Orð og tunga - 01.06.2014, Page 162

150
Orð og tunga
úr ýmsum tungumálum. Þar er m.a. fjallað um fjölmiðlamál og áhrif þess
á þróun staðalmála, bæði mál hefðbundinna fjölmiðla eins og útvarps og
sjónvarps og málnotkun í nýjum rafrænum miðlum, og um eðli breytinga á
(opinberri) málnotkun á síðustu árum og áratugum, hvort þær felist heldur
í því að viðmiðin sem staðalmálið byggir á hafi tekið breytingum (demotisa-
tion) eða í því að staðalmál séu á undanhaldi (destandardisation).
I síðari bókinni eru kynntar fyrstu niðurstöður rannsókna innan ramma
SLiCE-áætlunarinnar. Eins og í fyrri bókinni skrifa ritstjóramir, sem í þessu
tilviki eru Tore Kristiansen og Stefan Grondelaers prófessor í Nijmegen,
ítarlegan inngang þar sem fjallað er um rannsóknaráætlunina og fræðileg-
an ramma hennar og gerð grein fyrir efni ritsins og skipulagi þess. Meg-
inviðfangsefnið eru rannsóknir á málviðhorfum sem byggjast á tilraunum
og prófum og sækja m.a. fyrirmyndir til langrar rannsóknarhefðar á því
sviði í Danmörku. I innganginum er því gerð allítarleg grein fyrir dönsku
rannsóknunum, aðferðum sem þar hefur verið beitt og helstu niðurstöðum
þeirra. Greinunum er skipað í tvo flokka. I þeim fyrri, sem hefur yfirskriftina
„(De)standardisation studies using Speaker Evaluation Experiments", eru
átta greinar sem fjalla um athuganir á máltilbrigðum þar sem athygli þátt-
takenda er beint að málnotendum fremur en málnotkuninni sem slíkri og
áhersla er lögð á talað mál. I síðari hlutanum eru sjö greinar undir yfirskrift-
inni „Methodological concerns and alternative approaches". Þar á meðal
er grein um mat á rituðum íslenskum textum, „Evaluation of different reg-
isters in Icelandic written media", eftir Ara Pál Kristinsson og Amöndu
Hilmarsson-Dunn. Einnig eru í þessum hluta greinar um aðferðafræði og
fræðilegan grundvöll athugana á málviðhorfum og málhugmyndafræði frá
ýmsum sjónarhornum.
Rit um málstefnu
Knudsen, Karin Jóhanna L., Hjalmar P. Petersen & Kári á Rógvi (rit-
stj.). 4 or more languages for all: Language policy challenges ofthefuture.
Oslo: Novus forlag. 2012. (153 bls.) ISBN 978-82-7099-715-2.
Ritið er safn átta greina sem byggjast á úrvali fyrirlestra af þverfaglegri ráð-
stefnu sem haldin var í Færeyjum sumarið 2011 undir yfirskriftinni „4 or more
languages for all: Language policy challenges of the future". Höfundarnir
koma úr ólíkum áttum, bæði landfræðilega og faglega, því meðal þeirra eru
sérfræðingar á sviði málfræði, sagnfræði, bókmenntafræði, félagsfræði og
lögfræði. Greinarnar spanna því vítt svið og höfundar nálgast viðfangsefnið
frá mismunandi sjónarhorni. Sem dæmi um ólíka nálgun má nefna sögulega
grein um fjöltyngi í Danaveldi fyrir daga þjóðríkisins eftir sagnfræðinginn
Steen Bo Frandsen, grein Malan Marnersdóttur um þýðingar á verkum Wil-
liams Heinesens á færeysku, þau málviðhorf sem þar birtast og áhrif þeirra
á textann, og greinina „Who is 'one of us'" eftir Dimitry Kochenov, prófessor