Heimsmynd - 01.03.1986, Side 22

Heimsmynd - 01.03.1986, Side 22
... ÉGHÉLT ÁFRAMEINN— KLÖNGRAÐIST YFIRLÍKAMA FÓLKS... í hugum margra nú, markar sprengjan sem varpað var á Hiroshimaborg ó.ágúst 1945 upphafið að endalokunum. Síðan sprengjan sprakk er allt breytt, stríð og friður, stjórnmál og vísindi, menning og listir. f bjarma sprengjunnar hófst nýtt tímabil í sögu mannkynsins. En skuggi hennar vofir enn yfir og verður æ lengri og dekkri. PAÐ REYNDIST ERFITTAÐ ÞEKKJA ÞÁ LIFANDIFRÁ ÞEIM DAUÐU. . . Yoshitaka Kawamoto var staddur í Hiroshimaborg og Iifði af sprenginguna. Hann telst því til hibakusha, það er sá sem varð fyrir kjarnorkusprengingunni. Kawamoto var í skólanum, drengur að aldri. Prátt fyrir að skólinn hafi hrunið komst hann lífs af. Hann varð vitni að dauða vina sinna og skólafélaga í rústun- um, vitni að þjáningum fólksins og eyði- Hörmungar íbúanna í Hiroshima. Enn eru að koma fram áhrif geislunarinnar, aukin tíðni krabbameins, litningaskaðar og fleira. leggingu borgarinnar. Kawamoto hefur síðar lýst þessum þessum skelfilega degi: „Við reyndum að komast í burtu frá eld- inum og í áttina að ánni. A leiðinni missti ég sjónar á kennaranum mínum sem hafði verið mér samferða. Ég hélt áfram einn, klöngraðist yfir líkama fólks. Skað- brennt, deyjandi fólk reyndi að grípa í mig. Ég hélt áfram. Ég sá lítið barn við brjóst látinnar móður sinnar. Ég sá ann- að barn, þriggja eða fjögurra ára, lemja móður sína með hnefunum til að reyna í örvæntingu að vekja hana upp, allt kom fyrir ekki.“ Kawamoto er nú forstöðumaður Peace Memorial Museum. Hann er kvæntur en barnlaus. Misao Nagoya var fimmtán ára þegar sprengjan sprakk yfir Hiroshimaborg. Hún man þegar hún og aldraður afi hennar ráfuðu um borgina í leit að týnd- um ástvinum. Það reyndist erfitt að þekkja þá lifandi frá þeim dauðu. Konur og börn ráfuðu um, það eina sem heyrð- ist var dauft fótatakið og einstaka stuna. Þögnin virtist æpandi. Misao reyndi að tala en kom ekki upp orði, reyndi að gráta en það voru engin tár. Síðan kom úrfelli. Misao Nagoya er nú gift kona í Japan. Hún hefur eignast tvo syni, annar lést sjö ára gamall úr hvítblæði. Hibakusha eiga erfitt uppdráttar í Jap- an. Óttinn við alvarlega sjúkdóma af völdum geislunarinnar, krabbamein og litningaskaða, markar líf þeirra. Sumir þora ekki að giftast, margir vilja ekki eignast börn. Hörmungarnar sem þeir upplifðu hafa reynst mörgum ævilangur dómur. AÐFÖNG YRÐUENGIN - SPÍTAL- AR ÍRÚST - LYF - VISTIR OG BLÓÐ AFSKORNUM SKAMMTI. . . Þann 16. júlí 1945 var fyrsta kjarn- orkusprengjan sprengd í tilraunaskyni. Árangur mikilla rannsókna bestu vís- indamanna heims varð ljós. Það er kald- hæðni örlaganna að staðurinn sem þessi fyrsta sprengja sprakk á var eyðimörkin Jornada del Muerto eða Leiðangur dauðans. Þegar sprengjan sprakk yfir Hiro- shimaborg ó.ágúst bjuggu í borginni 245 þúsund manns. Talið er að 75 þúsund íbúanna hafi látist samstundis en 100 þús- und slasast og brennst. Af 76 þúsund húsum og byggingum í Hiroshimaborg urðu 90 prósent sprengjunni að bráð. Af hundrað og fimmtíu læknum sem starf- andi voru í borginni á þeim tíma voru aðeins þrjátíu ósárir og starfshæfir. Hver læknir hefði því orðið að sinna þrjú þús- und sjúklingum, slösuðum og brenndum. ' En sprengjan sem sprakk yfir Hiroshima- borg var aðeins „Iítil“ sprengja. í dag er meðalstór sprengja eitt megatonn. Það jafngildir áttatíu Hiroshimasprengjum. Vopnabúr heimsins geyma nú sprengi- magn sem jafngildir einni milljón Hiro- shimasprengja. Bandarísk yfirvöld létu fyrir nokkrum árum athuga hvað gerðist ef tveimur meðalstórum kjarnorkusprengjum yrði varpað á Bostonborg. Á þeim tíma bjuggu þrjár milljónir íbúa í Bostonborg og nágrenni. Niðurstaðan var að um þriðjungur íbúanna, það er ein milljón manna, létust samstundis og jafnmargir væru alvarlega slasaðir og brenndir. Af sex þúsund og fimm hundruð læknum sem voru starfandi í Bostonborg á þeim tíma var álitið að einungis 650 urðu ósár- ir. Hver læknir yrði því að sinna eitt þúsund og sjö hundruð sjúklingum, slösuðum og brenndum. Ef þessir læknar ynnu tuttugu tíma hvern dag og sinntu hverjum sjúklingi aðeins í tíu mínútur tæki verkið samt hálfan mánuð. En ekki einu sinni þetta er hægt. Að- föng yrðu engin, spítalar í rúst, lyf, vistir og blóð af skornum skammti. Björgun hinna særðu úr rústunum og flutningur þeirra um borgina yrði erfiður og mikil hætta stafaði af geislun á svæðinu. Svo mætti lengi telja. HITINN VERÐUR GRÍÐARLEGUR - ELDSTORMAR GEISA - ELDAR KVIKNA ÍÖLLU - BORGIRNAR VERÐA RÚSTIR Á þeim fjörutíu árum sem liðin eru frá því að kjarnorkusprengjan fyrst sprakk hefur margt komið fram um skaðsemi hennar. í upphafi var talið að höggbylgj- an og hitabylgjan væru skaðvaldarnir. Síðar komu áhrif geislunarinnar í ljós, nú síðast hrikaleg áhrif á veðurfar og hugs- anleg eyðilegging ozonlags gufuhvolfs- W ins. Hinn mikli þrýstingur sem verður er kjarnorkan leysist úr læðingi veldur beinbrotum, limlestingum og óbætan- t legum lungnaskaða. Hús og byggingar hrynja til grunna, fólk grefst lífs eða lið- 22 HEIMSMYND
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140

x

Heimsmynd

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Heimsmynd
https://timarit.is/publication/1408

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.