Þjóðarbúskapurinn - 01.04.1995, Side 24

ríkissjóðs var mætt með erlendum lántökum að hluta, en einnig reyndist hún minni en
ráð var fyrir gert vegna betri aíkomu ríkissjóðs. Á Verðbréfaþinginu, en þar fara fram
viðskipti með eldri bréf, fór ávöxtunarkrafa í kaupboðum spariskírteina lítillega
hækkandi á síðari hluta ársins. Hún varð lægst 4,8% í maí, en hækkaði í 5,05%-5,l% í
lok ársins.
Mikil útgáfa varð á húsbréfum í fyrra og verðmæti útistandandi bréf jókst um 15,6
milljarða króna. Ávöxtun húsbréfa sýndi meiri sveiflur en fram kom í ávöxtun spari-
skírteina. Seðlabankinn var virkur á húsbréfamarkaðnum fram á mitt ár, en talið var að
há ávöxtun húsbréfa ætti þátt í sölutregðu á spariskírteinum og húsnæðisbréfum.
Bankinn hætti kaupum á húsbréfum á Verðbréfaþingi í júlí í fyrra og hefur ávöxtun
húsbréfa þokast upp á við síðan og var um 5,7% undir lok ársins.
%
n
10
9
8
7
6
5
4
Raunávöxtunarkrafa spariskírteina og húsbréfa
á Verðbréfaþingi íslands og meðalvextir af
vísitölubundnum útlánum bankanna
Vextir af vísitölu- bundnum útlánum

. % * •— ^ S w -i\
V. V-- N_ Húsbréf ,. Spariskírteini
%
n
10
9
8
7
6
5
4
JFMAMJ J ASOND J FMAMJ J ASONDJ FMAMJ JÁSONDJF
1992 1993 1994 1995
Útlán lánakerfisins jukust um 3,8% frá lokum árs 1993 til jafnlengdar 1994. Þegar
litið er til geiraskiptingar útlána kemur firam að skuldir atvinnufyrirtækja við lánakerfið
drógust saman í krónum talið og um 5% á föstu verðlagi. Þessi þróun á rætur að rekja til
afurðalána en þar er um að ræða endurlánuð erlend lán. Þau námu 38,9 milljörðum
króna í árslok 1993 en lækkuðu niður í 26,7 milljarða í lok árs 1994. Hlutur atvinnu-
fyrirtækja í heildarútlánum lánakerfisins hefur dregist mjög saman undanfarin ár,
þannig má nefna að árin 1987-1988 var hann 54% en var í fyrra kominn niður í um
41%. Það eru einkum heimilin og ríkissjóður sem dregið hafa til sín lánsfé á þessu
árabili. Hlutur ríkissjóðs og -stofnana fer úr 11 Vá-12% í um 17% og hlutur heimilanna í
útlánum lánakerfisins hefur vaxið úr 2914% í 37,7% í fyrra. Það voru einkum þessir
geirar sem bættu við sig skuldum á síðasta ári. Skuldir heimilanna jukust í fyrra um 9%
á föstu verðlagi sem er svipuð aukning og undanfarin ár.
Innlán í innlánsstofhunum jukust einungis um 1,9% milli loka áranna 1993 og 1994
sem samsvarar verðlagsbreytingum. Tilflutningur varð á milli almennra spariinnlána,
sem drógust verulega saman, og bundinna innlána. Þetta hafði í för með sér að peninga-
22