Skessuhorn - 17.06.2015, Page 27
MIÐVIKUDAGUR 17. JÚNÍ 2015 27
Sendum íslenskum konum baráttukveðjur
í tilefni aldarafmælis kosningaréttar
Rósa Guðmundsdóttir hefur
mörg járn í eldinum. Auk þess
að starfa við sjávarútveg í fjöl-
skyldufyrirtækinu GRun þá er
hún bæjarfulltrúi og á sæti í
bæjarráði í Grundarfirði þar
sem hún er fædd og uppalin.
„Árið 2005 útskrifaðist ég úr
viðskiptafræði við Háskólann
í Reykjavík og flutti svo heim
aftur. Það var mikið grín gert
að mér af samnemendum
mínum að ég skyldi ákveða að
flytja aftur til baka í Grundar-
fjörð á þeim tíma. Þeim þótti
það frekar undarlegt að flytja
á brott úr Reykjavík og út á
land með slíka menntun í far-
teskinu. Andinn þarna syðra
var þannig þá að slíkt þótti
ekki fínt. En ég vil hins vegar
alltaf vera svona landsbyggð-
arkona ef ég get. Ég fór því
bara heim þegar ég var búin
með námið,“ segir Rósa.
Með ofnæmi fyrir ýsu
Flestir hefðu ætlað að hún færi ein-
faldlega að starfa við fyrirtækið
GRun. Það hvílir á traustum merg,
var upphaflega stofnað af afa hennar
Guðmundi Runólfssyni og er enn í
dag í eigu fjölskyldunnar. Svo fór þó
ekki. Rósa þoldi ekki ýsu og ýsa var
á þessum árum ein helsta vinnslu-
tegund fyrirtækisins. „Ég var ein-
faldlega með ofnæmi fyrir ýsu sem
lýsti sér í vanlíðan og uppköstum ef
ég fann lyktina af þeim fiski. Því fór
ég að vinna hjá flutningafyrirtækinu
Ragnari og Ásgeiri hér í Grundar-
firði þegar ég sneri heim úr nám-
inu. Þar var ég til vorsins 2008 að
mér bauðst að koma hingað í fjöl-
skyldufyrirtækið GRun. Ég stökk til
og hef verið hér síðan. Hér þekkti
ég auðvitað vel til, hafði unnið hér
sem unglingur með skóla. Ég ákvað
hreinlega að láta ýsuofnæmið ekki
trufla mig við störf og þrjóskaðist
áfram. Ég hafði tekið ofnæmistöflur
en hætti því hægt og rólega. Þannig
tókst mér á vissan hátt að aðlagast
þessu. Ég er þó með þetta óþol enn í
dag þó það hafi lagast. Í dag finn ég
ekkert fyrir ýsunni í vinnslunni en
ég má hins vegar ekki borða hana.
Ég því get alveg unnið hérna. Þetta
á bara við um þessa einu fisktegund,
ég hef ekki fundið fyrir þessu varð-
andi neinar aðrar sjávarafurðir. Lík-
lega eru einhver efnasambönd í ýs-
unni sem valda þessu.“
Vinna ferskan fisk
Helstu verkefni Rósu hjá fyrirtæk-
inu eru að hafa umsjón með fisk-
vinnslunni. Hún segist algerlega
sátt við að hafa valið sér sjávarútveg-
inn sem starfsvettvang. „Ég er mjög
ánægð hérna og er ekkert að fara
að breyta til. Þetta er búinn að vera
skemmtilegur tími. Vinnslan hefur
breyst mjög mikið á síðustu árum.
Þegar ég kom 2008 þá var hér nær
eingöngu stunduð frysting. Við vor-
um mjög lítið í ferskum fiski nema
aðeins annað slagið. Sú vinnsla hef-
ur hins vegar vaxið mjög mikið en
dregið úr frystingu að sama skapi.
Í dag er varla hægt að kalla okkur
frystihús eins og áður fyrr. Við horf-
um til framtíðar og erum að huga að
auknum fjárfestingum fyrir vinnsl-
una, bæði fyrir ferska fiskinn og þann
frosna. Ég myndi segja að nú séum
við fiskvinnsla, ekki frystihús. Það
er stigsmunur þar á, sumir myndu
segja eðlismunur,“ útskýrir Rósa.
