Frón - 01.04.1943, Blaðsíða 8

Frón - 01.04.1943, Blaðsíða 8
70 Jakob Benediktsson hver varö aS pukra í sínu horni án sambands við embættis- bræður sina, og vegna tregðu og íhaldssemi stjórnarinnar. I3ó að margt gott megi segja um íslenzka embættismenn á bessum árum, sem margir voru starfsamir, skylduræknir og iðnir, þá var því ekki að heilsa að þeir væru sérstaklega framtakssamir i umbótaátt, og jiess var að öllu athuguðu heldur ekki að vænta. I'lestir veraldlegra embættismanna höfðu aðeins fengið stutta menntun í Kaupmannahöfn, og þau andleg áhrif sem þeir urðu fyrir þar voru sjaldnast þess eðlis að þau væru líkleg til að vekja hjá þeim framfaraanda, því að allt andrúms- loft háskólans var ]já þrungið einveldiskenningum 18. aldar. Peir fáu embættismenn íslenzkir, sem langdvölum höfðu verið í Kaupmannahöfn, höfðu flestir unnið á stjórnarskrifstofum, og má geta því nærri að ekki var andrúmsloftið hressilegra þar. Og væri eitthvert framtak eftir hjá þessum mönnum þegar heim kom, þá mátti eiga það víst, að það átti ill vaxtarskilyrði í mollulofti íslenzkrar einangrunar og aðgerðaleysis. Ennþá fylltu loftið þeir »sudda drunga daufir andar« sem Eggert Ólafsson kvað um í Búnaðarbálki. Pað eru sömu »þokuandarnir« sem Tómas Sæmundsson kvartar oft um i bréfum sínum að lami allt framtak og alla umbótaviðleitni. 1 þessu andrúmslofti er engin furða þótt sú hugsun hvarflaði ekki að neinum íslenzkum embættismanni að einveldi væri ekki hið ákjósanlegasta stjórn- arfar sem til væri og um leið hentast Islendingum. I’egar embættismannastéttinni var svona farið, var ekki mikillar uppreisnar von hjá íslenzkri alþýðu. Pjóðin var að hyrja að rétta við úr þeim kyrkingi sem hörmungar Skaftáreld- anna, siglingateppa Napóleonsstyrjaldanna og eftirfarandi kreppuár höfðu bakað henni. Sú fræðslustarfsemi sem hafin var á 18. öld og haldið var áfram af ýmsum á fyrstu árum 19. aldar var að mestu miðuð við verklegar framkvæmdir. Hún gerði að vísu nokkurt gagn, en kom þó ekki að fullum notum sakir þess að hún var oft ekki sniðin nægilega við hæfi íslenzkrar alþýðu, sem auk þess lá undir fargi óhagstæðrar verzlunar og sleifarlags í öllum opinberum málum. Pó að lítils háttar hreyfing væri komin af stað í andlegum efnum, náði hún harla skammt, og um þjóðlega vakningu var alls ekki að ræða. Samt kom það í ljós þegar frá leið, að mönnum sárnaði mjög afnám Alþingis, þó að í rauninni væri litil eftirsjá að, eins og það var orðið; og víst er um það, að mjög var það láð Magnúsi Stephensen
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Frón

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Frón
https://timarit.is/publication/1208

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.