Þjóðmál - 01.09.2011, Blaðsíða 42
40 Þjóðmál HAUST 2011
um tilfellum geta ólögráða aðilar seinna
orðið lögráða og fengið yfirráð yfir eign-
um sínum . En það geta hinir „þjóðlegu
eigendur“ aldrei frekar en persóna, sem
svipt hefur verið lög ræði ævi langt, vegna
mikils og varanlegs vanþroska .
Ljóst er hér er reynt að lappa upp á
meiriháttar klúður .
Eini munurinn á „þjóðareign“ og ríkis-
eign sam kvæmt reglu auðlindanefndar er
sá, að ríkið má ekki selja þær fyrrnefndu til
kjós enda . Þeir eru þó kallaðir eigendur og
eru hinir raunverulegu valdhafar landsins en
hafa falið Alþingi í kosningum að fara með
vald sitt . Er tilgangurinn að draga lýðræðis-
legt vald undan kjósendum landsins? Er
þetta nægileg ástæða til að framkvæma
stærstu eignaupptöku Íslandssögunnar?
Þjóð
Að undanförnu hefur mikið borið á ofnotkun orðsins „þjóð“ . Með því
er verið að skapa yfirskilvitlegt vald, sem
almenningur nær ekki til . Öllum þykir
vænt um þjóð sína . Það deilir enginn við
þjóðina . Þjóðin hefur ekki rangt fyrir sér .
Hún veit best . Þjóðin hefur síðasta orðið .
En með hinu upphafna tali um þjóðina
er í reynd verið að koma málum undan
lýðræðislegum umræðum kjósenda .
Engir báru þjóðina meir fyrir sig en þeir
félagar Hitler „das Volk“ og Stalín „narod“ .
Engir tveir menn hafa böðlast meira á
þjóðum sínum en þessir tveir, nema ef
vera skyldi Mao og hafa þó margir komist
langt . Þótt víðsfjarri sé að tekið hafi á sig
jafn skaðsamlega mynd, góðu heilli, þá er
misnotkunin á orðinu þjóð einnig að verða
að áróðurskenndu lýðskrumi í æ ríkari mæli
hér á landi .
Þegar talað er um þjóð, þjóðkjörinn eða
vilja þjóðarinnar er átt við meirihluta þeirra
sem hafa kosningarétt til Alþingis . Íslendingar
eru nú um 320 þús . manns . Kosningabærir
landsmenn eru 240 þús . +/-5% . 80 þúsund
íbúanna hafa ekki kosn ingarétt en eru samt
hluti af þjóðinni . Ef niðurstaða kosningar
um tiltekið mál er nokkuð jöfn, t .d . 121
þúsund kjósenda með en 119 þúsund á móti
ræður vilji aðeins 38% hluta þjóðarinnar
úrslitum . Í þessu dæmi er miðað við 100%
kjörsókn . Menn skyldu því nota orðið þjóð
og þjóðarvilji varlega og í hófi .
Eignarréttur
Eignarrétturinn er varinn af stjórn ar-skránni sem grundvallarmannréttindi .
Hann er óaðskiljanlegur hluti þeirrar heildar
sem felst í samanlögðum mannréttinda-
ákvæðum stjórnarskrárinnar er hafa þann
tilgang að veita einstaklingum svigrúm til
að lifa frjálsu lífi . Eignarrétturinn er ekki
einungis vernd efnislegra gæða heldur
snýst hann einnig um persónuvernd .
Eng in mannréttindi eru öðrum æðri .
Öll mannréttindi ber að skoða sem órofa
heild, ætlaða mönnum einum . Þar af
leiðir að ríkið hefur ekki eignarréttindi
þótt það nýti vissar heimildir sem styðjast
við eignar rétt . Opinberar eignir falla ekki
undir eignarrétt heldur stjórnsýslurétt . Á
sama hátt getur þjóð sem heild ekki haft
mann réttindi, því slíkt myndi veikja rétt
einstaklinganna . Óhugsandi væri t .d . að
veita sveitarfélagi kosningarétt til Alþingis
fyrir hönd íbúa sinna . Mannréttindi eru
óað skiljan legur réttur einstaklinganna og
því óframseljanleg .
Þjóðareignarréttur er markleysa . Ríkis-
eignir eru eignir, sem teknar eru af mark-
aði til lengri eða skemmri tíma . Eignir, sem
hvorki eru einkaeignir, né undir stjórnsýslu
hins opinbera, eru almenningar, sem falla
undir fullveldisrétt ríkisins .
Á 20 . öldinni litu sumir á þessi mann-
réttindi sem mistök sem ætti að afnema