Morgunblaðið - 06.09.2018, Blaðsíða 40

ar Bretlandsmegin við miðlínu
Ermarsundsins þyrftum við ekki
að stunda flökkuveiðar á hörpu-
skel,“ sagði Brown.
„Hræðilegur uppsteytur“
Harkaleg viðbrögð breskra sjó-
manna við árásum franskra starfs-
bræðra þeirra náðu alla leið inn í
stjórnkerfið. Franski landbúnaðar-
ráðherrann Stephane Travert
sagðist hafa beðið breskan kollega
sinn, George Eustice, að tryggja að
skelfiskbátarnir sigldu ekki suður
yfir Barfleur-Antifer línuna á
Signuflóa þar sem þeir voru að
veiðum er upp úr sauð.
„Þar sem ég tala máli franskra
sjómanna og fiskvinnslunnar bað
ég enska starfsbróður minn að sjá
til þess að enskir sjómenn færu af
svæðinu þar sem átökin áttu sér
stað meðan við freistuðum þess að
finna lausn á deilunni,“ sagði Tra-
vert. Breski umhverfisráðherrann
Michael Gove svaraði með því að
skora á franska ráðamenn að koma
í veg fyrir annan „hræðilegan upp-
steyt“ á hafinu.
Kröfur eru gerðar á báða bóga.
Barrie Deas, framkvæmdastjóri
samtaka bresku sjómannafélag-
anna (NFFO), segir það skyldu
franskra yfirvalda að tryggja ör-
yggi bresku skelfiskbátanna á
veiðisvæðinu kjósi þeir að sigla
þangað frekar. Gagnrýndi hann
framferði frönsku skipanna harð-
lega og hvatti lögreglu til að grípa
til ráðstafana til að koma í veg fyr-
ir endurtekningu „lögleysunnar“
frá í síðustu viku.
Sjómenn ætla ekki að bugast
undan hótunum og hverfa af skel-
fiskslóðinni, segir Andrew McLeod,
skipstjóri á togbát frá bænum
Brixham í Suðvestur-Englandi, en
þaðan sigldu tvö skip sem komu
við sögu í áflogunum í síðustu viku.
„Ég vildi sjá ríkisstjórnina vera
stífari við Frakka vegna framferðis
báta þeirra,“ sagði hann við AFP-
fréttastofuna í talstöðvarspjalli af
átakasvæðinu. Beðinn um að lýsa
átökunum svaraði hann: „Þetta
voru hefðbundnar franskar aðferð-
ir. Grjóti og járnhlekkjum hefur
áður verið kastað að okkur við
veiðar við Frakklandsstrendur.“
Skelfileg upplifun
Brian Whittington, skipstjóri á
einum bresku bátanna, sagði að
ástandið er Frakkarnir létu til
skarar skríða hefði verið skelfileg
upplifun. „Ég hef aldrei upplifað
neitt álíka; keðjuhlekkjum, grjóti
og blysum var kastað í okkur. Ætli
við þurfum ekki að fá breska flot-
ann með okkur næst.“ Bætti hann
við að frönsk varðskip hefðu verið
á staðnum en engin afskipti haft af
aðgerðunum.
Mike Park, framkvæmdastjóri
skoskra hvítfiskframleiðenda, lét í
ljósi óánægju með franska flotann.
„Þetta er nógu hættuleg atvinnu-
grein án átaka. Það er málefni flot-
ans að greiða úr flækjunni. Við
viljum ekki að þeir komi okkur til
verndar en það væri dýrmætt að
geta kallað eftir hjálp þeirra.
Franski flotinn var á svæðinu en
aðhafðist ekkert. Það verður að
draga úr spennunni, við getum
ekki kallað ógæfu yfir sjómenn-
ina,“ sagði Park við sjónvarpsstöð-
ina Fox og lýsti eftir samningsvilja
Frakka.
Fiskiskip frá sérhverju ríki ESB
hafa „jafnan“ aðgang til veiða utan
12 mílna í lögsögu sambandsins,
samkvæmt hinni sameiginlegu fisk-
veiðistefnu ESB. Signuflói nær vel
út fyrir 12 mílur og því hafa bresk-
ir bátar getað athafnað sig þar árið
um kring. Segjast þeir í öllu fara
að lögum og franskir sjómenn hafi
engar heimildir til að stöðva veiðar
þeirra.
Sérhvert strandríki hefur hins
vegar vald til að takmarka aðgang
skipa frá öðrum ESB-ríkjum innan
12 mílnanna. Þetta þýðir að Frakk-
ar geta takmarkað aðgang Breta
innan þeirra marka en ekki utan
línunnar. Með lögum hafa Frakkar
takmarkað sókn í skelfiskinn í
Signuflóa og aðeins heimilað veiðar
frá 1. október til 15. maí næsta ár.
Með því segja franskir sjómenn
fiskiskip annarra þjóða fá óeðlilegt
forskot til veiðanna og standa bet-
ur að vígi en frönsk.
