Skessuhorn - 17.06.2015, Side 21
MIÐVIKUDAGUR 17. JÚNÍ 2015 21
Kvennalistans hafi margir múrar
horfið. Konur urðu meðvitaðri um
eigin getu og ágæti og karlar gátu
ekki lengur hunsað þau mál sem
Kvennalistinn bar fram og konur
í öðrum flokkum áttu auðveldara
að taka upp svokölluð kvennamál í
eigin flokkum.
Þingkonur Kvenna-
listans á Vesturlandi
„Þó að ég sé eina Kvennalistakon-
an sem var kjörin á þing á Vest-
urlandi notuðum við kjörtímabil-
ið vel til að láta sem flestar radd-
ir frá Vesturlandi hljóma í þing-
sölum í anda stefnu Kvennalist-
ans. Þannig fóru Ingibjörg Daní-
elsdóttir, Birna Lárusdóttir og
Snjólaug Guðmundsdóttir tíma-
bundið inn á þing sem varakonur
mínar, fluttu tillögur og tóku þátt
í þingstörfum. Þetta veitti þeim
dýrmæta reynslu en undirstrikaði
líka breiddina í starfi okkar.“ Dan-
fríður segir að mörg orð og hugtök
sem Kvennalistakonur notuðu hafi
virkað framandi þar á meðal hug-
takið um reynsluheim og menn-
ingu kvenna. Og sannarlega hafi
þær fundið fyrir því að útlit þeirra
og klæðaburður hafi verið mun
meira undir smásjá en hjá körlum.
Þannig talaði einn stjórnmálamað-
ur t.d. um þær sem „vaðmálskell-
ingar á kúskinnsskóm“. Mörg-
um konum sem studdu Kvenna-
listann fannst erfitt að gefa það
upp í sinni heimabyggð. „Þessar
„huldukonur“ voru dyggar stuðn-
ingskonur og aðstoðuðu okkur á
margan hátt,“ segir Danfríður –
„slíkur stuðningur var ómetanleg-
ur og erum við afar þakklátar fyr-
ir hann.“
Vel undirbúnar
Að mati Danfríðar byggðist árang-
ur Kvennalistans fyrst og fremst
á mikilli samstöðu og góðri sam-
vinnu þeirra kvenna sem störfuðu
innan vébanda hans. „Allt frá stofn-
un Vesturlandsanga unnum við öt-
ullega að því að undirbúa fram-
boðið sem best. Við ferðuðumst
um og héldum fundi og ráðstefn-
ur um ýmis málefni sem brunnu
á okkur og við fórum reglulega í
heimsóknir, t.d. á vinnustaði, ekki
bara rétt fyrir kosningar. Við vild-
um heyra raddir fólksins í kjör-
dæminu. Það var ekkert smá átak
að kynna sér alla málaflokka en
afar lærdómsríkt og áhugavert.“
Engir styrkir
„Á þessum tíma var ekki venj-
an að leita eftir styrkjum til fyr-
irtækja og annarra þannig að við
urðum að vinna að fjáröflun sam-
hliða vinnunni við framboðið,“
segir Danfríður er talið berst að
fjármálunum. „Þetta var auðvitað
allt sjálfboðavinna en konur gengu
mjög fúsar til þessara verka. Við
bökuðum og seldum kaffi og kök-
ur á fundunum til að eiga fyrir sal-
arleigu. Á hverju sumri fórum við
og seldum ferska tómata og annað
grænmeti á Snæfellsnesi og í Döl-
um. Fólk var ánægt með að fá ný-
meti ofan á brauðið í miðjum hey-
önnum og um leið gafst okkur
dýrmætt tækifæri til að spjalla við
fólk.“
Vestlendingar framsýnir
Að mati Danfríðar voru Vestlend-
ingar framsýnir og tilbúnir til að
styðja þetta framtak kvenna á sín-
um tíma. Auðvitað hafi þar spilað
inn í einhver nýjungagirni en áber-
andi hafi verið að fólk hafi almennt
verið tilbúið til að hlusta á hvað þær
höfðu fram að færa. Í því sambandi
er fyrsti framboðsfundurinn sérlega
minnisstæður að sögn Danfríðar.
„Á fundinn mættu 12 karlar, allir
vel undirbúnir og ein kona, sú sem
opnaði húsið. Þetta varð mjög góð
byrjun því þarna vorum við spurðar
í þaula um allt milli himins og jarð-
ar. Við gátum ekki alltaf svarað öll-
um spurningum og viðurkenndum
það. Því var yfirleitt vel tekið og við
notuðum tímann eftir fundinn til
að finna svör og komum enn betur
undirbúnar á næsta fund.“
Betur má ef duga skal
Frambjóðendur Kvennalistans
fengu stundum að heyra að þær
væru bara menntaðar miðstéttar-
konur, sem ekki þekktu lífsskil-
yrði fólks í landinu. Á Vesturlandi
var breiður hópur kvenna úr ýms-
um áttum starfandi í Kvennalist-
anum. „Þar var grasrótin að verki
í öllum sínum fjölbreytleika,“ seg-
ir Danfríður. „Eitt af sérkenn-
um Kvennalistans var að við vor-
um allar tilbúnar að styðja aðr-
ar konur en okkur sjálfar. Okkur
þóttu neðri sætin á framboðslist-
anum álitleg og sáum okkur ekki í
því fyrsta! Ég þurfti að hugsa mig
rækilega um og hefði aldrei gefið
kost á mér í fyrsta sætið ef ég hefði
ekki þekkt það einvalalið sem stóð
að framboðinu. Sem betur fer hef-
ur margt breyst og nú gerist það að
konur leiða framboðslista en betur
má ef duga skal. Þegar ég hugsa til
baka spyr ég mig sem dæmi, gætu
karlmenn nútímans séð fyrir sér að
þeir færu einir á kjörstað og kon-
ur sæti heima án atkvæðisréttar?
Ég held að fáum dytti það í hug
nú en þannig var raunveruleikinn
fyrir 100 árum. Kvennalistinn var
ævintýri í íslenskri pólitík sem ef-
laust á eftir að endurtaka sig með
einhverjum hætti. Þó margt hafi
áunnist blasa enn við mörg verk-
efni til að ná jafnrétti í raun. Og
þó þokast hafi í rétta átt hvað
varðar launajafnrétti kynjanna er
enn óútskýrður og óásættanlegur
munur á launum karla og kvenna.
Það er verkefni sem væri við hæfi
að leysa á þessu ári þegar 100 ára
kosningarrétti kvenna er fagnað“
segir Danfríður Skarphéðinsdóttir
að lokum.
bgk
Sendum íslenskum konum baráttukveðjur í tilefni aldarafmælis kosningaréttar
Eitt af blöðunum sem samtök um Kvennalista gáfu út. Eins og sjá má hafa sum
mál ekki enn hlotið brautargengi.
Framboðslistinn eins og hann var skipaður í kosningum til Alþingis árið 1987
Sölu- og jónustuumbo› fyrir
og
Bílver ehf.
Grundarfjarðarbær
Hespuhúsið