Tímarit Máls og menningar - 05.06.2001, Blaðsíða 33

réði myndlistarmann í vinnu á sömu forsend-
um og vísindamann í stað þess að kaupa af
honum verk á sýningu. Listamaðurinn myndi
þá vinna verkið út frá t.d. staðsetningu
fyrirtækisins og innihaldi starfseminnar. Þessi
hugmynd var samþykkt af Íslenskri erfða-
greiningu og síðan fékk ég algjörlega að ráða
því hvernig ég bæri mig að við vinnuna. Ég
byrjaði þá á því að setja mig í stellingar og fór
að kynna mér starfsemi fyrirtækisins, sjá út á
hvað þetta allt gengi, og fór í því sambandi að
ræða við vísindamennina sem þarna voru að
vinna. En því meira sem ég ræddi við þá, því
ruglaðri varð ég – þetta sem þeir voru að segja
mér passaði alls ekki við þá ímynd sem ég
hafði gert mér um það sem þeir og fyrirtækið
væru að gera – mér fannst þeir í raun verða
geggjaðri og geggjaðri því meir sem ég talaði
við þá. Á tímabili var ég ákveðinn í að hætta
við þetta allt saman og endurgreiða launin
sem ég var búinn að fá – mér fannst ég alls
ekki ráða við þetta verkefni. Það var ekki fyrr
en ég fór að sækja í minn eigin brunn að ég
fékk aftur sjálfstraustið og sá að ég gæti
raunverulega komið þessu heim og saman.
Eftir á að hyggja held ég að ég hafi tekið þessu
of alvarlega fyrst – reynt of mikið að setja mig
í spor vísindamannsins og vera eins og hann.
Það var algjör misskilningur og þess vegna
rugluðu þessar samræður mig svo mikið í
ríminu. Síðan fór ég að slappa meira af og vinna
meira út frá mínum eigin forsendum, þá fór ég að ná
miklu betur til vísindamannanna og þá kom hug-
myndin að verkinu. Þarna er því komið dæmi um
aðskilnaðinn á milli vísindamanna og listamanna
sem við vorum að tala um áðan – þessi aðskilnaður
þarf ekki endilega að vera til staðar en það getur líka
verið hollt að vera ekki að kássast um of í því sem
hinir eru að gera eða hætta sér a.m.k. ekki of langt
frá sínu eigin sviði. Hver maður verður að vinna út
frá sínum forsendum – en ég held hins vegar að
þessar samræður milli vísinda og lista séu galopnar.
Guðmundur: Ég fór í þjóðmenningarhúsið um
daginn þar sem skáld voru að lesa upp ljóð. Þar varð
ég fyrir þessari sömu reynslu og þú, ég botnaði
hvorki upp né niður í því sem fram fór. Einstaka
sinnum fannst mér að ég þekkti einhverja smáglætu
en flest þessara ljóða – ég náði þeim bara ekki, þau
voru dul og djúp og erfið, ég hefði þurfti í sitja í
langan tíma yfir þeim til þess að fá einhvern botn í
þau. Kannski er ég bara svona slæmt móttökutæki –
þessi reynsla varð ekki til þess að byggja upp
sjálfstraustið hjá mér. Sumt af þessu efni fannst
mér vera tómt bull en annað hefði mér eflaust þótt
ágætt eftir frekari yfirlegu og umhugsun. Það er
annars svolítið einkennilegt hvað vísindamenn eru
iðnir við að sækja listviðburði – mér finnst ég alltaf
rekast á mikinn fjölda þeirra þegar ég fer sjálfur á
tónleika eða þess háttar.
Pétur: Ég held að listamaðurinn geti auðveldlega
örvast af vísindum og fræðum en þegar upp er
staðið hlýtur hann að miðla þessum áhrifum á
sínum eigin forsendum. Jónas Hallgrímsson yrkir:
„Vesalings sóley, sérðu mig...“ – hann kemur ekki
með latínuheitið eða einhverja vísindalega flokkun á
blóminu, heldur upplifun og listræna miðlun á þeirri
upplifun. En kannski er eitthvað í tíðarandanum um
þessar mundir sem gerir það að verkum að það er
samsláttur á milli greina. Maður tekur eftir því að
bækur eftir vísindamenn, jafnvel á sérhæfðu sviði,
virðast eiga hljómgrunn og hafa náð töluverðri
útbreiðslu. Mér dettur helst í hug að þarna sé
forvitni almennings um lífið og tilveruna að renna í
farveginn þar sem listir, vísindi og fræði haldast í
hendur. Þrátt fyrir þessa miklu sérhæfingu sem nú
er orðin, þá sé viðfangsefnið hreinlega þannig lagað
að það skírskoti til almennings.
Þorvarður: Þóra, þú hefur verið að vinna að því að
undanförnu að útbúa flokkunarkerfi til þess að
leggja mat á ólíkar tegundir landslags – værir þú til í
að segja okkur aðeins frá þeirri vinnu, t.d. hvað rak
þig til að gera þetta og hvernig þér hefur miðað?
Þóra Ellen: Þetta verkefni er hluti af vinnunni við
rammaáætlunina um nýtingu vatnsafls og jarð-
varma, þar sem ætlunin er að taka alla helstu
virkjunarkosti landsins til skoðunar – u.þ.b. hundrað
staði – og meta þá og flokka eftir ákveðnu kerfi sem
tekur tillit til fjölmargra, ólíkra þátta. Með þessari
vinnu er ætlunin að leiða í ljós hvaða virkjunarkostir
eru bestir, matið getur raunar líka leitt í ljós svæði
sem frekar er ástæða til að vernda en nýta. Sá hópur
innan rammaáætlunarinnar sem ég starfa með
kemur bæði að náttúru og menningarlífi. Það er
mjög erfitt verk að reyna að ná utan um mat á öllum
þessum þáttum náttúrunnar og setja þá inn í
einhvers konar kerfi. Einn þáttur sem við stað-
næmdust fljótlega við var landslagið, við vorum öll
sammála um það að við yrðum einhvern veginn að
finna leið til að meta landslag sem slíkt – það voru
meira að segja ýmsir í hópnum sem töldu að það
væri fyrst og fremst landslagið sem gæfi þessu
landi gildi, sérstaklega miðhálendinu. Ég held þó að
það hafi aldrei verið reynt að meta landslagið til
bls. 33Þorvarður Árnason: Hringborðsumræður um náttúru, vísindi og listir
tmm júní 22x27 Ó 5.6.2001 19:57 Page 33