Tímarit Máls og menningar - 05.06.2001, Side 21
svo framvegis. Fólk gaf honum tíkalla, einu
sinni gaf ég honum meira að segja tíkall
sjálfur.
Hann var að stæla ríkidæmi Jóakims úr
Andrésarblöðunum. Á myndunum voru svona
pokar. Til að fullkomna eftirlíkinguna gerði
hann dollaramerki utan á pokann með
svörtum tússpenna. Núna er aðeins dauft far
eftir letrið og ég veit ekki hvort augu mín
greina ennþá raunverulega dollaramerkið eða
hvort það er minningin sem les það.
Ég er lengi að telja alla tíkallana úr pokanum.
Samanlagt gera þeir rétt rúmlega bíómiða,
poppkornspoka og tvær strætóferðir.
Íssósubrúsarnir eru horfnir úr lagerskúrnum.
Og ljósaperukassinn líka. Núna finnst mér að
andi bróður míns hafi búið í þessu dóti og ég
er feginn að vera laus við það. Á gólfinu
stendur opinn Cheerios-kassi, hálffullur af
gulum pökkum. Nokkrar lengjur af Viceroy-
sígarettum liggja á tréborði. Það er búið að
taka hitann af skúrnum og það er undarleg
tilfinning eftir öll þessi skúrheitu ár að vera
skyndilega kalt þegar maður stendur hérna í
stuttermabol.
Mamma er búin að kaupa efnalaug í
Austurbænum. Þar er erfitt að komast óséður
í peningaskúffuna. Gufan frá fatapressunni
gefur frá sér undarlega lykt. Í nokkra daga er
gaman að anda að sér þessari lykt en síðan
verður hún hversdagsleg.
Bíómyndin veldur vonbrigðum, þetta var meira
grín en hasar þrátt fyrir aldurstakmarkið. Í
myndinni var bara framið eitt morð en þó hafði
miðaverðið verið hækkað. Mér þótti ég
hlunnfarinn enda hafði ég borgað hundraðkalli
minna í síðustu bíóferð og séð að minnsta
kosti sjö morð. Engu að síður gat ég ekki
neitað mér um poppkornið. Núna á ég ekki
fyrir strætófari og verð að ganga heim.
Á heimleiðinni rennur upp fyrir mér að það
er tekið að halla sumri. Nöpur gola og ljósblátt
rökkur. Eins og ég sé að koma úr níubíó en ekki
sjöbíó.
Tómur tíkallapokinn verður að hnúti í maganum.
Mér verður hugsað til gimsteinaþjófanna í myndinni
áðan og bíræfni þeirra.
Í stutta stund finnst mér ég vera verri en þeir. Mér
finnst að þeir hafi ekki stolið neinu sem skipti máli.
Og aukaatriði þó að þeir hafi skotið öryggisvörð til
bana. Ég sé hann fyrir mér að drekka kaffi í
mötuneyti leikaranna með gerviblóðblettinn enn á
skyrtubrjóstinu.
Ég velti því fyrir mér hvort mig geti aftur langað til
að verða læknir.
(1978)
Í dag barst jákvætt svar frá menntaskólanum.
Mamma varð himinlifandi og þó að við vissum bæði
að allir í þessu hverfi sem lokið hafa grunnskólaprófi
fá inngöngu í þennan skóla, fannst okkur sigur hafa
unnist. Við héldum upp á þetta á veitingastað:
kjúklingur, franskar kartöflur og pilsner. Mamma
sagði mér að tveir náfrændur sínir hefðu lokið
stúdentsprófi frá þessum skóla. Báðir höfðu látist af
slysförum.
„Nú tekur þú upp þeirra merki,“ sagði hún og
augu hennar ljómuðu.
En hún minntist ekki á læknisfræði. Ég sá fyrir mér
stúdentshúfu á höfði mínu og að mér yrði ruglað
saman við lögregluþjón.
Ég fékk mér sopa af pilsnernum og ímyndaði mér
hann sterkari, ætlaði að gretta mig en hætti við. Varð
hugsað til bréfsins frá menntaskólanum og ákvað
með sjálfum mér að vera vaxinn upp úr þessu.
Á næsta borði japlaði gamall maður á kjúklinga-
beini. Ég hafði oft séð þennan mann í búðinni heima
áður fyrr, en núna virtist hann ekki kannast við okkur
lengur þó að ég mætti augum hans. Mamma tók
ekki eftir honum.
Í stutta stund varð allt hversdagslegt aftur eins og
þegar dregur skyndilega fyrir sólu og maður er
ennþá í stuttbuxunum.
Á heimleiðinni stöðvaði mamma bílinn fyrir framan
hús menntaskólans og horfði lengi á það. Rauður
skódi flautaði fyrir aftan okkur en mamma
hirti ekki um það.
Enn er gamli búðarkassinn á skrifborðinu. Hann
virðist ekki hafa fylgt með í sölunni í fyrra frekar en
flest annað. Svört snúran hringar sig upp við hliðina
á honum. Mér tekst að opna peningaskúffuna en ég
get ekki lokað henni aftur. Skúffan er tóm. Af
einhverjum ástæðum hugkvæmist mér ekki að
stinga snúrunni í samband.
Ég sest inn í stofu. Myndirnar af bróður mínum á
veggjunum eru ekki lengur þrúgandi. Einu sinni var
ekki hægt að horfa á sjónvarpið án þess að þær
trufluðu og segðu með þögn sinni að maður ætti að
gera eitthvað annað en horfa á sjónvarpið, þjást og
vera heilagur á svipinn. Núna eru þær orðnar að
gömlum hlutum og gamlir hlutir hafa ekki líf nema
maður leggi sig eftir því að glæða þá því.
Svona er tíminn, maður tekur ekki eftir því að hann
líður fyrr en hann er liðinn. Ekkert virðist gerast frá
degi til dags, maður tekur ekki eftir neinum
breytingum fyrr en hann uppgötvar að allt er breytt.
Mér verður hugsað til þess að þegar við mamma
ókum burtu til veitingastaðarins í kvöld hlyti
bílhljóðið að hafa heyrst inn í stofuna, fjarlægst og
síðan horfið, rétt eins og önnur bílhljóð, – ef einhver
hefði verið heima til að hlusta. Smám saman get ég
ekki varist þeirri tilhugsun að ég hafi sjálfur verið
staddur hérna í stofunni, að ég hafi hlustað á sjálfan
mig hverfa út í heiminn og verða óþekkjanlegur.
Smásaga Ágústs Borgþórs Sverrissonar: Hverfa út í heiminn bls. 21
tmm júní 22x27 Ó 5.6.2001 19:57 Page 21