Frón - 01.04.1943, Blaðsíða 13

Frón - 01.04.1943, Blaðsíða 13
Endurreisn Alþingis 75 varS aS konungur skipaöi tvo fulltrúa fyrir íslands hönd á þing Eydana í Hróarskeldu. Finnur Magnússon og Krieger stiftamt- maður urðu fyrstir fyrir kjörinu, þegar þingin voru loks sett á laggirnar 1834, en fyrsta þingið kom saman haustið 1835. III Meðan í þessu stappi stóð var Baldvin Einarsson dáinn (9/2 1833) og með honum Ármann á Alþingi. En rúmu ári eftir lát Baldvins kom vinur hans Tómas Sæmundsson aftur til Hafnar úr tveggja ára ferðalagi um ýms lönd Evrópu, veiklaður að heilsu, en glóandi af eldmóði til þess að verða íslandi að gagni með þeirri þekkingu og menntun sem hann hafði aflað sér. Pá höfðu þeir þremenningarnir Jónas Hallgrímsson, Konráð Gísla- son og Brynjólfur Pétursson nýlega sent boðsbréf um Fjölni heim til Islands og fengu nú strax Tómas i lið með sér. Tómas stóð aðeins við rúma tvo mánuði í Kaupmannahöfn sumarið 1834, því að hann fékk þá veitingu fyrir Breiðabólstað og fór þegar heim til brauðs síns. Á þessum mánuðum skrifaði hann inngangsgrein Fjölnis og markaði honum þannig að mestu leyti stefnuskrá. Eftir að heim var komið samdi hann mergjuðustu greinina í 1. árgangi Fjölnis, Bréf frá íslandi, þar sem hann lýsti því hvernig land og þjóð kom honum fyrir sjónir þegar hann kom heim aftur, fullur áhrifa af menningu stærri landa. Pátttaka Tómasar í ritstjórn Fjölnis gerbreytti stefnuskrá þeirri sem þremenningarnir höfðu hugsað sér. — »Fyrsta atriðið er nyt- semin. Allt sem í ritinu sagt verður, stuðli til einhverra nota«, segir Tómas i inngangsgrein sinni (1. árg. bls. 8). Hinum voru bókmenntirnar meginatriði. Tómas kom aldrei aftur til Hafnar, en þó var hann lífið og sálin í þeirri hlið Fjölnis sem sneri að velferðarmálum þjóðarinnar. Pótt Tómas segi það ekki berum orðum í greinum sínum, er ljóst að fyrir honum hefur þá þegar vakað einhvers konar þingræðisstjórn á íslandi. í fyrsta árgangi Fjölnis (bls. 84) segir hann meðal annars á þessa leið: »I5á ætla ég þjóðirnar hafa komizt hæst, þegar þær hafa fengið að taka þátt í löggjöfinni.------Varla mundu þau lög eiga síður við landið, sem komin væru frá skynsömum mönnum vor á meðal, þó ólærðir væru, en hin sem sprottin væru af útlendri rót«. Að Alþingi skyldi endurreist á Pingvelli var frá upphafi
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Frón

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Frón
https://timarit.is/publication/1208

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.