Skessuhorn - 17.06.2015, Blaðsíða 17
MIÐVIKUDAGUR 17. JÚNÍ 2015 17
Sendum íslenskum konum baráttukveðjur
í tilefni aldarafmælis kosningaréttar
„Ég hugsa framtíðina út frá
stöðunni í dag og sé hvað kon-
ur eru orðnar öflugar og vel
menntaðar miðað við það sem
var og ég vona að við höldum
áfram á þeirri braut,“ segir Ing-
unn Ríkharðsdóttir leikskóla-
stjóri um eigin framtíðarsýn.
„En konur eru alltaf of prúðar.
Það er líka merkilegt að enn er
það svo að ef kona er ákveðin,
þá er hún frekja sem er nei-
kvætt, en ekki karlar. Þarna er
skilgreining á konum sem ég
vona að verði horfin í fram-
tíðinni og að konur framtíðar-
innar sjái sig sem jafningja
karla og af sömu stærð. Við
sem sjáum um uppeldið erum
þau einu sem getum breytt því
hvernig konum vegnar. Hver
manneskja sem elur upp og
mótar barn verður að huga að
því að allir séu jafngildir. Það
er ábyrgðarhluti að vera for-
eldri, fullt starf þar sem m.a.
þarf að leggja inn þessi gildi
um jöfnuð allra manna.“
„Mér finnst vanta þessa borgaralegu
vitund, að fólk hafi réttindi en einn-
ig ríkar skyldur í samfélagi sem það
lifir í,“ segir Ingunn. „Lífið er al-
mennt ekki bara að njóta, því fylgja
líka skyldur. Fólk þarf að leggja af
mörkum og vera virkir þátttakend-
ur og ekki bara bíða eftir að einhver
annar geri hlutina. Þetta er sameig-
inlegt verkefni og hver og einn á að
taka ábyrgð á því, ekki bara að hafa
skoðun á því sem aðrir gera. Ég held
reyndar að við séum komin á rétt-
ari braut og kannski verður ástandið
enn betra eftir 100 ár. Öll þessi gildi
skipta máli og því fleiri sem hugsa
um að vera góðir og tillitssamir við
aðra, láta gott af sér leiða og vera
ábyrgir, því betra. Ég vona sann-
arlega að okkur mannkyninu lán-
ist það. Mikil umræða er um þessa
borgaralegu vitund í skólunum í
dag, sem betur fer. Ef við förum að
umgangast fólk af virðingu þá gæti
okkur ef til vill tekist þetta.“
Konur þurfa að líta
að sig sem jafngildar
Ingunni er einnig ofarlega í huga
hvað konur smækka sig oft sjálfar.
„Konur þurfa að líta á sig sem jafn-
gildar, hafa kjark og þor til að tak-
ast á við stór verkefni sem skipta
máli og geta haft áhrif. Kannski væri
ráðið að afhenda konum fleiri tæki-
færi og völd. Ég er hugsi yfir því af
hverju það hefur ekki gerst, því mik-
ið var rætt um það sem leið í endur-
reisn Íslands. Konur halda alla jafna
öllum þráðum heimilisins í höndum
sér, hafa yfirsýn yfir stærri myndina
og eru því vanari að horfa til fram-
tíðar. Við eru einnig varkárari í eðl-
inu því við erum alltaf að passa upp
á svo marga. Kannski liggur skýr-
ingin hjá okkur sjálfum en margar
konur eru mjög frambærilegar og
þurfa sannarlega ekkert að skamm-
ast sín eða afsaka sig. Skýringin gæti
líka verið sú að umhverfið er óvægið
og frekt og við konurnar tökum það
meira inn á okkur og kærum okkur
síður um það. Fólk þarf almennt að
láta þessar borgaralegu skyldur sig
varða. Ef við höfum þær ekki sem
markmið, þjóðin, þá er það eins og
að fara í ferðalag og vita ekkert hvert
ferðinni er heitið. Við þurfum að
setja okkur vegvísa, þá verður ferðin
kannski eins og við ætluðum og við
náum á leiðarenda.“ Ingunn segist
einnig vera hugsi yfir því hvernig Ís-
lendingar komu út úr hruninu. „Það
eru alls kyns ritsóðar sem hafa geyst
fram og telja sig hafa réttindi til að
tjá sig en bera engar skyldur og enga
ábyrgð, skýla sér jafnvel með nafn-
leysi. Það er sannarlega ekki gott
innlegg né uppbyggjandi.“
Kynjabundin
launamunur
„Og launin,“ segir Ingunn með
þunga; „af hverju er launamunur
enn við líði árið 2015? Ég vona að
við verðum búin að leiðrétta hann
eftir 100 ár en er hrædd um að svo
verði ekki. Mér finnst að það eigi að
vera skylda hjá sveitarfélögum að
upplýsa um launakjör og þá er ég að
tala um laun og launakjör sem falla
ekki undir kjarasamninga, yfirvinnu,
akstur og ýmis önnur laun. Ég vinn
sjálf hjá sveitarfélagi og held að það
geti orðið erfitt að fá þessar upplýs-
ingar, sem ætti ekki að vera ef leit-
að væri eftir þeim. Opinberir að-
ilar eiga að sýna fordæmi í þessu.
