Þjóðmál - 01.06.2013, Qupperneq 33
32 Þjóðmál SUmAR 2013
tannviðgerða einnig fælingarmátt . Ef sá
þáttur er tekinn út, slaknar enn á þeirri
umhirðu sem góð tannheilsa krefst . Því má
búast við að tannskemmdum fjölgi í kjölfar-
ið og sá viðbótarkostnaður sem af slíku hlýst
leggst svo jafnt á alla skattgreiðendur .
Ennfremur er rétt að benda á að þrátt
fyrir að mörgum þyki tannlæknakostnaður
á köflum mikill er hann alla jafna ekki
meiri á hvern einstakling en ýmis annar
óhjákvæmilegur kostnaður sem fólk þarf
að standa undir í heimilishaldi sínu . Flestir
fara með bílinn sinn í smurningu a .m .k .
einu sinni á ári og kostnaður við slíkt er á
svipuðu róli, þ .e . um 10–20 þúsund krónur .
Oft eru tveir til þrír bílar á fjölskyldu svo
að samanlagður kostnaður við smurningu
þeirra getur numið svipaðri upphæð og
árlegar tannlæknaheimsóknir barna og
unglinga á meðalheimili . Eigum við þá ekki
að niðurgreiða þá þjónustu líka? Eitt skópar
getur hlaupið á tugum þúsunda króna . Skór
eru ekki síður mikilvægir fyrir velferð fólks
en tannlæknaþjónusta . Hví niðurgreiðum
við þá ekki skó á öll ungmenni í landinu?
Hvað með klippingu? Gera má ráð fyrir
að það kosti fjölskyldur álíka upphæð á
ári hverju að fara með börnin í klippingu
eins og til tannlæknis . Er þá ekki rétt að
niðurgreiða klippingu barna og unglinga?
Hvað varðar þann litla hóp fólks, sem
raunverulega á í svo alvarlegum fjár hags-
kröggum að það hreinlega hefur ekki efni
á að senda börnin sín til tannlæknis og
heldur ekki þrek til að ala börn sín upp
við góða tannhirðu, gegnir auðvitað allt
öðru máli . En þá er miklu eðlilegra að
leita úrræða fyrir þann hóp einan og sér
en ekki ausa úr sjóðum ríkisins ómældum
fjárhæðum til alls þorra fólks sem hefur
enga þörf á slíkum stuðningi . Benda má á að
tannlæknadeild hefur um árabil boðið upp
á ókeypis tannviðgerðir sem hluta af þjálfun
tannlæknanema svo að sú þjónusta ein og sér
færi jafnvel langt með að fullnægja þörfum
þess fólks sem býr við verulega kröpp kjör .
Hugsanlega mætti útvíkka þá þjónustu,
t .d . með fjölgun tannlæknanema, þannig
að með tiltölulega litlum viðbótarkostnaði
væri jafnvel hægt að ná til allra þeirra sem
búa við raunverulega fátækt eða óreglu .
Atvinnuleysisbætur
Hví í ósköpunum er ríkið með fing-urna í því hvernig fólk ráðstafar
málum sínumvegna hugsanlegs atvinnu-
missis? Það fyrirkomulag sem ríkt hefur
hér og annars staðar um áraraðir, að ríkið
ákveði að fyrirtæki greiði tiltekna prósentu
af tekjum sínum í einn opinberan risasjóð,
svokallaðan atvinnuleysistryggingasjóð, til
að sjá um þessa tegund trygginga, er út í
hött . Þessi kostnaður er verulega íþyngjandi
fyrir fyrirtæki sem gerir það meðal annars að
verkum að þau hafa mun minna svigrúm til
launahækkana eða frekari mannaráðninga .
V ið blasir að bætur vegna atvinnu missis eru verkefni sem
tryggingafélög á frjáls um markaði
eru fullkomlega fær um að sjá
um . Fólk myndi einfaldlega bera
saman kosti og kjör mismunandi
trygginga félaga í því efni, rétt
eins og það gerir t .d . varðandi
bílatryggingar sínar . Sumir kysu
að tryggja sig fyrir langvarandi
atvinnu missi á góðum bótum,
t .d . í heilt ár; aðrir veldu að
tryggja sig á lágum bótum í
skamman tíma . . .