Ársrit um starfsendurhæfingu - 2014, Page 16
16 www.virk.is
V
IR
K
til VIRK. Því er ljóst að einstaklingar sem
leita til VIRK eru almennt mjög sáttir við
þjónustuna.
Ávinningur af
starfsendurhæfingu
Atvinna er mjög mikilvægur þáttur í lífi
fólks. Það skiptir okkur öll máli að hafa
hlutverk, geta séð okkur farborða og
verið fjárhagslega sjálfstæð. Einnig skiptir
miklu að við leggjum áherslu á það í
bæði menningu okkar og uppbyggingu
velferðarkerfisins að nýta markvisst getu
allra til atvinnuþátttöku. Sé það ekki gert
er hætta á að sífellt minnkandi þátttaka
á vinnumarkaði ógni uppbyggingu góðs
velferðarkerfis til framtíðar.
Starfsendurhæfing er því fjárfesting í
mannauði og stuðlar ennfremur að öflugra
samfélagi og aukinni velferð allra. Hún
miðar að því að draga fram styrkleika hvers
og eins og setja í samhengi við möguleika
og tækifæri á vinnumarkaði. Markmiðið
er að sem flestir geti verið þátttakendur á
vinnumarkaði og séð sjálfum sér farborða
með launuðu starfi. Mikilvægt er að meta
sífellt árangur af starfsendurhæfingu og
setja í samhengi við fjármuni sem veittir
eru til hennar og við afraksturinn sem hún
skilar bæði til einstaklinga og samfélags.
Afrakstur árangursríkrar starfsendurhæf-
ingar getur verið mjög mikill. Talnakönnun
hefur tekið saman fyrir VIRK nokkur
einföld dæmi um fjárhagslegan ávinning
af starfsendurhæfingu, ef hún skilar
þeim árangri að einstaklingur taki fullan
þátt á vinnumarkaði í stað þess að fara á
örorkulífeyri. Reiknað var hver heildarlaun
einstaklings yrðu til 67 ára aldurs.
Tekið var saman hvað lífeyrissjóður og
Tryggingastofnun myndu greiða og hvert
tap einstaklingsins yrði en það miðast
við þann hluta vinnulauna sem ekki
fæst bættur frá öðrum. Niðurstaðan er
samanlagt heildartap þessara aðila vegna
varanlegrar örorku eða heildarávinn-
ingur þess að fjárfesta í árangursríkri
starfsendurhæfingu fyrir viðkomandi
einstakling. Á móti kemur síðan kostn-
aður við starfsendurhæfingu en hann
er hér metinn sem full laun viðkomandi
einstaklings í 2 ár. Mynd 17 sýnir
upplýsingar um fjárhagslegan ávinning
af árangursríkri starfsendurhæfingu
eins einstaklings út frá ofangreindum
forsendum og miðað við mismunandi
forsendur um aldur og mánaðarlaun. Sjá
má að heildarávinningur getur orðið mjög
mikill eða um 118 milljónir króna þegar um
er að ræða unga einstaklinga og þá hefur
ekki verið tekið tillit til aukinna lífsgæða
viðkomandi einstaklings og sparnaðar
annars staðar í velferðarkerfinu, s.s. innan
heilbrigðisþjónustunnar.
Á ári hverju fara nokkur hundruð ein-
staklingar úr þjónustu VIRK í virka þátttöku
á vinnumarkaði. Þetta eru í flestum til-
fellum einstaklingar sem komu til VIRK
vegna mjög alvarlegs og flókins vanda og
gátu ekki tekið virkan þátt á vinnumarkaði
nema að til kæmi sérhæfð aðstoð á sviði
atvinnutengdrar starfsendurhæfingar.
Að þessir einstaklingar séu nú í virkri
Mynd 15
Ráðgjafinn aðstoðaði mig við að setja mér raunhæf markmið um að
fara aftur í vinnu / geta stundað vinnu
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
Mjög sammála Sammála Ósammála Mjög ósammálaHvorki sammála
né ósammála
54%
29%
12%
1%
4%
„Árangursrík þjónusta í
starfsendurhæfingu er
þannig ein af allra
arðbærustu fjárfestingum
í okkar samfélagi og því
mikilvægt að standa vörð
um uppbyggingu hennar
til framtíðar.“
Mynd 16
Mat einstaklinga á stöðu sinni í upphafi og lok þjónustu
Á kvarðandum 0-10
8,0
7,0
6,0
5,0
4,0
3,0
2,0
1,0
0
Sjálfsmynd Vinnugeta
4,3
7,3
2,6
5,5
Í upphafi þjónustu
Í lok þjónustu