Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.12.2010, Qupperneq 36

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 5. tbl. 86. árg. 201032
Sigríður Aðalheiður Pálmadóttir, sigridur.a.palmadottir@heilsugaeslan.is
HEILSUVERND Í BREYTTU ÞJÓÐFÉLAGI:
RAUÐUR – GULUR – GRÆNN?
Hér er sagt frá hugmynd um hvernig má veita fjölskyldum betri og sértækari
þjónustu með því að huga betur að þörfum og aðstæðum þeirra. Eins og tíðkast
hefur í gæðastjórnun eru umferðarljós notuð til þess að tákna mismunandi stig
við forgangsröðun.
Ég hef haft mikinn áhuga á heilsuvernd,
heilsueflingu og heilsuhagfræði alveg síðan
ég tók sérnám í „heilsugæsluhjúkrun“ fyrir
rúmum 25 árum. Þetta efni hefur verið
mér sérlega hugleikið í kjölfar hrunsins
og í raun áður í tengslum við breytt
þjóðfélag en lítt breytt heilbrigðiskerfi og
heilsugæsluþjónustu. Það er samt alltaf
verið að reyna að bæta verklag, og ekki vil
ég gera ekki lítið úr þeim nýlegu klínísku
leiðbeiningum sem við vinnum eftir í dag
á landsvísu en þær eru til mikilla bóta í
mæðra­, ung­ og smábarnavernd sem
og skólaheilsugæslu. Við hljótum alltaf
að leitast við að vinna með hagsmuni
skjólstæðinga okkar að leiðarljósi en
þeir eru þó svo misjafnir og margvíslegir
að erfitt er að uppfylla þarfir allra. Í
þessu sambandi vil ég vísa til þeirra
gilda og markmiða sem heilsugæsla
höfuðborgarsvæðisins hefur sett sér og
sjá má á á vef hennar.
Í amstri dagsins, þegar erfitt er að halda
sjó með núverandi þjónustu vegna krafna
um niðurskurð og hagræðingu, leitar
hugurinn aftur til áranna 2000­2002
þegar við töldum okkur geta gert betur
þrátt fyrir að hafa úr litlu að spila.
Þá var samstarfshópur Félags þjónust­
u nnar í Kópavogi og Heilsugæslunnar
í Kópavogi settur á laggirnar til þess
að móta tillögur um aukið samstarf
stofnananna á sviði forvarna í
barnavernd. Í hópinn voru skipuð
Hörður Björnsson læknir og Margrét
Stefánsdóttir ljósmóðir frá Heilsugæslu
og frá Félagsþjónustunni Jóna Rut
Guðmundsdóttir félagsráðgjafi og
María Þorsteinsdóttir forvarnafulltrúi.
Hópurinn skilaði áfangaskýrslu í febrúar
2001 undir yfirskriftinni „Samantekt
samstarfshóps Félagsþjónustu og
Heilsugæslu um forvarnir“. Þar voru
kynntir ýmsir samstarfsmöguleikar
stofnananna. Afráðið var að vinna að
sérstöku þróunarverkefni sem fæli í
sér að skipuleggja nýjar vinnuaðferðir.
Markmiðið var að greina erfiðleika og
áhættuþætti í fjölskyldum, meðal annars
mæðravernd, bjóða viðeigandi meðferð
og stuðning og skapa börnum þar með
bætt uppeldisskilyrði. Ávinningur af slíku
starfi er mikill, bæði fyrir fjölskyldur
bæjarfélagsins og stofnanirnar báðar.
Inngrip með stuðningi og ráðgjöf í
málefni fjölskyldu í frumbernsku barns,
eða jafnvel áður en það fæðist, getur
komið í veg fyrir margvíslega erfiðleika
og jafnvel alvarleg barnaverndarmál.
Til að gera langa sögu stutta þá
voru haldnir níu samráðsfundir auk
kynningarfunda fyrir allt starfsfólk beggja
stofnana. Með stuðningi samtaka
félagsmálastjóra og landlæknis var haldið
málþing þar sem heiðursgestur var Maria
Aarts sem kynnti Marte Meo­líkanið sem
er unnið með í Hollandi, Belgíu og víðar.
Framfaraverkefnið Spor leit líka dagsins
ljós þó svo að það hafi því miður aldri
náð að vaxa og dafna þar sem hvorki
fjármagn né starfsfólk var til í svona
framþróun hjá þessum stofnunum frekar
en nú. Þetta verkefni hefur þó lifað áfram
í hugum margra og ekki síst mínum
huga. Í lok greinarinnar læt ég fylgja hluta
af þessari frábæru hugmyndasmíði svo
þið sjáið sjálf hvað okkur miðar hægt í
framþróun, en sumir verkþættir Spors
hafa náð í gegn hjá okkur en aðrir alls
ekki.
Núorðið erum við hluti af heilsugæslu
höfuðborgarsvæðisins eins og fyrr
er nefnt og þar hefur orðið heilmikil
framþróun á þessum sviðum. En nú
langar mig að koma að kjarna málsins –
forgangsröðun.