Morgunblaðið - 27.09.2018, Blaðsíða 26

26 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 27. SEPTEMBER 2018
Sími 555 2992 og 698 7999
Hátt hlutfall Omega 3 fitusýra
Gott fyrir:
• Maga- og þarmastarfsemi
• Hjarta og æðar
• Ónæmiskerfið
• Kolesterol
• Liðina
Læknar mæla með selaolíunni
Selaolían fæst í: Apótekum, Þín verslun Seljabraut, heilsuhúsum, Fjarðarkaupum, Fiskbúðinni Trönuhrauni, Hafrúnu og Melabúð
Óblönduð
– meiri virkni Selaolía
Ég heyrði fyrst um Selaolíuna í gegnum kunningja minn en
konan hans hafði lengi glímt við það sama og ég, - stirðleika
í öllum liðum og tilheyrandi verki. Reynsla hennar var það góð
að ég ákvað að prufa. Fyrstu tvo mánuðina fann ég litlar
breytingar, en eftir þrjá mánuði var ég farin að geta gengið
niður stiga á vinnustað mínum sem ég hafði ekki getað
áður. Ein góð „aukaverkun“ fylgdi í kjölfarið, ég var
með frekar þurra húð um allan líkamann, en eftir
að ég fór að nota Selaolíuna hvarf sá þurrkur og
húð mín varð silkimjúk. Ég hef nú notað
Selaolíuna í eitt og hálft ár og þakka henni
bætta líðan og heilsu.
Guðfinna Sigurgeirsdóttir.
„Eftir þrjá mánuði var ég farin að geta gengið niður stiga
á vinnustað mínum sem ég hafði ekki getað áður.“
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Samkvæmt áætlun um aflamagn ís-
lenskra skipa árið 2019 má gera ráð
fyrir því að tekjur ríkissjóðs af veiði-
gjaldi, að teknu tilliti til frí-
tekjumarks, muni nema rúmlega sjö
milljörðum króna. Þetta kemur fram
í skýringum á ákvæði til bráðabirgða
með nýju veiðigjaldafrumvarpi, en í
frumvarpinu eru lagðar til ýmsar
breytingar sem kalla á söfnun og
vinnslu upplýsinga til ákvörðunar
veiðigjalds og nokkurn undirbúning í
stjórnsýslunni.
Næmt fyrir afkomu fiskveiða
Í greinargerð með frumvarpinu
segir: „Með frumvarpi þessu er lagt
til að veiðigjaldið verði næmt fyrir af-
komu fiskveiða hverju sinni. Vegna
sterks gengis krónunnar og óhag-
stæðrar þróunar þeirra þátta sem
myndað hafa reiknigrunn veiðigjalds,
m.a. olíu og launa, er útlit fyrir að
tekjur ríkissjóðs af veiðigjaldi drag-
ist saman á næstu árum og verði um
6–8 milljarðar kr. á ári næstu þrjú ár-
in. Af þessum þáttum hefur gengi
krónunnar hvað mesta þýðingu um
þróun veiðigjalds.“
Í frumvarpinu eru talin upp eftir-
farandi meginatriði: Nýr reiknistofn
veiðigjalds sem verði byggður á af-
komu við veiðar hvers nytjastofns,
veiðigjald verði 33% af reiknistofni,
reglur um frítekjumark veiðigjalds
verði óbreyttar, veiðigjald verði
ákveðið fyrir almanaksár, stjórnsýslu
veiðigjalds verði breytt og dregið
verði úr töf við meðferð upplýsinga.
Eins og fram kom í Morgunblaðinu í
gær er lagt til að hagnaður af fisk-
vinnslu komi ekki til útreiknings
veiðigjalds líkt og verið hefur, þar
sem fiskvinnslan sé ekki hluti af auð-
lindanýtingu.
Ef gildandi lög, sem renna út um
áramót, væru framlengd óbreytt yrði
stuðst við skýrslu Hagstofunnar
vegna ársins 2016 til ákvörðunar
gjalda fiskveiðiársins 2018–2019.
