Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2016, Side 48

Fagið04/08
að greina milli óráðs og heilabilunar (dementia) og sjúklingur getur
verið með hvort tveggja. Ef vafi leikur á greiningu skal meðhöndla
sjúkling í byrjun eins og hann væri með óráð.
Mat á áhættuþáttum
Í leiðbeiningunum er lögð áhersla á mikilvægi þess að greina snemma
þá einstaklinga sem er hætt við að fá óráð svo þeir fái viðeigandi
fyrir byggjandi meðferð. Mælst er til þess að við innlögn á sjúkrahús
eða aðra heilbrigðisstofnun skuli meta innan sólarhrings hvort
eftirfarandi áhættuþættir séu til staðar:
1. Aldur, 65 ára og eldri
2. Vitræn skerðing eða heilabilun (fyrri saga eða nýtilkomin)
3. Nýlegt mjaðmarbrot
4. Alvarleg veikindi (versnandi sjúkdómsástand eða er í hættu á
að versna)1
1) Í viðauka leiðbeininganna er gert nánar grein fyrir því hvað alvarleg veikindi fela í sér.
taFla 2. tEngsl áHættuÞátta Við óráð
mjög sterk
tengsl við óráð
Aldur > 65 ár
Vitræn skerðing
Sjónskerðing
Alvarleg líkamleg veikindi
Beinbrot við innlögn
Sýking
Fjötrar
talsverð tengsl
við óráð
Samverkandi langvinnir sjúkdómar
Æðaskurðaðgerð
nokkur tengsl
við óráð
Þunglyndi
Heyrnarskerðing
Fjöllyfjanotkun
Þurrkur
Karlkyn
Truflanir á jóna- og saltbúskap
Hreyfingarleysi
Lausheldni á þvag og hægðir
Þvagleggur