„Fiskurinn er unninn hér og búið
um hann til útflunings. Honum er
síðan ekið með bílum suður. Þorsk-
urinn fer mjög mikið beint í skip og
á markaði sem einkum eru í Frakk-
landi. Þar erum við með samninga
við stóra kaupendur. Karfinn fer
hins vegar mest ferskur í flökum til
Þýskalands. Allt ferlið við vinnsluna
er þaulskipulagt alveg fram í veiðar
um borð í skipunum.“
Hún segir að í dag sé það svo að
vinnslan í landi stýri veiðunum úti
á miðunum. Skip fyrirtækisins leit-
ast við að veiða það sem vinnslan og
kaupendur óska eftir hverju sinni.
„Þess vegna get ég ekki skilið þessa
umræðu um að slíta samband vinnslu
og veiða. Lykillinn að því að það sé
hægt að framleiða toppverðmæti úr
þessum fiski er að við höfum einmitt
þessa stýringu allt frá því fiskurinn
er veiddur. Þetta hjálpar okkur bæði
við vinnsluna og líka í sjálfum sölu-
málunum. Við getum sýnt fram á að
við höfum fulla stjórnun og yfirsýn í
öllu ferlinu.
Jafnrétti í Grundarfirði
Eins og nefnt var í upphafi þá er
starfsvettvangur Rósu á fleiri svið-
um en í sjávarútveginum. Hún hefur
átt sæti í bæjarstjórn Grundarfjarðar
fyrir hönd Sjálfstæðisflokksins síðan
2006, eða í níu ár. Hún situr einn-
ig í bæjarráði. „Þetta er skemmtilegt
en getur verið lýjandi. Það fylgir því
mikil vinna að vera í bæjarstjórn,
þetta er miklu meiri vinna en fólk
gerir sér grein fyrir. En maður reyn-
ir að gera sitt besta.“
Aðspurð hafnar Rósa því að hug-
ur hennar standi til frekari metorða
í stjórnmálunum svo sem að leggja í
framboð til þings. „Nei. Ég er mjög
sátt við þetta eins og það er. Mín
stjórnmálaþátttaka miðar að því að
vinna fyrir nærsamfélagið. Ég hef
engan áhuga á að fara í landsmálin.“
Þar sem þetta viðtal er hugsað til
birtingar í Skessuhorni á aldarafmæli
kosningaréttar kvenna á Íslandi, þá
er ekki úr vegi að ræða aðeins um
jafnréttismálin í Grundarfirði við
sveitarstjórnarkonuna Rósu Guð-
mundsdóttur. „Þau eru í ágætu lagi
hér í Grundarfirði. Hér hafa konur
alltaf haft mikil áhrif. Á tímabili fyr-
ir aðeins nokkrum árum síðan voru
konur yfir grunnskólanum, leikskól-
anum og fjölbrautaskólanum. Bæj-
arstjórinn á þeim tíma var kona sem
og forseti bæjarstjórnar. Læknirinn
var líka kona. Konur í Grundarfirði
eru mjög duglegar og hafa ekkert
verið að veigra sér við að taka að sér
stjórnunarstörf ef slíkt hefur verið
uppi á teningnum,“ slær hún föstu.
Rósa rifjar í framhaldi af þessum
orðum upp að frekar megi finna vís-
bendingar um að forpokahátturinn í
jafnréttismálum sé meiri fyrir sunn-
an heldur en vestur í Grundarfirði.
„Á árunum 2008 og 2009 sátum við
þrjár konur í bæjarráði Grundar-
fjarðar. Eitt sinn komum við okk-
ur saman um að Grundarfjarðar-
bær skyldi niðurgreiða skólamat til
grunnskólabarna í sveitarfélaginu.
Það kom frétt í Fréttablaðinu í kjöl-
farið með fyrirsögn sem hófst á orð-
unum „Húsmæður í Grundarfirði
ákváðu....“ Ég hef aldrei orðið jafn
reið yfir neinni fyrirsögn í blaði og
þarna. Þetta fannst mér mjög léleg
blaðamennska að setja þetta svona
fram. Við vorum ekki húsmæður
heldur kjörnir fulltrúar að sinna sín-
um störfum.“
mþh
Rósa Guðmundsdóttir í Grundarfirði:
Kláraði viðskiptafræðina og haslaði sér
völl í sveitarstjórnarmálum og sjávarútvegi
Rósa Guðmundsdóttir við Grundarfjarðarhöfn. Bláa skipið í baksýn er togarinn Hringur SH sem gerður er út af GRun.
Bifreiðaþjónusta Harðar ehf.
Smur og dekkjaþjónusta
Sala á dekkjum og olíuvörum
Borgarbraut 55 - 310 Borgarnesi
437 1192 / 847 8698 - midgardur@vesturland.is
Sólmundarhöfði 7
www.sh7.is