Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.08.1995, Side 7

h - ' m ■
JÉ
v%""" 0M. B
Mikilvœgt er að allir, heilbrigðs-
starfsfólk jafnt sem foreldrar, líti á
sjálfsfróun sem eðlilega ogfinni
leiðir til að sœttast við tilfinningar
sínar í hennar garð.
Viðbrögð við óeðlilegu sjálfsfróunaratferli
Eins og að ofan greinir er sjálfsfróun hörnum eðlileg.
Spurningin er hvenær hegðunin er utan eðlilegra marka.
Skiptar skoðanir eru um það meðal fræðimanna. Þó eru
rnenn sainmála um að sjálfsfróun fyrir svefn og í einrúmi
teljist innan hinna eðlilegu marka. Sé sjálfsfróunin hins
vegar farin að skipa stóran sess í daglegu lífi harnsins er
ástæða til að hregðast við því og leita aðstoðar fagfólks
(Schuster og Ashburn, 1992; Wattleton og Keiffer, 1988).
Oeðlilegt sjálfsfróunaratferli getur komið fram hjá barni
sem líður mikla og/eða er haldið langvarandi streitu,
kvíða, spennu eða einmanaleika (Fleischer og Morrison,
1990). Megináherslan í meðferðinni ætti því að vera að
bæta líðan barnsins almennt og finna aðrar leiðir fyrir
það til að kalla fram vellíðan. Benda þarf barni á að það
sé í lagi að stunda sjálfsfróun í einrúmi og beina athygh
þess að öðrum athöfnum, sérstaklega þeiin er gera háðar
hendur þess uppteknar. Góð persónuleg tengsl barns við
aðra og persónulegir sigrar eru taldir veita því mest
ánægju (Schuster og Ashburn, 1992). Hin faglega aðstoð
felst fyrst og fremst í því að hjálpa foreldrum að bregðast
rétt við (Fleischer og Morrison, 1990; Schuster og Ash-
hurn, 1992).
Kostir sjólfsfróunar
Mikilvægt er að allir, heilbrigðsstarfsfólk jafnt sem
foreldrar, hti á sjálfsfróun sem eðlilega og finni leiðir til
að sættast við tilfinningar sínar í hennar garð (Castiglia,
1988).
Sjálfsfróun hefur rnarga kosti í för með sér:
• Hún veitir ungum börnum tældfæri til að kynnast
eigin líkama.
• Hún slakar ú kynspennu og dregur úr þörfinni á kyn-
hfi með öðrum.
• Hún kennir ungum piltum hvernig þeir geta dregið
sáðlát á langinn, en það gerir þá að betri elskendum
síðar á ævinni.
• Hún kennir stúlkum hvað veitir þeim unað og full-
nægingu, en það eykur hlcurnar á ánægjulegra kynhfi
síðar (Wattleton og Keiffer, 1988).
Fræðsla fyrir íslenska foreldra og börn
Við vinnslu þessa greinarstúfs varð undirrituð þess
áskynja að í fræðsluefni á íslensku um barnauppeldi og
kynlíf er fjallað um sjálfsfróun á jákvæðan og raunsæjan
hátt (Hjördís Guðbjörnsdóttir, María Guðmundsdóttir og
Sóley Bender, 1988); Search Institute og Health Start,
1986; Stoppard, 1984). Unglingar landsins fá nú mark-
vissa fræðslu um kynhf og sjálfsábyrgð þar sem bent er á
að sjálfsfróun sé eðlileg og skaðlaus (Search Institute og
Health Start, 1986). En þar sem sjúlfsfróun er ekki
bundin unglingsárunum einum mætti ætla að marltviss
fræðsla og fordómalaus umræða um þennan þátt lífsins
ætti með réttu að felast í almennri heilbrigðisfræðslu fyrir
foreldra ungra barna.
Heimildir
Castiglia, P.T. (1988). Masturbation. Journal of Pediatric
Health Care, 2 (2), 111 - 112.
Fleischer, D.R., og Morrison, A. (1990). Masturbation mimick-
ing abdominal pain or seizures in young girls. The
Journal of Pediatrics, 116(5), 810 - 814.
Hörður Þorgilsson (ritstj.) (1994). Sálfrœðibókin, Reykjavík:
Mál og menning.
Hjördís Guðbjörnsdóttir, María Guðmundsdóttir og Sóley
Bender (1988). Sex + fjórir kaflar um unglinga, Reykja-
vík: ísafold.
Islenska alfrœðiorðabókin (1990). Bókaútgáfan Örn og Örlygur.
Schuster, C.S., og Ashburn, S.S. (1992). The Process of Human
Development. A Ilolistic Life-Span Approach. 3. útg.
Philadelphia: J.B. Lippincott Company.
Search Institute og Health Start (1986). Kynfrœðsla. Lífsgildi og
ákvarðanir. Minneapolis, Minnesota, USA.
Stoppard, M. (1984). Foreldrahandbókin, Reykjavík: Iðunn.
Wattleton, F., (ritstj.) og Keiffer, E. (1988). Hou) to Talk with
Your Child about Sexuality. New York: Doubleday &
Company, Inc.
TIMARIT HJUKRUNARFRÆÐINGA 2.-3. tbl. 71 árg. 1995
55