Með þeirri aðferð sem lögð er til með
frumvarpinu minnka þessar tafir um
átta mánuði, segir í greinargerð.
Frumgögn í stað hagtalna
Meðal annars er lagt til að embætti
ríkisskattstjóra hafi með höndum út-
reikning reiknistofns veiðigjalds og
geri tillögu til ráðherra um upphæð
veiðigjalds komandi almanaksárs.
Lagt er til að byggt verði á frum-
gögnum frá rekstraraðilum, en ekki
stuðst við hagtölur eins og áður. Lagt
er til að veiðigjaldsnefnd verði lögð
niður, embætti ríkisskattstjóra taki
við stórum hluta verkefna hennar og
áfram verði gert ráð fyrir því að Hag-
stofa Íslands safni og birti sérstakar
upplýsingar um hag veiða og vinnslu.
Verkefni Fiskistofu samkvæmt lög-
unum verði lítið breytt.
Fram kemur í greinargerð að afla-
verðmæti hvers nytjastofns fyrir
hvert fiskiskip muni byggjast á upp-
lýsingum sem tíundaðar verða í
greinargerð um aflaverðmæti og
rekstrarkostnað sem fylgir skatt-
framtölum rekstraraðila í sjávar-
útvegi.
„Sérstakrar ákvörðunar er þörf
um meðhöndlun vinnsluskipa vegna
vinnslu afla um borð og á grundvelli
lauslegs samanburðar við afkomu við
veiðar á óunnum afla er lagt til að
skráð aflaverðmæti frysts afla verði
lækkað um 10%. Að auki er lagt til að
verðmæti alls uppsjávarafla verði
hækkað um 10% í þessum reikn-
ingum þar sem fyrirliggjandi gögn
um aflaverðmæti botnfisksafla og
uppsjávarafla eru ekki að öllu leyti
sambærileg vegna ólíkra aðstæðna
sem uppi eru bæði við veiðar og
vinnslu þeirra tegunda sem um ræð-
ir....“ segir í greinargerðinni.
Margir þættir ráða ákvörðunum
Í kafla í greinargerð um mat á
áhrifum lagasetningar er sérstaklega
vikið að mikilvægi sjávarútvegs í
verðmætasköpun þjóðarinnar og fjöl-
breytni greinarinnar. Þar segir með-
al annars:
„Í þjóðfélagsumræðu heyrist oft að
fyrirkomulag framseljanlegra afla-
hlutdeilda sem tekið var upp fyrir
rúmum aldarfjórðungi hafi leyst úr
böndum sem næst sjálfkrafa þróun
til samruna og samþjöppunar í sjáv-
arútvegi. Því til sannindamerkis er
bent á atriði eins og að við upphaf
fiskveiðrsins 2017–2018 hafi nærri
90% aflamarks verið í handhöfn 50
útgerðaraðila (87,8%) samkvæmt töl-
um Fiskistofu. Á síðustu árum hefur
því með líkum hætti verið haldið
fram að veiðigjöld geti hraðað eða ýtt
undir þessa þróun og þannig leitt til
frekari fækkunar sjávarútvegsfyr-
irtækja.
Varast ber að draga of sterkar
ályktanir í þessu sambandi. Ákvarð-
anir í rekstri sjávarútvegsfyrirtækja
ráðast af fjölmörgum þáttum, svo
sem möguleikum á ávöxtun fjármuna
í öðrum greinum atvinnulífsins, al-
mennri þróun efnahagsmála o.fl. Má
að auki nefna þætti eins og auðveld-
ari viðskipti með fisk milli landshluta
með tilkomu fiskmarkaða og bætta
flutningsþjónustu. Þá má geta atriða
eins og hertra krafna af hendi mark-
aðarins um afhendingaröryggi og
einsleitni sem geta orðið til þess að
smærri fyrirtæki eigi fremur á bratt-
ann að sækja.
