Morgunblaðið - 06.04.2017, Blaðsíða 82

82 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 6. APRÍL 2017
✝ Sverrir Páls-son fæddist á
Akureyri 28. júní
1924. Hann lést 24.
mars 2017 á Dval-
arheimilinu Hlíð,
Akureyri.
Foreldrar hans
voru hjónin Sigríð-
ur Oddsdóttir, f.
10.5. 1890 á Sáms-
stöðum í Fljótshlíð,
d. 30.10. 1975, og
Páll Sigurgeirsson, kaupmaður
á Akureyri, síðar skrifstofu-
maður í Reykjavík, f. 16.2. 1896
á Stóruvöllum í Bárðardal, d.
21.2. 1982.
Albróðir Sverris er Gylfi, f. á
Akureyri 1.2. 1933, lengi skóla-
stjóri í Mosfellsbæ, kvæntur
Steinunni K. Theódórsdóttur.
Börn þeirra eru 6. Hálfsystkini,
sammæðra, voru Oddur Helga-
son, f. 1910, d. 1928, Helga
Ingibjörg Helgadóttir, f. 1912,
d. 1997, bjó á Selfossi, og Magn-
ús Haukur Helgason, f. 1914, d.
1945, rafvirki á Akureyri, maki
Svava I. Ingimundardóttir, f.
1916, d. 2005.
Sverrir lauk stúdentsprófi
frá Menntaskólanum á Akur-
eyri vorið 1942 og varð cand.
mag. í íslenskum fræðum við
Háskóla Íslands haustið 1947.
Sama haust varð hann kennari
við Gagnfræðaskóla Akureyrar
Konráðsson víða saman við
undirleik Áskels Jónssonar. Eft-
ir Sverri liggja 5 ljóðabækur,
frumsamdar og þýddar bækur
auk fjölda greina og frásagna.
Árið 2001 hóf hann nám í list-
málun og hélt einkasýningu ár-
ið 2007.
Hinn 19. október 1947 gengu
þau í hjónaband í Síðumúla-
kirkju Sverrir og Ellen Lísbet
Rasmussen, f. í Reykjavík 30.1.
1926. Foreldrar hennar voru
hjónin Ingunn Katrín Arnfinns-
dóttir (Inga Rasmussen), f. í
Vestdal við Seyðisfjörð 24.3.
1888, d. 17.7. 1958, og Lauritz
Alfred Rasmussen, meistari í
plötu- og ketilsmíði, yfirverk-
stjóri í Stálsmiðjunni, f. í
Odense 26.10. 1888, d. 9.4.
1943.
Börn Ellenar og Sverris eru:
1) Sigríður, f. 1948, gift Brandi
Búa Hermannssyni. Dætur
þeirra: Guðrún Ágústa og Ellen
Halla. 2) Lárus, f. 1953, kvænt-
ur Kristínu Jónsdóttur, d. 2016.
Börn þeirra: Gunnhildur Gylfa-
dóttir, dóttir Kristínar, Magnús
Már og Ágúst. 3) Inga Björg, f.
1961, gift Torfa Ólafi Sverr-
issyni. Börn þeirra: Þóra Sig-
ríður, Ellen Björg og Sverrir
Ólafur. 4) Páll, f. 1964, kvæntur
Guðbjörgu Ingimundardóttur.
Börn þeirra: Auður og Oddur.
Barnabarnabörn eru 18.
Útför Sverris fer fram frá
Akureyrarkirkju í dag, 6. apríl
2017, og hefst athöfnin kl.
10.30.
og stundakennari
við Iðnskóla Ak-
ureyrar 1947-1949
og 1950-1953.
Hann var settur
skólastjóri við GA
haustið 1963 (skip-
aður 1964), lét af
því starfi sumarið
1989, en var
stundakennari til
1991. Hafði þá ver-
ið starfsmaður
skólans lengst allra eða í 44 ár.
Á þessum árum sat hann í
nefndum og stjórnum félaga
um skólamál. Eftir það fékkst
hann einkum við ritstörf. Hann
var tollvörður á Húsavík tvö
sumur, fréttamaður Morgun-
blaðsins á Akureyri 1963-1983.
Prófvörður við HA 1993-2004.
