Þjóðmál - 01.09.2011, Blaðsíða 61

Þjóðmál HAUST 2011 59
hafa breyst en grunnafstaðan er hin
sama og það er einmitt þessi tímalausa
afstaða sem íbúi hins fjölmenningarlega
samfélags vanrækir hvað eftir annað með
hörmulegum afleiðingum .
Það er öruggt að Danski þjóðar flokk-
urinn og hin frjálsa opna umræða hefur
stuðlað að því að lofta út hjá verstu
kross farariddurunum í Danmörku . Við
getum ekki stjórnað því hvaða brengl-
uðu kenningar fólk ræktar með sér og
kynnir í hinum huglausa heimi netsins
en við getum haldið fast í opið og
tæputungulaust samtal sem viðurkennir
að við snertingu menningar íslam og
kristni skapast mörg vandamál . Þau
er ekki unnt að leysa með fögrum
orðum í [ . . .] skólastofunni heldur skal
tekið á þeim með viðleitni til að halda
menningu og siðum þjóðar svo skýrt
á loft að hver og einn þekki sjálfan
sig í eigin landi . Það er hið andlega,
menningarlega, þjóðlega og hófsama
uppeldi sem á að mynda grundvöllinn
sem megnar að beisla hinna öflugustu
krafta og stjórnmálamenn eiga í mun
ríkari mæli að taka áhyggjur almennings
alvarlega . Meirihluti Norðmanna vill
takmarka fjölda innflytjenda, í áratug
hafa dönsk stjórnmál verið reist á
almennri ósk um sömu takmörkun, í
Englandi, Frakklandi og Þýskalandi
sækja á menn efasemdir um gildi hins
fjöl menningarlega samfélags . Staðleysan
er undir þrýstingi .
Þess vegna veldur áfalli að heyra, eftir
alla reynslu okkar af fjölmenningunni,
enn hina hjartnæmu einfeldningslegu
spurningu: Af hverju stafar hatrið? Við
vitum vel hvers vegna Breivik hatar, hann
hefur raunar sjálfur skýrt það ítarlega .
Hann hatar til að mótmæla breytingu
á norsku og vestur-evrópsku samfélagi,
hann er örvinglaður og varla heill á geði
en röksemdafærsla hans liggur ljós fyrir . Í
áratugi höfum við verið vöruð við af þeim
sem með vísan til tímaleysis sögunnar hafa
minnt okkur á að ofbeldi brýst fram þegar
árekstur verður á milli íslam og kristni . Að
tekist að hafi að finna upp hinn góða fjöl-
menningarlega mann er hættuleg ímynd-
un þegar beita á formúlunni á heila þjóð,
hún getur kallað fram hryllilega krafta,
af því að hún vanrækir þörf hvers og eins
fyrir að finna öryggi í eigin menningu .
Anders Breivik hefur áréttað allt sem
við vissum áður og hann verður notaður
af báðum hópum í umræð unum hér í
Dan mörku . Þeir sem áfram leggja rækt
við hina menningarlausu hug mynda-
fræði munu halda áfram að kalla á eina
tækið sem þeir þekkja — fögur orð
og meira umburðarlyndi, til mótvægis
verður Anders Breivik síðan notaður á
annan hátt . Til að skilja hve hættu legur
maðurinn er þegar honum finnst hann
undir þrýstingi og að á hinum fjöl menn-
ingarlegu tímum þrýstum við meira á
manninn en skynsamlegt getur talist .
Politiken svarar fyrir sig
Lars Trier Mogensen, stjórnandi leiðara-hópsins á Politiken, brást hart við grein
Gotfredsen í athugasemd sem vísað var til
á forsíðu blaðs hans 2 . ágúst . Hann taldi
brýnt að vara við þeirri vitleysu sem hún
hefði haldið fram því að ekki væri unnt
að segja hana ruglaða þegar hún hefði fest
hana á blað . Sørine Gotfredsen hefði „í
fúlustu alvöru“ reynt að færa rök fyrir því í
grein sinni að fjöldamorðin á Úteyju væru
bæði óhjákvæmileg og ígrunduð . Hann
segir greinina ritaða eins og í framhaldi af
sjálfstæðisyfirlýsingu Breiviks . Þar sé að
finna „hverja vænisjúku og ofbeldisfullu
setn inguna eftir aðra og leitast við að afsaka
fjölda morðin sem tjáningu fyrir nauðsynlega