ári -0,3 1,0 -0,4 0,4
Heildarjöfnuður ríkissjóðs án flýtingar1 15,3 21,7 34,1 47,8
Sem hlutfall af VLF (%) 0,7 0,9 1,3 1,7
Bati frá fyrra ári -0,3 0,2 0,4 0,4
Frumtekjur 679,7 694,2 730,5 770,0
Frumgjöld 606,6 620,8 646,1 676,7
Frumjöfnuður ríkissjóðs án flýtingar1 73,1 73,4 84,4 93,3
Sem hlutfall af VLF (%) 3,1 3,0 3,2 3,3
Bati frá fyrra ári -0,6 -0,1 0,2 0,2
Vaxtatekjur 16,6 16,6 18,2 17,4
Vaxtagjöld 74,4 68,4 68,7 62,9
Fjármagnsjöfnuður -57,8 -51,8 -50,4 -45,5
Sem hlutfall af VLF (%) -2,5 -2,1 -1,9 -1,6
1. Flýting niðurgreiðslu verðtryggðra húsnæðisskulda gerir það að verkum að gjöldin færðust fram til 2014
en tekjurnar eru áfram innheimtar árið 2017 sem orsakar misræmi milli tekna og gjalda. Frumjöfnuður er
hér sýndur án áhrifa flýtingar.
Heimild: Fjármála- og efnahagsráðuneytið.