Sat í stjórn Minjasafnsins á Ak-
ureyri frá stofnun þess 1962-
1982, þar af formaður 1978-
1982. Forstöðumaður sögusýn-
ingar aldarafmælis Akureyr-
arkaupstaðar 1962, og í þjóðhá-
tíðarnefnd Akureyrar og
Eyjafjarðarsýslu 1973-1974.
Hann unni tónlist, var í
kvartettinum Fjórum félögum
og Karlakór Reykjavíkur á
skólaárum, Kantötukór Akur-
eyrar, Söngfélaginu Geysi og
Karlakór Akureyrar, oft sem
einsöngvari, og sat í stjórnum
þeirra. Þá sungu þeir Jóhann
Nú er faðir minn, Sverrir
Pálsson, genginn eftir langa og
farsæla ævi. Í honum fóru sam-
an gæfa og gjörvuleiki. Hann
fékk ástríkt og gott uppeldi for-
eldra sinna og ólst upp við þétt-
an, lífsglaðan og listfengan
frændgarð.
Hann hlaut mikla mannkosti
og hæfileika í vöggugjöf sem
hann nýtti og fór vel með. Stál-
minni, réttsýni og heiðarleika.
Tónlistin var honum í blóð borin
og söngmaður var hann góður.
Skáldgyðjan snart hann, eins og
ljóðabækur hans bera vott um.
Einnig ritaði hann og þýddi
nokkrar bækur auk greina og
frásagna. Teikning, myndlist og
ljósmyndun lágu vel fyrir hon-
um. Hann hafði gott fréttanef,
áhuga á náttúrunni og umhverf-
inu, sögu og ættfræði. Frétta-
myndasafn hans er varðveitt á
Minjasafninu á Akureyri.
Ævistarf hans, mennta- og
skólamál, átti vel við hann, enda
góður stjórnandi og átti auðvelt
með að miðla flóknu efni á ein-
faldan og skýran hátt. Hann
skilaði af sér góðu búi í Gagn-
fræðaskóla Akureyrar eftir að
hafa starfað þar í 44 ár. Í hans
tíð voru stofnaðar framhalds-
deildir sem síðar runnu inn í
Verkmenntaskólann á Akureyri
við stofnun hans.
Fyrir mér og fjölskyldu minni
var hann þó fyrst og fremst góð-
ur og ástúðlegur faðir, tengda-
faðir, afi og langafi með mömmu
sér við hlið.
Hafðu þökk fyrir allt.
Blessuð sé minning þín.
Inga Björg Sverrisdóttir.
Mikið yrði nú gott að verða
eins og afi Sverrir. Gamall og
muna nánast allt. Svo við nefnum
nú ekki allt hitt þar sem hann
var til fyrirmyndar.
Afi lá ekki á gólfinu með okk-
ur og kubbaði heldur sat og
sagði frá, fræddi og spurði.
Virkjaði hugann, mann langaði
að vita svörin.
Hann var alfræðiorðabók og
þangað var svo sannarlega gott
að fara og fá hjálp við lærdóm-
inn. Hann var alltaf hvetjandi og
fannst við geta allt. Ritgerðar-
gagnrýnin var jákvæð, á þann
hátt beindi hann okkur í rétta
átt.
Það var yndislegt að fara með
ömmu og afa í ferðalag. Amma
alltaf sama pæjan og afi alltaf
sami fræðimaðurinn. Plöntur og
fuglar, náttúra, saga og ætt-
fræði. Óþrjótandi viskubrunnur
með litlum óþekktarormum sem
inntóku mismikið af efni en nutu
í miklum mæli samverunnar í lit-
fögrum Ægistjöldum á ferð um
landið.
Ást afa á náttúrunni sést best
í gróðrarreitnum þeirra í
Stokkahlíð. Þar vaxa nú tré og
runnar sem var komið til í garð-
inum í Möðró og sýna með
grósku sinni hversu mikil natni
var lögð í ræktunina og uppvöxt-
inn með vökvun, áburðargjöf, ill-
gresishreinsun og væntumþykju.
Hann gekk stoltur um holtið
þegar hann sýndi ættingjum og
vinum afraksturinn. Flest eigum
við tré sem hafa vaxið upp af
fræjum Möðrótrjánna sem afi
kom til.
