Frón - 01.04.1943, Blaðsíða 19
Endurreisn Alþingis
81
menningar og framkvæmda, og þá sé Alþingi bezt komiS á
slíkum staS.
RitgerS Jóns er sýnilega ætlaS í senn aS vera vakningarávarp
til þjóSarinnar og brýning til embættismannanefndarinnar, sem
gera skyldi tillögur sínar um máliS þá um sumariS. Óvíst er
samt hvort greinin hefur haft nokkur áhrif á þessa virSulegu
samkomu, enda mun þeim hafa þótt lítiS til koma þótt tæplega
þrítugur Hafnarstúdent legSi þeim heilræSi. Nefndin var þegar
frá upphafi sammála um nauSsyn ráSgjafar|)ings á íslandi, en
um þingstaSinn varS ágreiningur. Flestir nefndarmanna vildu
hafa þingiS í Reykjavík, aSeins Bjarni Thorarensen og Jón
sýslumaSur Jónsson frá Melum héldu fast viS Tingvelli, en til
vara féllust þeir á þá tillögu annars nefndarmanns aS þingiS
skyldi koma saman fyrst i Reykjavík og ákveSa sjálft þingstaS-
inn. Rök Bjarna fyrir því aS mæla meS Pingvöllum voru aS
efni til hin sömu sem Tómas hafSi haldiS fram í ritgerS sinni,
enda líklegt aS Bjarni hafi beinlínis stuSzt viS ritgerS Tómasar.
Um fyrirkomulag þingsins tóku nefndarmenn þann kost aS
sníSa jjaS sem mest eftir dönsku ráSgjafarþingunum, og gengu
því tillögur þeirra miklu skemmra en tillögur Jón SigurSssonar,
kosningarréttur og kjörgengi varS miklu takmarkaSra og tala
þingmanna minni en Jón hafSi ætlazt til. Fyrsta svar Jóns
SigurSssonar viS þessum úrslitum kom í ritgerS hans um Alþingi
í 2. árg. Nýrra félagsrita. Hann bendir þar á aS sitthvaS sé
viS tillögur nefndarinnar aS athuga, en telur rétt aS fresta
umræSum um þær þangaS til máliS komi fyrir Hróarskelduþing.
Greinin er annars í tveim þáttum. Annars vegar er hún hin
snarpasta hvatning til íslendinga aS hefjast þegar í staS handa
um undirbúning aS Alþingiskosningum og gera sér ljóst hver
ábyrgS og hverjar skyldur þeim séu nú lagSar á herSar. Hins
vegar snýr Jón sér aS rökum Tómasar Sæmundssonar fyrir
AlþingisstaS á Pingvelli og hrekúr þau svo rækilega aS kalla
má aS þeirri deilu væri lokiS meS þeim ummælum hans, enda
voru nú fáir eftir til andsvara þar sem bæSi Tómas og Bjarni
Thorarensen voru Iátnir.
En nú víkur sögunni til Kaupmannahafnar. KansellíiS tók
tillögur Reykjavíkur-nefndarinnar aS mestu óbreyttar upp í
frumvarp þaS sem lagt var fyrir Hróarskelduþing 1842. Jón
SigurSsson og Hafnar-íslendingar lágu nú ekki á HSi sínu, heldur
reyndu allt sem þeim var hægt til þess aS fá Hróarskelduþing
• 6