Skírnir - 01.09.2006, Page 205

álfunnar mun í vaxandi mæli verða að pólitísku afli. Þetta ætti að
opna enn á ný umræður hér á landi um aðild að Evrópusamband-
inu, enda er Ísland Evrópuríki. Evrópu vex ásmegin en það mun
taka tíma og bandarískir embættismenn græða ekkert á því að
senda frá sér háðuglegar eða fjandsamlegar yfirlýsingar um
„gömlu“ Evrópu eða annað þvíumlíkt. Til lengri tíma litið mun
það einungis flækja málið og veikja stöðu Bandaríkjanna í Evrópu.
Leiðtogar Bandaríkjanna eru eðlilega uppteknir af þeim hætt-
um sem stafa af alþjóðlegum hryðjuverkasamtökum. Íslensk
stjórnvöld geta einungis vonast til þess að bandarískir ráðamenn
muni hlusta með opnum huga á málflutning þeirra. Ég fullyrði að
stjórnvöld á Íslandi hafi á árum áður oftar en ekki sýnt hagsmun-
um Bandaríkjanna fullt tómlæti og hafi með því móti að nokkru
stuðlað að þeim vanda sem steðjaði að þeim 15. mars sl. Raunhæf-
ir valkostir fyrir Íslendinga í stöðunni, nú þegar Bandaríkjamenn
eru orðnir tregir til samstarfsins, voru ekki ýkja margir. En það
eru valkostir fyrir hendi og núverandi ríkisstjórn er ákveðin í því
að fylgja skýrum meginreglum fremur en að láta skammtímasjón-
armið heima í héraði ráða ferðinni. Í íslenskum stjórnmálum tókst
ekki á fimmtíu og fimm árum að skapa samstöðu meðal þjóðar-
innar um öryggis- og varnarmálin og nú tökum við afleiðingunum
af því.
Sýn Íslands á framtíðina og samskiptin við önnur lönd er að
nokkru mörkuð af fortíðinni, stolti og þjóðernishyggju og því
standa enn mörg ljón í vegi fyrir því að skapa megi samstöðu inn-
anlands um öryggismálin. Ég hef enga trú á því að þjóðarsátt verði
nokkurn tíma hér á landi um öryggis- og varnarmál. Í grunleysi
um þetta hafa mætir menn og konur lagt í innantómt málskraf um
slíka þjóðarsátt, sem í raun réttri er tímaþjófur, því að árangurinn
verður enginn.
Öll ríki þurfa að hafa skýra mynd af eigin stærð og raunverulegri
getu ásamt skýrum hugmyndum um stöðu sína meðal annarra
þjóða og um þær leiðir sem færar eru til að öryggi og varnir séu
tryggð. Ísland þarf þá væntanlega að fylgja utanríkisstefnu sem
tryggir að Bandaríkjunum og öðrum NATO-bandamönnum
það verður engin þjóðarsátt 451skírnir
Skírnir haust nota-1 13.11.2006 15:56 Page 451