Ársrit um starfsendurhæfingu - 2011, Blaðsíða 68

68 www.virk.is
A
TV
IN
N
U
LÍ
F
ATVINNULÍF
eru í sérstakri áhættu og nota
viðeigandi aðferðir til forvarna.
Veita þeim stuðning sem finna •
fyrir andlegum einkennum eða
glíma við einstaklingsbundin
vandamál þannig að þeir haldist á
vinnumarkaði og/eða komi aftur til
vinnu eftir veikindi eða slys.
Á vinnustað er hægt að huga að geðheilsu
starfsmanna á marga vegu s.s. með því að:
Leggja áherslu á jákvæð og •
uppbyggileg samskipti. Stuðla að
aukinni virðingu og umburðalyndi.
Draga úr hættu á steitu og álagi •
með því að huga að jafnvægi milli
krafna á vinnustaðnum.
Auka fjölbreytni í störfum og gera •
áhættumat á þeim, ekki síst með
tilliti til andlegra og félagslegra
þátta.
Þjálfa stjórnendur í að sýna •
góða forystuhæfileika með því
að efla stjórnendafræðslu og
hvetja stjórnendur til að sýna gott
fordæmi.
Draga úr óvissu meðal starfsmanna •
með markvissri og ábyrgri
upplýsingagjöf og skýrum
vinnuferlum.
Aðstoða starfsmennina við að •
takast á við vinnutengda streitu
með fræðslu, úrræðum og
forvarnarstarfi.
Vinna gegn því að starfsmenn •
misnoti áfengi eða önnur vímuefni.
Veita milligöngu á vinnustaðnum •
um að starfsmönnum, sem eiga við
andlega erfiðleika að glíma, sé veitt
viðeigandi ráðgjöf.
Gefa starfsmönnum visst sjálfræði í •
að skipuleggja eigin vinnu.
Hafa starfsmenn með í ráðum við •
ákvarðanir og stefnumótun.
Innan fyrirtækisins ríki andrúmsloft •
viðurkenningar og trausts.
Vinna í því að hafa boðskipti skýr og •
hrósa þegar við á.
Hvetja starfsmenn til starfsþróunar.•
Hvetja til félagsstarfs og ýta undir •
félagsandann.
Í upphafi er mikilvægt að meta aðstæður
og þarfir hvers fyrirtækis. Ef geðrækt
og streitustjórnun á að takast vel er
nauðsynlegt að allur undirbúningur
sé góður og fari fram í samráði við
starfsmenn. Einnig er brýnt að greina
hvað þarf að gera, setja síðan skýr
markmið og meta þau og endur-
skoða reglulega (Knifton, Watson, Besten,
Grundemann og Dijkman, 2009).
Mótun stefnu í fyrirtækjum
varðandi geðheilsu
Með því að setja sér stefnu í geðrækt
bætir fyrirtæki orðspor sitt. Það getur
bætt ímynd fyrirtækisins meðal starfs-
manna og aukið möguleika á að ná
árangri í samningum. Það getur einnig
haft áhrif á þann veg að viðskiptavinir álíti
að fyrirtækið sýni samfélagslega ábyrgð.
Gott orðspor fyrirtækis helst í hendur við
heilsusamlegan og örvandi vinnustað þar
sem frekari þjálfun starfsmanna er hluti
af þekkingarþróun fyrirtækisins (Knifton,
Watson, Besten, Grundemann og Dijk-
man, 2009). Síðast en ekki síst þarf að
huga að lögum og reglum og ættu öll
fyrirtæki að fara eftir lögum um aðbúnað,
hollustuhætti og öryggi á vinnustöðum
(46/1980).
Lokaorð
Góð geðheilsa er hluti af lýðheilsu. Því er
afar mikilvægt að efling geðheilsu sé hluti
af almennri heilsueflingu í fyrirtækjum.
Það þarf að vera hægt að veita fólki sem
þjáist af geðsjúkdómum eða geðkvillum
þá aðstoð og meðferð sem það þarf til
að gera því kleift að lifa lífinu með reisn
og í samræmi við grundvallarréttindi
þess. „Það er engin heilsa án geðheilsu“
(Lavikainen, Lahtinen og Lehtinen, 2001).
Jafnvægi þarf að vera milli vinnu og
frítíma og nauðsynlegt er fyrir starfsfólk
að endurnæra sig í frítímanum og safna
kröftum. Mikilvægt er að huga að því að sá
sem er í vinnu við hæfi notar sinn frítíma
frekar til uppbyggingar en starfsmaður
sem leiðist í vinnunni (Hólmfríður
Gunnarsdóttir, 2009).
Um höfundinn:
Alda er hjúkrunarfræðingur og hefur
MPH-gráðu í lýðheilsufræðum. Hún hefur
fjölbreytta starfsreynslu meðal annars
á sviði hjúkrunar, starfsmannamála og
vinnuverndar.