Þjóðmál - 01.06.2013, Blaðsíða 40

Þjóðmál - 01.06.2013, Blaðsíða 40
 Þjóðmál SUmAR 2013 39 Á gamals aldri hvatti Engels menn til að berjast gegn zarveldinu rússneska með öllum tiltækum ráðum . Þetta veldi væri þrándur í götu framfara, ekki bara á heima- slóðum heldur líka í Vestur-Evrópu .22 Ekki er grein Engels um baráttu Ung verja geðslegri en greinin um slavana .23 Hann dregur allar þjóðir í annan tveggja dilka, byltingar- eða andbyltingardilkinn . Þjóð- verjar, Ungverjar og Pólverjar séu í byltingar- dilknum, slavarnir í hinum dilkn um . And- byltingarþjóðanna bíði það hlutskipti að líða undir lok í byltingar storm inum .24 Þótt Ungverjar séu siðmenningarlega séð eitthvað á eftir þýskumælandi Austur ríkis- mönnum þá bæta þeir það upp með glæsi - legri stjórnmálavirkni (les: upp reisnar girni) . Engels lýkur greininni með því að segja að í næstu heimsstyrjöld muni ekki aðeins afturhaldsstéttir og -konungaættir líða und- ir lok, heldur líka afturhaldsþjóðir . Það yrði framfaraspor .25 Þjóðir, stéttir, einstaklingar o .fl . Sørensen veltir því fyrir sér hvers vegna Marx og Engels tala bara um þjóðir og aldrei um stéttir í blaðagreinunum í Neue rheinische Zeitung . Hann telur að þeir hafi ekki viljað stuða borgaralega lesendur með stéttatali . Hann spyr líka hvers vegna Engels hafi skrifað svæsnustu greinarnar . Kann það að þýða að munur hafi verið á þeim tveimur, Engels hafi verið ljóti karlinn? Sørensen telur það ólíklegt, Marx og Engels hafi unnið afar náið saman og Engels verið svo háður Marx að hann hefði vart viðrað skoðanir sem væru Marx ógeðfelldar . Enda hafi Engels skrifað greinar sem birtust i nafni Marx í bandarískum blöðum . Enn fremur sé ósennilegt að þeir hafi breytt um skoðanir með árunum, Engels hafi gert greinarnar í Neue rheinische Zeitung að umfjöllunarefni í grein sem hann skrifaði í tilefni fyrstu ártíðar Marx árið 1884 . Hann hafi ekki tekið neitt aftur af því sem þeir skrifuðu þar, öðru nær .26 Ekki má gleyma því að Marx og Engels voru einatt mjög kjaftforir, sérstaklega í bréfum og blaða- og áróðursgreinum . Spurn ingin er hvort taka eigi allt sem þeir segja bókstaflega . Í fræðiritunum er tónninn yfir leitt öllu hógværari . Kannski meintu þeir ekki bókstaflega það sem þeir sögðu í svæsnu greinunum . Sørensen bendir á að í greinunum tali Marx og Engels eins og þjóðir og stéttir séu einar til, einstaklingar koma lítið við sögu .27 Bæta má við að telji maður þátt einstakl- ings ins í samfélagsþróuninni veigalítinn er ekki líklegt að maður telji rétt einstakl ings- ins mikils virði . Marx og Engels til varnar má nefna að á bjartari augnablikum leggja þeir áherslu á einstaklingseðlið . Í sósíalísku og komm- únísku samfélagi framtíðarinnar verði frjáls þróun einstaklingsins forsenda frjálsrar þróunar heildarinnar .28 Marx leggur áherslu á að ekki sé endilega rétt að gera alla hnífjafna, taka verði tillit til einstaklings- bundinna þarfa .29 Auk þess skapi maðurinn sögu sína sjálfur og sé ekki bara leiksoppur stéttabaráttu og sögulegra lögmála .30 Sørensen segir að hugmyndir um yfir - E ngels lýkur greininni með því að segja að í næstu heimsstyrjöld muni ekki aðeins afturhaldsstéttir og -konungaættir líða und ir lok, heldur líka afturhaldsþjóðir . Það yrði framfaraspor .
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97

x

Þjóðmál

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðmál
https://timarit.is/publication/1175

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.