Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.01.1982, Blaðsíða 170

Skírnir - 01.01.1982, Blaðsíða 170
168 ÞÓR WHITEHEAD SKÍRNIR í ákafa sínum við að hnekkja ályktunum mínum verður Sigurði það á að ætla að ómerkja vitnisburð, sem við höfum frá Gerlach sjálfum um at- ferði hans á íslandi. í bréfi til Himmlers haustið 1939 sagðist Gerlach vera að gera hér skyldu sína „sem SS-foringi og heldur betur". Nú hlaut Himmler að vita það mæta vel, hvað Gerlach hafði hér fyrir stafni. En væri skilningur Sigurffar á starfi Gerlachs réttur, yrði aff ætla, að Gerlach hefði verið aff gera tilraun til aff blekkja Himmler, sem hafði mælt fyrir um skyldur hans sem SS-foringja á fslandi og goldiff honum fyrir fé úr sjóffum svartliðsins. Svipuffu máli gegnir um þau störf Gerlachs, sem flokkast undir njósnir samkvæmt íslenskum lögum. Sigurður hefur ekki viff annað aff styðjast en bók mína, er hann segir: „Nú átti Gerlach — eins og allir stjórnarerind- rekar — aff fylgjast með gangi mála á íslandi, og það gerði hann svikalaust. Þá eru skilin ekki skörp milli slíkra skyldustarfa og njósna." Hér hefffi Sig- urffur mátt gæta að því, að bók mín nær affeins fram til september 1939, enn hef ég aðeins lýst aðdragandanum að komu Gerlachs hingað og á eftir að fjalla um athafnir hans á íslandi. Þegar að því kemur, mun ég draga fram heimildir, sem sýna að Gerlach játaffi á sig hernaffarnjósnir á íslandi í yfir- lieyrslum hjá Bandaríkjaher. Þetta er einnig staðfest í skjölum hans, sem Bretar komust yfir 10. maí 1940. Meff þessu athæfi, sem ekki yrði lýst með orðunum „að fylgjast með gangi mála á íslandi", braut Gerlach hvort tveggja, íslenslc lög og hefðir sendimanna. Miðað við játningu Gerlachs er Ijóst, að Sigurður Líndal er þrjátíu og fimm árum of seint á ferff með málsvörn sína fyrir SS-foringjann. 7. Jónas frá Hriflu og Pan-American Airlines (192) Sigurffur Líndal dregur í efa, að atvinnumálaráffherra Þjóffstjórnarinnar, Ólafur Thors, hafi beitt sér fyrir samvinnu íslendinga viff bandaríska flug- félagiff Pan-American Airways 1939—40. Getur hann sér þess til, aff Jónas Jónsson frá Hriflu hafi upp á sitt eindæmi skipað Vilhjálmi Þór, verslunar- fulltrúa í New York, að halda áfram aff ræða við bandaríska flugfélagið, eftir aff Lufthansa krafðist flugaffstöðu hér. Óljóst sé, „hvaða umboff Jónas Jóns- son hafði til þess að gefa Vilhjálmi fyrirmæli". Eins og högum var háttaff í mars 1939, gat ekkert talist „óljóst" viff um- boð Jónasar frá Hriflu. Utanríkismálanefnd hafffi þá miklu meiri og beinni afskipti af samningum viff útlendinga en síffar varff, enda var ekki til að dreifa ráffuneyti utanríkismála. Sýnt er, að ríkisstjórnin lét þingið mjög ráffa ferðinni í flugmálinu. Fyrirmælin frá Jónasi þarf því ekki að vefengja, þótt hann hafi „einungis [verið] formaður utanríkismálanefndar" eins og Sigurð- ur Líndal kemst að orði. Uppkast að skeyti Jónasar til Vilhjálms er auk þess að finna með öðrum opinberum gögnum í skjalasafni utanríkismáladeildar eins og tilvísun sýnir. Þess vegna er fráleitt að sveigja aff því í þessu sam- bandi, aff Jónas hafi veriff „allra manna óformlegastur í stjórnarstörfum" og farið „einatt sínu fram“. í flugmálinu hef ég líka nýlega fengið í hendur gögn, sem lýsa í megin-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211
Blaðsíða 212
Blaðsíða 213
Blaðsíða 214
Blaðsíða 215
Blaðsíða 216
Blaðsíða 217
Blaðsíða 218
Blaðsíða 219
Blaðsíða 220
Blaðsíða 221
Blaðsíða 222
Blaðsíða 223
Blaðsíða 224
Blaðsíða 225
Blaðsíða 226
Blaðsíða 227
Blaðsíða 228

x

Skírnir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.