Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2016, Page 76

Fagið14/16
nánast eingöngu sömu opnu spurninguna í þeim tilfellum: „Hvaða
breytingar sérðu fyrir þér í framtíðinni?“
Siðfræði og lög: Ættu allir dauðvona sjúklingar að ræða um eigin
yfirvofandi dauða við heilbrigðisstarfsfólk? Um þetta eru skiptar
skoðanir enda togast iðulega á ólíkir hagsmunir.
Þó ávinningur kunni að vera af slíkum samtölum fyrir sjúklinginn,
vegna þess að þau draga úr líkum á verulega skertum lífsgæðum
tengdum aukaverkunum óþarfrar meðferðar við lífslok, ber hins að
gæta að sjúklingurinn sjálfur kann að óska þess að allt verði reynt til
lækningar fram á síðustu stund.
Eins þarf að taka tillit til þess, að þó rannsóknir sýni að aðstand-
endum, sem missa ástvini, vegni betur séu þeir upplýstir tímanlega
um komandi dauða sjúklingsins, þá er það almennt viðurkennd
túlkun á lögum um réttindi sjúklinga að sjúklingurinn eigi rétt á að fá
að halda upplýsingum um ástand sitt á milli sín og læknis síns (Lög
um réttindi sjúklinga, 1997). Loks er það ekki sjálfgefið að sjúklingur-
inn vilji ræða um eigin dauða eða upplýsa sína nánustu.
Þessi hagsmunatogstreita gerir heilbrigðisstarfsfólki erfitt fyrir að
meta hvenær og hvernig rétt sé að takast á við þessa umræðu. Okkar
rannsóknir sýna þó að yfirgnæfandi meirihluti sjúklinga hefur þörf
fyrir að ræða þessi mál þó margir, einkanlega karlmenn, þurfi stuðn-
ing til að hefja slíka umræðu.
Sú rannsókn, sem hér hefur verið kynnt, er skref í þá átt að þróa
aðferð sem er siðfræðilega sjálfbær og getur nýst heilbrigðisstarfsfólki,
sjúklingum og aðstandendum við þessar erfiðu aðstæður án þess að
ganga yfir persónumörk viðkomandi.
* Vísindasiðanefnd VSNb 20033/03.7 og persónuvernd 2012060771
samþykktu rannsóknina sem hér er til umfjöllunar.