Möðruvallastrætið var ævin-
týraheimur okkar barnanna. Þar
var hægt að príla í trjánum og
innbyrða mikið magn af safarík-
um gulrótum, radísum og rifs-
berjum. Hægt að fara í gulur,
rauður í tröppunum og skoða
tjörnina í nágrannagarðinum
með gerviöndunum.
Þar var líka púkkað á hverjum
jólum við mikinn fögnuð og
gengið í kringum jólatréð við
mismikinn fögnuð. Afi spilaði á
píanóið eða orgelið og við raul-
uðum undir með fallegu röddinni
hans. Hann var dómarinn ef
vafamál komu upp í púkkinu og
stundum hringdu Sunnlending-
arnir í hann til að fá ráð í sínu
spili. Alltaf var tekið hlé til að
allir gætu sest við sjónvarpið og
horft á Jólastundina okkar.
Óþægðarköstum okkar
barnanna var alltaf tekið með
sama jafnaðargeðinu en allir
hafa verið fegnir þegar við vor-
um loksins vaxin upp úr þeim.
Mosateigurinn tók svo við og
þá urðu langafabörnin óþekktar-
ormarnir sem fengu að upplifa
það sama, kertaljósin, orgelið,
jólaávextina, hangikjötið, kon-
fektið, afa jafnvel að svindla í
púkkinu!
Öll eigum við í gullakistum
okkar afmæliskort og tækifær-
ismyndir sem afi teiknaði á ör-
skotsstund. Það var alltaf gaman
ef við náðum honum í teiknistuð.
Þá birtust alls konar fígúrur
hver á fætur annarri og oft
reyndu litlir fingur að herma eft-
ir. Þessi list hefur þó erfst eitt-
hvað illa.
Ást þeirra ömmu á hvort öðru
hefur alltaf verið aðdáunarverð.
Fáir menn hafa sýnt konu sinni
væntumþykju og þakklæti jafn
vel í verki og afi. Á gullbrúð-
kaupsdegi þeirra, t.d. hringdi
hann dyrabjöllunni og færði
ömmu ljóð á klukkutíma fresti.
Við eigum okkar eigin brúð-
kaupskvæði frá afa. Falleg og
segja margt um hvað hann vildi
okkur vel og okkar framtíð.
Elsku hjartans afi, takk fyrir
að vera okkur góð fyrirmynd og
góður afi. Það voru forréttindi að
eiga þig svo lengi að.
Magnús Már, Ágúst og
Gunnhildur.
Elskulegur afi minn hefur nú
kvatt okkur eftir langa og far-
sæla ævi.
Það hefði verið vel þegið að
erfa einhverja af hans mörgu
hæfileikum. Hann var stálminn-
ugur, fróður um landafræði, hér
heima og erlendis, fróður um
plöntur og dýr, hann rakti ættir
fólks og fylgdist vel með fréttum,
mér fannst hann muna allt. Afi
var listrænn, hann söng, spilaði á
píanó, samdi vísur, ljóð og sálma,
teiknaði, málaði, grúskaði í ætt-
fræði, skrifaði bækur og þýddi.
Svo var hann með hógværan og
snjallan húmor.
Umfram allt var hann afskap-
lega vandaður maður og góður
afi. Þegar við systur vorum ung-
ar ferðuðumst við fjölskyldan um
landið með ömmu og afa – og
Palla frænda, yngsta syni þeirra.
