Ársrit um starfsendurhæfingu - 2011, Blaðsíða 11
11www.virk.is
STARFSENDURHÆFINGARSJÓÐUR
Ráðgjafarnir vinna náið með sér-
fræðingum VIRK og hefur hver ráðgjafi
tengilið hjá sjóðnum og funda þeir
reglulega. VIRK er einnig faglegt bakland
fyrir ráðgjafana og eru haldnir einn til
tveir fræðsludagar í hverjum mánuði þar
sem allir ráðgjafarnir koma saman ásamt
sérfræðingum VIRK. Auk fræðslu um
starfsendurhæfingu og endurkomu til
vinnu er farið yfir verkferla og vinnureglur
ráðgjafanna.
Eins og fram hefur komið er starf
ráðgjafa fjölbreytt og auk þess sem að
framan er talið má nefna að ráðgjafar
halda kynningar um VIRK og starf
ráðgjafanna í fyrirtækjum, stofnunum
og á trúnaðarmannanámskeiðum stéttar-
félaganna. Með aukinni reynslu og
þróun starfsins hafa ráðgjafar tekið
þátt í breytingum og endurskoðun á
þeim vinnugögnum sem Starfsendur-
hæfingarsjóður leggur til.
Mikilvægt er að ráðgjafi í starfsendur-
hæfingu búi yfir góðri samskiptahæfni og
hafi áhuga á að vinna með fólki. Hann
þarf að mæta einstaklingnum þar sem
hann er staddur, án fordóma og sýna
honum virðingu. Oftar en ekki finnst fólki
erfitt að taka fyrstu skrefin til að leita
aðstoðar og er því mikilvægt að vel sé
tekið á móti því.
Einstaklingar koma eftir ýmsum leiðum
til ráðgjafa. Hjá flestum stéttarfélögum fá
þeir bréf og bækling frá VIRK þegar þeir
sækja um hjá sjúkrasjóðum félaganna
með upplýsingum um þjónustuna. Í fyrstu
kom fólk aðallega frá stéttarfélögunum
en undanfarið ár hefur það breyst mikið.
Með aukinni þekkingu á tilvist VIRK og
þjónustu ráðgjafa stéttarfélaganna hafa
einstaklingar oftar samband að eigin
frumkvæði, auk þess sem vinnuveitend-
ur, læknar, sálfræðingar og aðrir fagaðilar
benda fólki á þjónustuna. Mikilvægt er að
einstaklingar komi sem fyrst í ráðgjöf ef
fyrirséð er að um langvinnan heilsuvanda
er að stríða því rannsóknir sýna að því
lengur sem einstaklingur er frá vinnu því
minni líkur eru á að hann snúi aftur til
vinnu.
Fólk kemur í ráðgjöf af ólíkum ástæðum
en á það sameiginlegt að vera að glíma við
einhvers konar heilsubrest, líkamlegan
eða andlegan, í kjölfar veikinda eða
slysa. Algengast er að þeir sem leita til
ráðgjafa í starfsendurhæfingu glími við
stoðkerfisvandamál og andlega vanlíðan.
Algengt er að andleg vanlíðan fylgi í
kjölfar slysa og alvarlegra sjúkdóma. Það
er erfitt fyrir fólk að veikjast og geta ekki
lengur stundað starf sitt. Því er mikilvægt
að einstaklingar haldi þeirri virkni sem
þeir geta og séu þeir í vinnusambandi að
fara í heimsókn á vinnustaðinn og halda
þannig tengslum þangað til þeir geta
mætt aftur til vinnu. Einnig er mikilvægt að
fólk fái upplýsingar og aðstoð um hvaða
leiðir eru færar varðandi framfærslu og
úrræði, því mörgum finnst kerfið flókið.
Flestir sem leita til ráðgjafa eru ánægðir
með að hægt sé að fá þessa þjónustu og
hafa margir þeirra getað snúið fyrr aftur
til vinnu með aðstoð ráðgjafa.
Starf ráðgjafa í starfsendurhæfingu er
í senn fjölbreytt, krefjandi og gefandi.
Hlutverk þeirra er að aðstoða einstaklinga
við að endurheimta og/eða viðhalda og
efla starfsgetu og starfshæfni. Áherslan er
alltaf lögð á að viðhalda vinnusambandi
einstaklingsins og að huga að hvaða leiðir
eru færar til þess. Ef ráðningarsamband
er ekki til staðar miðar starf ráðgjafa
að því að hjálpa einstaklingnum við að
fjarlægja hindranir gegn atvinnuþátttöku
og auðvelda honum að komast aftur í
vinnu í kjölfar veikinda eða slysa.
Stærstu og mikilvægustu þættirnir í starfi
ráðgjafa eru hvatning og viðtöl við ein-
staklinga þar sem farið er yfir möguleika
á vinnumarkaði, umsjón með málefnum
þeirra og samskipti við vinnustaðinn.
Aðrir veigamiklir þættir í starfi ráðgjafa
eru samskipti við fagaðila svo sem
lækna, sjúkraþjálfara og sálfræðinga
vegna beiðna og úrræða fyrir einstaklinga
og skráning. Ráðgjafarnir þurfa að huga
vel að skráningu grunnupplýsinga og
skimunar, úrræðakaupa og árangurs.
Öll skráning fer fram í skráningarkerfi
VIRK. Farið er að lögum um persónuvernd
varðandi málefni einstaklinga og skrifa
þeir sem leita til ráðgjafa undir upplýst
samþykki í upphafi þjónustu. Skráning er
nauðsynlegur þáttur í faglegu ferli VIRK,
meðal annars til að hægt sé að hafa
yfirsýn yfir þjónustu við einstaklinga og til
að meta árangur í starfsendurhæfingu.
Starf ráðgjafa
í starfsendurhæfingu
Karen Björnsdóttir ráðgjafi hjá BSRB
Ráðgjafar í starfsendurhæfingu hjá stéttarfélögum víðs
vegar um landið eru orðnir tuttugu og sjö. Þeir starfa á
grundvelli samninga sem VIRK, Starfsendurhæfingarsjóður
hefur gert við stéttarfélögin. Aðsókn í þjónustu ráðgjafanna
hefur aukist jafnt og þétt undanfarna mánuði og bætast
nýir ráðgjafar stöðugt í hópinn.