Ef konur taka ekki skrefið fram á
við í launamálunum, þá gerist ekk-
ert, burt með hugtakið kvennastétt!
Maður þarf ekki alltaf að njóta sól-
arinnar þótt hún sé góð og við verð-
um að vilja breytingar til að eitthvað
gerist. Við verðum að ala fólkið okk-
ar í því að konur og karlar séu jöfn
og dætur okkar og dætur þeirra, viti
að þær fái sömu laun og karlar fyr-
ir sömu vinnu. Margir ungir feður
taka mikinn þátt í uppeldinu og vilja
það, sem er gott. En ég tel að karlar
og konur skilji hluti oft á ólíkan hátt
og mistökin eru kannski að gera ráð
fyrir að allir skiljir hlutina eins. Það
er mikilvægt að muna að það gerist
ekkert af sjálfu sér og ef við viljum
meiri gæði þá verðum við að vinna
í því.“
Fyrirtækið Ísland
er alltaf að breyta
um stjórnendur
„Ef við ákveðum að Ísland sé eins
og fyrirtæki, þá blasir sérstök mynd
við,“ segir Ingunn og heldur áfram.
„Fyrirtækið hefur ekki framtíðar-
stefnu, markmið, matskerfi né að-
gerðaáætlun, ef árangur næst ekki. Á
fjögurra ára fresti breytir fyrirtækið
Ísland síðan um stefnu og og stjórn-
endur. Hvaða fyrirtæki þolir það?
Ekkert. Það verður að setja stefnu
sem heldur lengur en bara fjögur
ár, því spyr ég hvernig ætlum við að
ná árangri á þennan hátt? Þeir sem
gæfu kost á sér til Alþingis, væru þá
að sækja um vinnu hjá fyrirtækinu
Íslandi, sem hefði eins og önnur fyr-
irtæki, grunngildi, stefnu, markmið
og ákveðna starfshætti. Það er enn
verið að messa það sama yfir manni
og hefur gengið síðustu áratugina
og ætlum við að hafa það óbreytt
næstu hundrað árin? Flestir geta
verið sammála um þessi mikilvægu
grunngildi og við, Íslendingar, eig-
um meira að segja stærri möguleika
í að koma þeim á, af því að við erum
ekki fleiri. En af því að við erum sí-
fellt að breyta þá náum við eng-
um eða litlum árangri. Eins og ég
sagði fyrr, það myndi engu fyrirtæki
að detta í hug að nota þessa hug-
myndafræði að reka reglulega alla
stjórnendur á fjögurra ára fresti og
setja allt upp á nýtt. Við byrjuðum
á ákveðinni stefnumótun með Þjóð-
fundinum. En hvað gerðum við svo?
Okkar vandi liggur í því sem áður
var sagt. Við klárum aldrei neitt,
vegna þessara tíðu skipta, hætt-
um alltaf á miðri leið. Við þurfum
að finna þessi grunngildi og meg-
instoðir okkar sem þjóðar, setja al-
mennilega vegvísa og halda okkur
við þá. Annars miðar okkur ekkert
áfram,“ segir Ingunn Ríkharðsdótt-
ir að lokum.
bgk
Borgaraleg vitund er afar mikilvæg
Ingunn Ríkharðsdóttir leikskólastjóri á Akranesi spáir í framtíðina
Ingunn Ríkharðsdóttir, leikskólastjóri á Akranesi.
Spá fyrir um stöðu jafnréttismála eftir næstu hundrað ár
Fótaaðgerðastofa
Kristínar
Snotra
LANDNÁMSSETur Íslands
Snæfellsnes Excursions
Snæfellsnes - The best kept secret in Iceland