Á löngum bílferðum var stoppað
á fallegum áningarstöðum, teppi
breidd út og nesti borðað. Í
minningunni var alltaf gott veð-
ur. Sem barn fékk ég stundum
að dvelja hjá ömmu og afa á Ak-
ureyri á sumrin. Við afi vökn-
uðum snemma og borðuðum
hafragraut. Svo skreið ég upp í
rúm til ömmu áður en afi kom og
færði henni ristað brauð og kaffi-
bolla á bakka. Það var gott að
vera í Möðruvallastræti, gaman
að spjalla, leika úti, lesa bækur,
dunda við skrifborðið hans afa,
skoða gamlar myndir og hlusta á
sögur, skjótast í sund, rölta með
ömmu í búðina og taka upp gul-
rætur. Það var meira að segja
gaman að þurrka leirtauið með
afa þegar hann var að vaska upp
eftir kvöldmatinn, þá spjölluðum
við líka. Bréf voru send á milli,
við afi skiptumst á vísum. Seinna
þegar ég var unglingur og Palli
frændi bjó hjá okkur fyrir sunn-
an hélt ég áfram að heimsækja
ömmu og afa, fékk þá að fljóta
með þegar Palli skaust norður í
stuttum fríum. Það var alltaf vin-
sælt að dvelja hjá þeim. Sumarið
1997 fékk Magnús, maðurinn
minn, vinnu á Fjórðungssjúkra-
húsinu á Akureyri. Þá þótti
ömmu og afa sjálfsagt að hýsa
okkur hjónin og unga dóttur vik-
um saman. Það var góður og eft-
irminnilegur tími.
Samskipti afa og ömmu voru
alltaf falleg en þar ríkti gagn-
kvæm virðing, ást, vinátta og
umhyggja. Þau kölluðu hvort
annað oftast nöfnunum Ellen
mín og Sverrir minn. Ömmu og
afa féll ekki verk úr hendi. Þau
ferðuðust víða og sinntu skóg-
rækt af dugnaði. Þau drifu í að
byggja einbýlishús fyrir 15 árum
og þau héldu húsi sínu og garði
alltaf til fyrirmyndar. Á síðustu
árum hafa þau gefið út bækur,
m.a. um æsku sína og ættir. Afi
gaf út nokkrar ljóðabækur og
þykir mér vænst um bókina með
ljóðunum sem hann orti til
ömmu. Hún ber heitið Þú ert
mitt ljós.
Það brást ekki þegar maður
hringdi í ömmu og afa að þau
lögðu allt frá sér og fóru í sitt-
hvort símtólið og úr varð
skemmtilegt spjall. Þau voru
dugleg að rækta tengsl við af-
komendur og vini. Á afmælis- og
tyllidögum hringdu þau alltaf og
óskuðu viðkomandi til hamingju.
Þeim var einkar lagið að spjalla
við börnin okkar og unglinga í
þessum símtölum.
Við fjölskyldan erum afskap-
lega þakklát fyrir allar góðar
stundir hjá ömmu og afa og
kveðjum afa með kærleik í huga.
Guðrún Ágústa og
fjölskylda.
Óðum tæmast ævisjóðir,
óðum kveðja vinir góðir.
Nokkrir gerast göngumóðir
gefst þá hvíldin vær.
Ýmsir standa eftir hljóðir.
Óttar kvaddi í gær.
Þessi vísa Sverris Pálssonar
kom upp í huga mér, þegar ég
frétti lát hans.
Sverrir sveigði þar orð sín
fagurlega, hér í kveðju til Óttars
Einarssonar, náins samstarfs-
manns Sverris við Gagnfræða-
skólann á Akureyri lengi.
Sverrir átti í ævisjóði sínum
marga vini og frændur. Foreldr-
ar mínir, Áskell Jónsson og Sig-
urbjörg Hlöðversdóttir, fengu
ætíð notið vaxta þeirrar frænd-
semi og vináttu sem ævisjóður
Sverris veitti þeim.
Ungur mætti ég Sverri glað-
reifum heima og oft barst hans
fallega rödd um húsið studd af
píanóleik pabba.
Heftið með negrasálmunum
var opnað og ég man enn eftir
ljúfum titringi tauga minna þeg-
ar orðið „tremble!“ hljómaði í
laginu: „Varstu þar er þeir
krossfestu minn Krist?“
Ekki vissi ég þá að orðið
„tremble“ þýddi einhvers konar
titring eða skjálfta.
Og þannig leið
hið ljúfa æskuskeið
með skærra tóna töframátt,
og tíbrá heit í sólarátt
glæddi hjartans hörpuslátt
og hugarseið.
svo ég vitni aftur í Sverri, sem
er þarna að lýsa ljóma þeim sem
stafaði frá bernskuheimili pabba
á Mýri í Bárðardal.
