Tímarit Máls og menningar - 05.06.2001, Blaðsíða 10

pakkaði; tók sér far með einu skipa Hafrann-
sóknarstofnunar langt útá haf kringum Ísland og
henti flöskum öllum í sjóinn ógrátandi; en bókaðar
nákvæmlega hnattargráður þar sem hent var.
Ógrátandi af því flöskurnar eru vel varðar mjúkum
spæni í spýtugrind og fylgir vingjarnleg orðsending
til finnanda að láta vita um fundartíma og
fundarstað, og eigi mynd fyrir vikið; hlæjandi af því
hann er þess fullviss að flöskurnar finnist flestar,
einhvers staðar, einhvern tíma. Og hefur reyndar
vísindalega útreikninga og spár um hvert haf-
straumar færi kampavínið; hvar beri að landi og
hvenær. Þar fræða starfsmenn Hafrannsóknar-
stofnunar heima, fremstur Sven Aage Malmberg
sem þekkir strauma; en tilkynningar um flöskufundi
berast forstöðumanni Kjarvalsstaða, Eiríki Þórarins-
syni, sem skráir.
Þetta er önnur hlið verksins; það sem hafið tók,
að láni. Hin snýr að því sem hafið gefur. Filipp fór á
Straumsdögum sínum víða um fjörur Reykjaness og
safnaði rekaviðarbútum sem sjórinn hafði séð um
að móta og laga að list sinni. Hann þurrkaði þá og
málaði björtum og glaðlegum litum, sem endranær;
sama munstri; punktum, dílum, blettum, hringjum
og röndum.
Rekaviðurinn, málaður, var fyrst sýndur í París á
sama tíma og flöskurnar flugu í sjóinn, og hefur
þegar verið upp stillt á þremur sýningum í Frakk-
landi, og í Weimar í Þýskalandi. Og verður sýndur
næst nú í sumar, í Saint Flour frá júlí til september-
loka. Ekki er ljóst hversu víða viður fer áður en löngu
veraldarflakki lýkur, en hitt er ákveðið að sýndir
verða drumbarnir enn þegar helmingur flösku-
skeytanna hefur borist að bóli, og aftur þegar megnið
hefur ströndu kysst. Og kann að verða eftir áratugi.
En um ferðir kampavíns þess drukkna og
myndskreytta verður gefin út haffræðileg bók og
vísindaleg, um stefnur og strauma, haf og list.
Loks má fræða forvitna með þeim tíðindum að
tilkynnt hefur verið um flöskufund númer 45.
Vínleysu þá og mynd fundu hjónin Grete og Jarle
Olsen í Hvalvík í Noregi fyrir réttu ári, 11. júní 2000;
á jarðarpunkti 70.35.79,9N og 24.15.77,9A; svona
um það bil eittþúsundogfimmhundruð dögum eftir
að hentist úr fangi listamanns í kaldan sjó. En hin
fyrri skeytin bárust að ströndum Íslands og
Danmerkur; Írlands, Hjaltlandseyja og Skotlands,
auk fleiri í Noregi; eitt kom í sjómannsnet. Það mun
svo taka hafstrauma tvö ár enn að minnsta kosti að
bera fyrstu flöskur inn Ermasund að ströndum
Frakklands og í vesturheim, að viti þeirra sem
þekkja strauma.
Frá Straumi.
tilraun um víddir
Sýning Filipps, sú sem nýlega var opnuð í
Gennevilliers, er enn nýtt spor í mótun hans. Hún er
af því tagi að fær mann til að gleyma öllu utan
veggja; maður hrífst inn í verkin og um þau. Og
finnur þá fágætu tilfinningu innra með sér í lokin:
Þessu gleymi ég ekki!
Sýningin nefnist Variations atmosphériques og
mætti auðvitað þýða á íslensku „breytilegt
andrúmsloft“ en þó hygg ég að hugsun
listamannsins rúmist í einu orði íslensku, blæbrigði,
og eigi betur við.
Striginn er að þessu sinni víðsfjarri, og pappi og
viður; en nú hefur Filipp silikidúkinn gagnsæja í
einleik. Og segir í sýningarskrá að í því efni leitist
hann við að ná hinni þriðju vídd.
Þarna eru þrjú verk, óteljandi samt. Þau eru
öll uppbyggð með sama hætti en mjög
misstór. Silkið er strengt á fíngerða tré-
ramma, báðumegin, svo myndar nokkurs
konar fleka, líka misstóra, en gagnvirkar lamir
einsog á hurð sem ljúka má upp í báðar áttir
tengja þá mismarga, á misjafnan hátt. (Jú
það er æðimargt misið atarna; en það er
honum að kenna.)
Stærsta verkið er samsett úr 36 flekum; allir
120 sentimetrar á kant; flatarmál þess því
næstum 52 fermetrar; málað báðumegin svo
verður alls rúmir 103 fermetrar af list. Til
sölu. En ekki eftir máli. Fyrsta lóðrétta röð er
samtengd upp og niður, tveir flekar í senn; en
frá hverju því pari tengt lárétt; og svo lóðrétt
hér og þar svo allt helst saman í einni heild
og má stilla upp á alla vegu. Þetta verk hangir
úr lofti og stendur eða liggur á gólfi í senn;
nær milli veggja fremst í ytri sal og verður að
skáskjóta sér undir fleka á einum stað til að
komast inní það, og svo undir annan til að
komast inní salinn.
Sumstaðar er hver fleki einn um mynd,
stakt málverk. Annarstaðar teygir sama
mynd sig yfir nokkra fleka og sér á munstri
og lit, en er kannski sundurslitið fyrir horn og
annað. Ein mynd, eitt verk; eða margar
myndir í einni?
Eins og stærðfræðiþraut. Stærðfræði í gamni.
Líkt og listamaðurinn vildi hrekkja dálítið þá
sem alltaf heimta að hafa veruleikann skýran
og óvefengdan fyrir augunum; hlutina ljósa
og aldrei vafa: Það var nánast ómögulegt að
tmm júní 22x27 Ó 5.6.2001 19:56 Page 10