Mikil framleiðniaukning hefur
raunar orðið í bæði veiðum og fisk-
vinnslu undanfarna áratugi. Með því
víkur sjávarútvegur frá flestum öðr-
um atvinnugreinum hérlendis en árið
2014 áleit efnahagssvið Samtaka at-
vinnulífsins að framleiðni hefði tvö-
faldast í greininni frá árinu 1997
(www.sa.is; frétt 7. október 2014).
Þetta er samtímis því að bendingar
eru um að framleiðni vinnuafls hér á
landi sé um 20% lægri en í helstu ná-
grannalöndum ef frá er greindur
sjávarútvegur (Skýrsla McKinsey
2014: Charting a Growth Path for
Iceland).“
Verulegt skattaspor
Og ennfremur segir í greinargerð-
inni: „Við mat á áhrifum veiðigjalda
verður að athuga að íslensk sjávar-
útvegsfyrirtæki eru í samkeppni við
sjávarútveg í öðrum ríkjum sem og
fiskafurðir úr eldi, m.a. lax og tilapíu,
auk þess sem verðsamkeppni getur
verið við staðgönguvörur. Takmark-
aðir möguleikar eru til þess að sækja
auknar tekjur við sölu sjávarafurða.
Þá þekkjast enn ríkisstyrkir í sjávar-
útvegi meðal annarra iðnvæddra
þjóða sem skekkir samkeppnisstöðu.
Athuga verður einnig að skatta-
spor íslensks sjávarútvegs er veru-
legt. Auk tekjuskatts og trygginga-
gjalds má nefna kolefnisgjaldið sem
hækkað hefur verulega og áætlað er
að muni árið 2018 nema um 1,3 millj-
örðum kr. fyrir fiskiskipaflotann í
heild.“
Yfir sjö milljarðar í veiðigjöld 2019
 Álagning færð nær rekstrarstöðu og tímatöf minnkar um átta mánuði með nýju fyrirkomulagi
 Íslensk fyrirtæki eru í samkeppni við sjávarútveg í öðrum ríkjum sem og fiskafurðir úr eldi
Morgunblaðið/Eggert
Reykjavíkurhöfn Mörg störf tengjast sjávarúrtvegi beint og óbeint.
Innheimt veiðigjald 2009-2018 og reiknað veiðigjald skv. frumvarpi
Skattar og gjöld sjávarútvegsfyrirtækja 2013-2017
10
8
6
4
2
0
10
8
6
4
2
0
Greiddur tekjuskattur Greitt tryggingagjald Veiðigjald
Innheimt veiðigjald
Reiknað veiðigjald skv. frumvarpi
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
2013 2014 2015 2016 2017
Heimild: Sjávarútvegsráðuneytið
Heimild: Sjávarútvegsráðuneytið
milljarðar króna
milljarðar króna
Í stuttri frétt á heimasíðu
Landssambands smábátaeig-
enda er sagt frá því að frum-
varp um veiðigjald hafi verið
lagt fram. Þar segir að það
valdi gríðarlegum vonbrigðum
að í frumvarpinu sé ekki gert
ráð fyrir leiðréttingu til lítilla
og meðalstórra útgerða eins
og stjórnvöld höfðu ákveðið í
frumvarpi atvinnuveganefndar
í júní. Í frumvarpinu sé af-
sláttarprósenta jöfn hvort
heldur sé um stórar eða smá-
ar útgerðir að ræða.
„Hætt er við að frumvarpið,
verði það samþykkt óbreytt,
auki enn á ójöfnuð milli út-
gerðarflokka. Landssamband
smábátaeigenda mun beita
sér af öllu afli fyrir leiðrétt-
ingu veiðigjalda sem smábáta-
eigendur greiddu á sl. fisk-
veiðiári. Ennfremur að
veiðigjöld sem lögð eru á
smábáta verði miðuð við af-
komu þeirra en ekki stór-
útgerðarinnar,“ segir í frétt-
inni.
Gríðarleg
vonbrigði
EYKUR Á ÓJÖFNUÐ