Töframáttur tónanna hafði
varanleg áhrif á mig og hluta
þess á ég þeim töfrum ugglaust
að þakka sem frændi og pabbi
slógu mig í flutningi negrasál-
manna forðum.
Þessi söngvísi maður tók svo
nokkrum breytingum, þegar ég
13 ára settist í íslenskutímum
hjá honum í Gagnfræðaskólan-
um, nú tók alvaran við.
Strangur og alvörugefinn
kennari sem ekki var um annað
að ræða en að standa sig vel hjá.
Heiður minn í húfi og leiðsögn
hans leiddi til ævilangrar
tryggðar við málið.
Ég saknaði þó oft hinnar ljúfu
söngraddar frænda míns og hef
alltaf verið þeirrar skoðunar að
Sverrir hafi verið efni í stór-
söngvara.
En hann var ekki bara efni í
margt, hann var margur í sjálf-
um sér. Íslenskumaður og kenn-
ari, skólastjóri, listmálari, skáld,
fréttaritari, en umfram allt
Mýraraðdáandi. Mýri var Sverr-
ir bundinn ævilangt.
Vist Sverris fáein sumur hjá
ömmu Aðalbjörgu varð til þess
að staðurinn hreif hann ætíð og í
ljóðum hans kennir fleiri leita og
grasa þaðan en nokkurs annars.
Er árin liðu urðum við Sverrir
nánari.
Afmælisboðin heima breyttust
í dagleg samskipti.
Hinn orðsnjalli frændi minn
var ætíð boðinn og búinn að
greiða úr orðhelti minni og við
mátum það að eiga samskipti.
Ég kveð Sverri frænda með
þeirri glæstu sýn sem hann birt-
ir okkur í ljóðinu Í fjallasal; sýn
hans frá Klukkufjalli hjá Mýri.
Þessum orðum mínum fylgja
samúðarkveðjur til Ellenar, Sig-
ríðar, Lárusar, Ingu Bjargar og
Páls, ásamt mökum þeirra, börn-
um og barnabörnum, innilegar
samúðarkveðjur frá móður minni
Sigurbjörgu, systkinum mínum
þeim; Aðalbjörgu, Frey, Gunn-
hildi, Herði, Lúðvík og Rósu
ásamt mökum þeirra og fjöl-
skyldum.
Þökk sé Sverri fyrir allt og
allt.
Heiður var himinn
yfir háfjöllum,
dalur grænn
með dýjaveisum.
Á mosadýnu
mjúkrar brekku
vermdi mig sól.
vordag langan.
(Sverrir Pálsson)
Jón Hlöðver og Sæbjörg.
Minn kæri vinur og frændi
Sverrir Pálsson er farinn í Sum-
arlandið. Ævi hans var viðburða-
rík og löng, en hjartakærleikur
og hlýja léku um Sverri síðustu
æviárin. Sem elsta barnabarn
Sigurgeirs Jónssonar og Frið-
riku varð hann höfðingi ættar
sinnar í allmörg ár og segir
skemmtilega frá æsku sinni í
æviminningum sínum „Atvik úr
ævi minni“ sem hann gaf út árið
2014.
Hann var listrænn maður sem
kom fyrst fram í fallegri söng-
rödd hans. Eitthvert sinn er við
sátum að spjalli um ljósmyndir
fór hann að lýsa fyrir mér náms-
árunum í Háskóla Íslands, en þá
bjó hann um tíma hjá föðurbróð-
ur sínum Vigfúsi Sigurgeirssyni
forsetaljósmyndara og vaknaði
við það um helgi að Vigfús var að
spila á píanóið í stofunni og þá
tilfinningu að fá að upplifa feg-
urðina á vængjum tónlistarinnar.
