Þjóðmál - 01.06.2009, Qupperneq 24

22 Þjóðmál SUmAR 2009
Einar ágústsson, sem þá var utanríkisráð-
herra hafði hins vegar meiri fyrirvara
vegna þessara áforma og jón Skaftason,
alþingismaður Framsóknarflokksins fyrir
Reykja neskjördæmi var þeim beinlínis
andvígur og leyndi því ekki .
Forystumenn Samtaka frjálslyndra og
vinstri manna gengu nánast nauðugir til
þessarar stjórnarmyndunar . Þeir voru ný-
búnir að standa í stórstríði á vettvangi Al-
þýðu bandalags við forystumenn Sósíalista-
flokks og höfðu lítinn áhuga á að taka upp
samstarf við þá í ríkisstjórn . baklandið í
hinum nýja flokki krafðist þess hins vegar
að þeir tækju þátt í að binda enda á 12 ára
valdaferil Sjálfstæðisflokks og Alþýðuflokks .
Þegar á leið, kom líka í ljós, að þeir
Hannibal Valdemarsson og björn jónsson
voru ekki sérlega hrifnir af áformum um
brott rekstur varnarliðsins . Þeir reyndu að
sprengja ríkisstjórn Ólafs jóhannessonar í
loft upp vegna efnahagsmála og höfðu áður
tryggt sér stuðning Sjálfstæðisflokksins við
minnihlutastjórn undir forsæti Hannibals .
til þess kom þó ekki vegna þess, að
Alþýðubandalagið kyngdi öllum kröfum
þeirra, sem snerust um gengisfellingu .
Í nóvember 1973 hékk líf þessarar ríkis-
stjórnar svo á bláþræði, þegar Ólafur
jóhannesson kom heim frá london og í
ljós kom, að hann hafði gert samning við
breta um 50 mílurnar . Alþýðubandalagið
lýsti andstöðu við samninginn en þegar
forráðamönnum þess varð ljóst, að Sjálf-
stæðisflokkurinn mundi standa að sam-
þykkt hans á Alþingi gáfust þeir upp . Vinstri
stjórn Ólafs jóhannessonar hraktist svo
frá völdum vorið 1974 og í kjölfarið vann
Sjálfstæðisflokkurinn stórsigur í kosn ingum .
Ólafur jóhannesson myndaði vinstri
stjórn á ný sumarið 1978 í kjölfar mikilla
átaka á milli ríkisstjórnar Geirs Hall gríms-
sonar og verkalýðshreyfingar innar . Sú stjórn
Ólafs hrökklaðist frá rúmu ári síðar vegna
inn byrðis ósamkomulags og er ekki frá -
sagn ar verð í þessu samhengi . Steingrímur
Her manns son myndaði svo síðustu vinstri
stjórn 20 . aldarinnar, þegar alvarlegur sam-
dráttur í efnahagsmálum gekk í garð síðla
sumars 1988 . Segja má, að hún hafi verið
síðasta millifærslustjórnin á okkar dögum
en hún lagði jafnframt grunn að einu mesta
deilumáli síðustu 20 ára . Það var sú vinstri
stjórn, sem hafði forgöngu um að heimila
frjálst framsal veiðiheimilda og gleymist
stundum að það voru vinstri flokkarnir en
ekki Sjálfstæðisflokkur, sem báru ábyrgð á
þeirri ráðstöfun . á þetta minnir Ólöf nor-
dal, alþingismaður Sjálfstæðisflokks rétti-
lega í grein í Morgunblaðinu 24 . maí sl .
Ef við reynum að finna einhverja hlið stæðu
við núverandi stjórnarsamstarf er hana tæpast
að finna í þeim fjórum ríkis stjórn um, sem hér
hafa verið nefndar til sög unnar . nærtækara
er að horfa til ríkisstjórn ar „hinna vinnandi
stétta“, sem Hermann jónasson myndaði
með Alþýðuflokknum 1934 og sat til 1937 og
beitti sér m .a . fyrir víðtækum áætlunarbúskap
en á þeim tíma stóð heimskreppan enn yfir .
Að vísu voru það Framsóknarflokkur og
Alþýðuflokkur, sem stóðu að þeirri ríkisstjórn
en þá var Framsóknarflokkurinn annars
konar flokk ur en nú og segja má, að áþekk
þjóð fé lagsöfl hafi staðið að baki þeirri stjórn
og eru nú bakhjarlar ríkisstjórnar jóhönnu
Sigurðardóttur . Og er þá fyrst og fremst átt
við verkalýðshreyfinguna . Ekki þarf lengi
að hlusta á málflutning núverandi forseta
ASÍ, Gylfa Arnbjörnssonar, til þess að átta
sig á því . Hann er pólitískasti forystumaður
Alþýðusambandsins um langt árabil og
fer ekki leynt með stuðning sinn við Sam-
fylkinguna .
Stjórnarflokkarnir og ESb
Í sinni einföldustu mynd snýst spurning in um aðild að ESb um það, hvort við sem
þjóð treystum okkur til að standa á eigin
fótum . Þeir, sem nú boða aðild að ESb eru