Kergja kemur í veg fyrir
samninga
Hörpuskelin er meðal verðmæt-
asta skelfisks í lögsögu ESB-
ríkjanna og er eftir miklu að slægj-
ast. Umhverfis- og matvælaráðu-
neytið í London bendir hins vegar
á að þegar á heildina sé litið hafi
franski fiskveiðiflotinn miklu meira
upp úr veiðum í breskri lögsögu en
breskir sjómenn á frönskum mið-
um.
Á undanförnum árum hafa Bret-
ar og Frakkar komið sér saman
um stjórn skelfiskveiðanna. Lán-
aðist þeim ekki að semja í ár, að-
allega vegna vaxandi heiftar og
beiskju yfir sumarveiðum Bret-
anna. Segir stjórn ESB að það
væri fyrst og fremst í þágu sjó-
manna að samið yrði um sóknina.
Frakkar vilja að Bretum verði
bannaðar sumarveiðarnar og bera
við hættu á ofveiði ella. Segja þá
hafa grafið undan fyrra veiðistjórn-
arsamkomulagi með því að senda
fleiri og fleiri smærri báta til veið-
anna. Í mótmælaskyni neituðu
Frakkar að semja um veiðarnar í
ár.
Síðustu alvarlegu átökin á undan
rimmunni í síðustu viku átti sér
stað undan ströndum borgarinnar
Le Havre í október 2012. Þá
reyndu 40 frönsk fiskiskip að sigla
á breska báta og koma netum í
skrúfur þeirra. Síðan þá hafði ríkt
spennuþrungið vopnahlé, eftir að
Bretar féllust á að draga stærri
skip af svæðinu. Brexit-áformin
hafa hins vegar gruggað vatnið enn
frekar og áttu sinn þátt í auknu
ergelsi Frakka.
Breskir sjómenn eiga á hættu að
verða útilokaðir frá veiðum í lög-
sögu ESB við útgöngu Breta úr
sambandinu (Brexit) á næsta ári,
náist ekki áður samkomulag um
gagnkvæmar veiðar. Fyrrnefndur
Rogoff segir breska sjómenn hafa
aukið skelfiskveiðar sínar í aðdrag-
anda Brexit og í því felist hætta á
ofveiðum á æxlunartíma skeljar-
innar. „Afli bresku skeljaslæðar-
anna hefur rúmlega tífaldast síð-
asta áratuginn, þeir veiða meira en
við,“ sagði Rogoff, sem óttast að
lítið verði eftir af skel fyrir frönsku
bátana þegar þeir mega hefja veið-
ar í október.
Breskir fjölmiðlar hafa vegna
orrustunnar undan Normandí rifj-
að upp átökin um veiðar við Ísland
og afskipta breska flotans af þeim.
Sagði Daily Telegraph stríðunum
hafa lyktað með „þjóðarniðurlæg-
ingu“ og því yrðu Bretar að vinna
skelfiskstríðið. Sögulega séð voru
hörpuskeljar notuð sem tákn um
pílagrímsferð. Í kvöldmáltíð list-
málarans Caravaggios í þorpinu
Emmaus skammt frá Jerúsalem
ber Kleófas, einn af lærisvein-
unum, sérlega stóra skel á brjóst-
kassanum til marks um píla-
grímsför hans. „Haldi stríðin við
Frakka um skelina áfram gætum
við allt eins verið að hefja nýja
pílagrímsför eftir fiskrétti dags-
ins,“ sagði í upprifjun Daily Tele-
graph um Þorskastríðin.
AFP
Að veiðum Franskir sjómenn tæma skelfiskplóginn við veiðar á Signuflóa. Bretar og Frakkar deila hart um skelfiskveiðarnar þar.
Átök milli breskra og franskra
fiskimanna um skelfisk
Heimild: maps4news.com/©HERE,
Franska sjávarútvegsráðuneytið
FRAKKLAND
BRETLAND
Rouen
Le Havre
Portsmouth
Eastbourne
Dieppe
Le Treport
Fecamp
Port-en-
Bessin
Ouistreham
Barfleur
ERMARSUND
20km
12 sjómílna landhelgi
Franskir sjómenn mega
veiða frá 1. október til
15. maí ár hvert
Átök milli franskra
og breskra sjó-
manna í síðustu
viku
Cap
d' Antifer
Breskir sjómenn mega
veiða utan 12 mílna
línunnar allt árið
40 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 6. SEPTEMBER 2018
Óseyrarbraut 12, 220 Hafnarfirði | Klettagörðum 5, 104 Reykjavík | stolpigamar@stolpigamar.is
Gámaleiga
Er gámur lausnin fyrir þig?
Við getum líka geymt gáminn fyrir þig
568 0100
stolpigamar.is
HAFÐU
SAMBAND
Búslóðageymsla z Árstíðabundinn lager z Lager z Sumar-/vetrarvörur
Frystigeymsla z Kæligeymsla z Leiga til skemmri eða lengri tíma