Eftir að hafa fundið ástina í
lífi sínu, Ellen Lísbet, komu þau
til Akureyrar. Hóf hann sinn
langa feril sem skólamaður, en
jafnframt því sinnti hann frétta-
ritarastafi fyrir Morgunblaðið
frá 1962 til 1982. Má segja að
hann hafi orðið „Forest Gump“
Akureyrar vegna þess að hann
var alls staðar þar sem eitthvað
var að gerast á Akureyri þessi 20
ár. Eftir hann er merkilegt safn
fréttaljósmynda sem bera fallegt
vitni næmi hans í ljósmyndalist-
inni, sennilega er það myndin af
Neil Armstrong við bakka Laxár
sem flestir þekkja, en þegar
geimfarar NASA heimsóttu Ís-
land tveim árum fyrir tungl-
gönguna var það vegna innsæis
hans að hann tók viðtal við þenn-
an unga mann og einnig tvær
myndir af honum á svarthvítu
myndavélina sína. Þar að auki er
vert að geta umfjöllunar Sverris
um Linduveðrið 5. mars 1969,
hann sagði frá því að eftir óveðr-
ið hefði hann fengið jeppaeig-
anda til að aka sér um bæinn til
að komast á þá staði sem tjón
hefði orðið til að ná viðtölum og
taka myndir, og hefði hann þá
fyrst gert sér grein fyrir þeim
ógnarkröftum sem höfðu leikið
um bæjarfélagið, stórir vörubílar
og fólk fauk, skemmdir á bygg-
ingum voru miklar og með ólík-
indum að ekki varð manntjón.
Frá þessu öllu sagði hann á skil-
merkilegan og yfirvegaðan hátt
þannig að aðalatriðin fengu mest
vægi, og innan um í þessum frá-
sögnum skín aðeins í spaugilegu
hliðina.
Sverrir tók upp á þeim fallega
sið að hringja í mig á afmæl-
isdegi mínum og eða afa míns og
nafna, til að færa manni ham-
ingjuóskir. Þennan sið hef ég
tekið upp frá honum, því það eru
ekki endilega mörg orð heldur
hugsunin um kærleik sem skipta
máli í samskiptum okkar á milli.
Síðustu árin fór Sverrir að
læra listmálun, sýndi hann
myndirnar og var ánægður með
þá iðju. Einnig var hann sískrif-
andi ljóð, auk þess skrifaði hann
meðal annars Sögu Akureyrar-
kirkju og Sögu Minjasafnsins á
Akureyri, þá las hann yfir mik-
inn fjölda handrita til leiðrétt-
ingar á íslensku máli. Æviminn-
ingar hans voru síðan lofgjörð
gamals manns eftir langa og
hamingjuríka ævi og þegar les-
andinn skellir upp úr vegna
húmors höfundar minnumst við
sem þekktum hann persónu sem
setti svip sinn á líf okkar.
Innilegar samúðarkveðjur til
Ellenar og allra ástvina sem
fengu að kynnast þessum góða
manni.
Hörður Geirsson.
Þau eru komin, kallaði
mamma innan úr eldhúsi þegar
franska tvítóna-dyrabjallan, sem
keypt hafði verið í raftækjaversl-
un KEA, hljómaði. Ding og
dong, sagði hún! Nei, ekki alveg.
Ekki í þetta sinn. Nú urgaði í
henni. Ég skal fara til dyra hróp-
aði ég, sjö ára pollinn, og vissi
nákvæmlega hverjir voru að
koma því þegar urgaði sisvona í
bjöllunni voru Sverrir frændi og
Ellen mætt. Sverrir frændi ýtti
nefnilega alltaf svo fast og lengi
á dyrahnappinn. Það var eins og
hann treysti því ekki að bjallan
hljómaði nægilega hátt nema ju-
ðast væri mörgum sinnum á gul-
um hnappnum en þá gerðist það
að vinstri hamarinn, sjálfur a-
Sverrir Pálsson
Ástkær sambýlismaður minn, sonur, faðir,
fóstri, tengdafaðir, afi og bróðir,
GUÐMUNDUR SIGURVIN MAGNÚSSON
smiður,
Þóreyjarnúpi,
lést á heimili sínu þriðjudaginn 28. mars.
Útförin fer fram frá Garðakirkju, Álftanesi,
föstudaginn 7. apríl klukkan 13.
Gerður Hauksdóttir
Magnús Magnússon Helga Guðmundsdóttir
Ingólfur Þór Guðmundsson Noemi Borbath
Theodór Nói
Arnar Guðmundsson
Unnur Blandon Ragnar Smári Rúnarsson
Margrét - Rúnar Smári - Sigurjón Emil
Rúnar Magnús Magnússon
Elín Ragnheiður Magnúsdóttir