Skírnir - 01.09.2006, Qupperneq 209

um að loka henni ákaflega vel til að beita önnur aðildarríki NATO
þrýstingi í deilum sem nú eru löngu gleymdar. Hvað gera íslensk
stjórnvöld nú þegar þau hafa misst þetta vogarafl sitt? Munu al-
þjóðasinnar sannfæra þjóðernissinna um að sameinast sér til að
takast á við þessa nýju stöðu? Ég tel ekki að það takist.
Hernaðarlegt mikilvægi landsins var ekki Íslandi í hag í við-
ræðunum um brottför varnarliðsins. Samkvæmt vinnureglum
Bandaríkjamanna verður hernaðarlegt mikilvægi að vera helsta
viðmiðið þegar metið er hvort loka skal herstöðvum eða svo segja
þeir sjálfir að minnsta kosti. Það var reiknað með því að opinber-
ir starfsmenn íslenska ríkisins og íslenskir sérfræðingar myndu
leggja fram sterk rök sem undirstrika hernaðarlegt mikilvægi Ís-
lands í viðræðunum við Bandaríkin því að í varnarsamningi Ís-
lands og Bandaríkjanna sé að finna þær staðhæfingar að Íslending-
ar geti ekki sjálfir varið land sitt, en að reynslan sýni að vegna legu
Íslands stofni varnarleysi landsins öryggi þess sjálfs og friðsamra
granna þess í voða og því þurfi að gera sérstakar ráðstafanir til
varnar landinu og grönnum þess. Sem stendur erum við í smá-
klípu. Frá upphafi kalda stríðsins hefur afstaða Íslands til veru
varnarliðsins ráðist af mati og greiningu á eðli hernaðarlegrar ógn-
ar og nauðsyn þess að bera kennsl á hana. Þó að íslenskir stuðn-
ingsmenn varnarsamstarfsins séu allir sammála um að það beri
ekki að líta svo á að varnarliðið hafi átt að vera hér til eilífðar og
eftir að hafa endurmetið stöðu alþjóðamála hafa þeir staðfastlega
haldið því fram að það steðjaði hernaðarleg ógn að Íslandi og því
væri það ákaflega mikilvægt fyrir Ísland að hafa hér áfram varnar-
lið. Ógnin sem talið var að steðjaði að Íslandi og varnarstefnan
voru helstu þættirnir í réttlætingu á varnarsamningnum og veru
varnarliðsins á Íslandi.
Atburðirnir í Bandaríkjunum þriðjudaginn 11. september 2001
líða fólki seint úr minni. Fimm árum eftir atburðinn er fólk enn að
tala um hvernig það geti tryggt öryggi sitt. Að sigrast á hryðju-
verkum hefur án efa orðið helsta markmiðið í öryggismálum
þjóða. Töluverðum fjármunum er eytt í þjóðaröryggi og aðgerðir
gegn hryðjuverkastarfsemi. Sú velvild og hlýhugur sem Bandarík-
in nutu í alþjóðasamfélaginu í kjölfar árásanna 11. september hafa
það verður engin þjóðarsátt 455skírnir
Skírnir haust nota-1 13.11.2006 15:56 Page 455