Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.12.2010, Blaðsíða 21
Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 5. tbl. 86. árg. 2010 17
leiðrétta ójafnvægi til að fyrirbyggja frekari
vandamál. Þessi fræðsluaðferð eykur
skilning og vilja þátttakenda og hvetur þá
til að bæta daglegar venjur svo að vellíðan
aukist til lengri tíma.
Notaðar eru ýmsar aðferðir til að meta heilsu
og gera áhættugreiningu og þátttakandi
velur sér heilsustefnu. Því næst setur
viðkomandi sér markmið og skipuleggur
tímasetta heilsuáætlun. Til að ná settum
markmiðum á mælanlegan hátt er notað
skráningarkerfi með heilsupunktum.
Þátttakendur endurmeta eigin heilsu og
endurskoða sín markmið og áætlun um
heilsueflingu eins og þörf krefur.
Hópurinn tekur virkan þátt í umfjöllun og
þátttakendur eru eins og stuðningslið
hver fyrir annan. Ráðgjöf og eftirfylgni er
mikils virði í beinu framhaldi til að auka
líkur á að fólk viðhaldi jákvæðum lífsstíl,
taki aukna ábyrgð á heilsunni og falli síður
aftur í gamla farið. Leitast er við að gera
efnið jákvætt og fundina lærdómsríka og
skemmtilega.
Heilsunámskeiðið Átta vikur fyrir
vellíðan skipulagði ég eftir doktorsnám
mitt í lýðheilsu í Bandaríkjunum með
hliðsjón af því sem best þótti passa
Íslendingum. Tilgangurinn er að gera
almenna heilsu fræðslu aðgengilegri.
Með aukinni þekkingu og ábyrgð á eigin
heilsu trúi ég að fólk velji holla lífshætti
enda er það nauðsynlegt við breyttar
þjóðfélagsaðstæður og heilbrigðiskerfi
sem á verulega bágt. Heilsunámskeiðið
var haldið nokkrum sinnum fyrir
almenning síðastliðinn vetur og frá í
sumar hafa verið haldin fimm nám skeið.
Þetta námskeið er lagað að þekkingu
hjúkrunar fræðinga sem vilja efla eigin
heilsu og þá sem vilja verða leiðbeinendur
fyrir almenning (heilsu boðar eða
heilsuráðgjafar). Leiðbeinenda námskeið
mun væntanlega verða haldið fyrir þá
hjúkrunarfræðinga sem áhuga hafa og
lokið hafa grunnnámskeiði.
og eflir mann sem hjúkrunarfræðing,“ segir Anna. Hún telur
hjúkrunarfræðinga geta nýtt sér sína menntun mun betur til
forvarna og vera í lykilstöðu til þess. „Mér finnst þetta námskeið
hjálpa mér enn betur að gera það,“ segir hún.
Guðrún Gunnlaugsdóttir er hjúkrunarfræðingur og ljósmóðir.
Hún segir að hjúkrunarfræðingar séu mjög gjarnir á að hugsa
um aðra en sjálfa sig en auðvitað þurfi hjúkrunarfræðingar að
vera vel á sig komnir til þess að geta hugsað um aðra og til að
sýna öðrum gott fordæmi.
„Ég ákvað að fara á námskeiðið hjá Sólfríði bæði til þess að
taka sjálfa mig svolítið í gegn og efla þannig eigin heilsu og til
þess að geta orðið leiðbeinandi í heilsueflingu,“ segir Guðrún.
„Ég hef þá sérstakan áhuga á að sinna konum á barneignaraldri
en alltof margar þeirra eru of þungar og vilja gjarnan gera
eitthvað í sínum málum. Konur, sem ganga með barn, eru
mjög móttækilegar til þess að gera breytingar en þær þurfa
oft meiri stuðning en þær fá í hefðbundinni mæðravernd,“
segir hún. Að sögn Guðrúnar hefur komið í ljós að helmingur
kvenna hér á landi er yfir kjörþyngd. Ofþyngd og offita kvenna á
barneignaraldri ýti undir vandamál á meðgöngu, í fæðingu og í
sængurlegu og sé það mjög kostnaðarsamt bæði fyrir konunar
sjálfar og þjóðfélagið.
„Námskeiðið hjá Sólfríði Guðmundsdóttur er virkilega gott
og ég hef lært mjög mikið á þessum fjórum vikum sem
búnar eru. Ég hef verið að leysa af sem hjúkrunarfræðingur
við heilsumælingar í fyrirtækjum undanfarnar vikur og þar
hefur námskeiðið nýst mér vel. Á heilsunámskeiðinu er
einnig samankominn hópur hjúkrunarfræðinga sem eru mjög
áhugasamir um heilsu og heilsueflingu. Hver veit nema við
gerum eitthvað saman til heilsueflingar landans á næstunni,“
bætir Guðrún við.
Mismunandi þema er fyrir hverja
viku og námsefnið felur meðal
annars í sér:
• Hvernig á að forgangsraða
heilsuhugsun
• Frætt um breytingaferli og þróun
heilsustíls
• Aðferðir til að auka hreyfingu
• Fæðuvenjur og val hollmetis, t.d.
með tilliti til fituinnihalds og kolvetna
• Aðferðir til að ná og halda kjörþyngd
• Aðferðir til að rækta andlega
og félagslega vellíðan og auka
tengingu huga og líkama
• Forvarnir gegn streitu og
uppbygging stuðningskerfis
• Fyrirbygging sjúkdóma og
heilbrigðis eftirlit fyrir bestu heilsu
til langs tíma
• Áhrif umhverfis á heilsufar
Námsefnið er kennt með vikulegum
fyrirlestrum (2 klukkustundir í senn)
í átta vikur þar sem fara fram virkar
umræður og hugarflug til úrlausnar á
ákveðnum viðfangsefnum. Ráðgjöf
og stuðningskerfi milli kennslustunda
stendur til boða með netsambandi
eftir því sem við á og nemendur geta
spjallað í nethópi. Þátttakendur nota
vinnubækur og framkvæma skráningu
á daglegum venjum með ákveðnu
punktakerfi. Mismunandi aðferðafræði,
skráningarkerfi og mælitæki eru kynnt
sem hjálpargögn fyrir fólk til að ná settum
markmiðum.