Þjóðmál - 01.12.2008, Page 54

52 Þjóðmál VETUR 2008
að bent á að fjármálastöðugleiki sé lang hlaup
en ekki spretthlaup . Það hefur tekið önnur
ríki, stór sem smá, áratugi að ná sæmi legum
fjármálastöðugleika . Þó er stöðugleikinn ekki
meiri en svo að efnahagur alls heimsins hefur
farið úr skorðum vegna lánsfjárkrepp unn ar og
gengi stærri gjaldmiðla hefur sveiflast allt að
50–60% fram og til baka .
Saga íslensku myntarinnar frá því hún var
sett á flot meðal annara mynta gjaldeyrismark-
aða heimsins er í stuttu máli þessi:
1) Íslensku myntinni er gefið frelsi árið
2001 . Hún flýtur þá frjálst . Alþjóðleg kynn-
ing á krónunni sem nýjum og frjálst fljót-
andi gjaldmiðli er sett í hendurnar á ný-
alþjóðavæddum fjármálageira Íslands alveg
eins og gert er allstaðar annarsstaðar því það
er jú fjármálageirinn sem fyrst og fremst notar
krónuna á mörkuðum . En fjármálageirinn
öðlaðist einnig frelsi við þessa aðgerð . Síðast
þegar þetta gerðist í Evrópu þá var það evra
sem var kynnt fyrir umheiminum . Hún féll
mikið eða yfir 30% stuttu eftir að henni var
ýtt úr vör . En fallið var ekki tengt sýnilegum
efnahagsframförum, ávinningi, auknum
fjárfestingum eða framkvæmdagleði . Nei,
evran féll bara . Evrópubúar voru ekki að byggja
virkj anir eða fjárfesta stórt á evrusvæðinu . Áður
en þessi kynning á krónunni fór af stað vissi
næstum enginn hvað ISK þýddi undir hinum
alþjóðlega ISO 4217 myntstaðli .
2) Nýr atvinnuvegur Íslendinga leit dagsins
ljós, alþjóðavæddur fjármálageiri, sem skilaði
fyrsta íslenska fyrirtækinu innn á NASDAQ-
OMX-100 listann, þegar Kaupþing Banki
komst á lista 100 stærstu fyrirtækja á Norður-
löndum .
3) Stærsta fjárfesting Íslandssögunnar fór
fram .
4) Alþjóðlegt lánsfé var ódýrara en nokk-
urntíma áður frá því krónan var sett á frjálst
flot . Fjármálageiri Íslands notaði tæki færið til
að hamra járnið meðan það var heitt . Nú er
það hinvegar frosið .
5) Svæsin alþjóðleg olíu-, hráefna- og
matvælaverðbólga hefur ríkt núna í tvö ár .
6) Versta alþjóðlega fjármálakreppa heims-
ins síðan 1914 er skollin á . Í því sprett-
hlaupi sem lagt var á þann gjaldmiðil sem
Seðla banka Ísland var falið að gæta, er ekki
hægt að segja annað en að það séu undur og
stór merki að ekki hafi farið enn verr en fór .
Enginn annar gjaldmiðill hefði staðist slíkt
spretthlaup .
Eru seðlabankar mikilvægir?
Svo sannarlega eru seðlabankar mikil vægir . En þeir eru aðeins mikilvægir ef þeir hafa
eigin mynt til að stjórna .
Mín skoðun er sú að mjög fáar þjóðir þoli
að missa seðlabanka sinn úr landi og í hendur
erlendra aðila . Þetta gildir alveg sérstaklega
fyrir litlar þjóðir . Ef sú verður raunin á Íslandi
þýðir það uppgjöf þar sem Íslendingar gefa
stóran hluta af sjálfstæði og fullveldi landsins
upp á bátinn og gefa það þar með til baka til
erlendra aðila .
Þá munu Íslands óhjákvæmilega bíða sömu
örlög og biðu Nýfundnalands árið 1949,
þar sem Nýfundnaland gaf sjálfstæði sitt til
sambandsríkis Kanada og beið þess aldrei
bætur . Völdin felast í myntinni sjálfri .