Fréttablaðið - 23.01.2020, Qupperneq 61
María Fjóla Harðardóttir, framkvæmdastjóri Heil-brigðissviðs Hrafnistu-
heimilanna, segir að markmið
Hrafnistu sé að vera leiðandi í
umönnun og þjónustu við aldraða
og stuðla að andlegri, líkamlegri
og félagslegri vellíðan heimilis-
fólks. Gæði eru ekki aðeins metin
með ýmsum mælitækjum heldur
skiptir þarna máli persónulegt
mat hvers og eins á hvað gæði
eru. „Það mat er getur verið mjög
ólíkt á milli einstaklinga og getur
breyst frá degi til dags. Hrafnista
býr yfir öflugu teymi starfsfólks og
fjölbreyttum faghópi sem í eru ein-
staklingar sem eiga það sameigin-
legt að bera hag okkar íbúa fyrir
brjósti og láta sér vellíðan okkar
skjólstæðinga varða. Við erum
einnig stöðugt vakandi yfir að
styðja við aðstandendur sem eru
að horfa upp á sinn ástvin veikjast,
tapa getu og á stundum hverfa inn
í sjálfan sig vegna heilabilunar,“
segir María.
Hrafnistuheimilin nýta sér
ýmsar leiðir til að meta gæði
í þjónustu til sinna íbúa. Ein
leiðin er svokallað RAI-mælitækið
(Raunverulegur aðbúnaður íbúa),
þar sem 400 spurningum er svarað
þrisvar sinnum á ári fyrir hvern og
einn íbúa af hjúkrunarfræðingi,
sjúkraliða með sérnám, sjúkra-
liða, félagsliða, sjúkraþjálfara,
iðjuþjálfa, lækni og starfsmanni í
umönnun. Mælitækið gefi fagfólki
niðurstöðu sem það vinnur með til
að bæta líðan íbúa.
„Starfsfólk Hrafnistu hefur það
fram yfir önnur hjúkrunarheimili
að geta leitað til stoðsviðs sem
heldur utan um fagleg málefni
sem þjónar öllum Hrafnistu-
heimilunum, það er Heilbrigðis-
svið Hrafnistu, og þar starfa auk
mín sjö starfsmenn og hafa þeir
ólík hlutverk.“ Lögð er áhersla á að
vísa aldrei starfsfólki frá heldur
aðstoða það við að finna lausn eða
finna þann sem getur gefið svör.
Heilbrigðissvið er hugsað sem
fagleg viðbót við deildir Hrafnistu.
Meðal verkefna sviðsins er að
stýra 19 gæðateymum heimilanna.
„Sviðið hefur starfað frá árinu
2015 og hefur það gefið góða raun
að byggja upp sérfræðiþekkingu
miðlægt sem deildir geta leitað til
en ekki síður til að við lærum af
hvert öðru.“ Hrafnista er stöðugt
að skoða nýja hluti sem gætu aukið
eða bætt núverandi þjónustu við
sína íbúa eða einfaldað líf starfs-
manna. Eitt af því sem Hrafnista
er að skoða í þessu augnabliki er
breskt kerfi sem heldur utan um
nær alla þjónustu við íbúana og
einfaldar fagfólki og stjórnendum
að hafa eftirlit með veittri þjónustu.
„Starfsfólk er opið fyrir að tileinka
sér nýjungar hvort sem það er
breytt verklag eða tækni sem ein-
faldar okkur hlutina. Það er svo fal-
legt hvað starfsfólk er óhrætt við að
prófa, það má nefnilega alltaf hætta
við. Markmið með allri tækni er að
auka gæði og draga úr sóun hvort
sem er í tíma, peningum eða öðru.
Leiðandi í umönnun
Framkvæmdastjóri heilbrigðissviðs Hrafnistu segir að
starfsmenn leggi sig alla fram daglega til að íbúum líði vel.
María Fjóla Harðardóttir, framkvæmdastjóri Heilbrigðissviðs Hrafnistu-
heimilanna, stýrir 19 gæðateymum Hrafnistu. FRÉTTABLAÐIÐ/SIGTRYGGUR ARI
Markmið með félagsstarf-inu er að auka virkni íbúa og koma í veg fyrir félags-
lega einangrun. Á Hrafnistu búa
einstaklingar með mismunandi
áhugamál og á mismunandi aldri
og því reynum við að hafa dag-
skrána sem fjölbreyttasta og erum
óhrædd að prófa nýja hluti. Fastir
viðburðir eins og bingó, pílukast,
boccia, pútt og dans er aðeins
brotabrot af því sem er í boði,“
segir segir Rebekka Ingadóttir, for-
stöðumaður Hrafnistu í Skógarbæ.
„Hlutverk okkar á Hrafnistu er
fólgið í að skapa nýjungar, bjóða
upp á meiri fjölbreytni og vera
opin fyrir öllum hugmyndum.
Að geta boðið upp á fjölbreytta
þjónustu í félagsstarfi svo flestir
geti fundið eitthvað við sitt hæfi og
innan síns áhugasviðs.
Við nýtum okkur tæknina meira
en áður, erum farin að nota You-
tube t.d. þegar íbúar hjóla fyrir
framan sjónvarp þar sem rúllar
myndband og það er eins og þeir
séu staddir í Kaupmannahöfn.
Þetta færir fólki gleði, skapar
umræður og hefur áhrif á að þau
mæta oftar á hjólið og njóta betur.
Við erum einnig að fikta okkur
áfram með sýndarveruleika þar
sem íbúar fá að upplifa nýja hluti
og óuppfylltar langanir. Með nýrri
kynslóð íbúa held ég að tæknin
muni spila stærra hlutverk í félags-
starfi á Hrafnistu en áður.“
Hún segir einnig mikilvægt að
íbúar geti sótt sjúkra- og iðju-
þálfun. Markviss þjálfun og
hreyfing auki lífsgæði og viðhaldi
líkamlegri og andlegri færni.
„Íbúar geta sótt einstaklings- og/
eða hópatíma, allt eftir þörfum og
áhuga. Félagsleg tengsl eru okkur
öllum mikilvæg og geta meðal
annars komið í veg fyrir einmana-
leika. Það að hittast yfir kaffibolla,
gera stólaleikfimi í góðum hópi
eða spila brids við aðra færir okkur
gleði og gefur okkur tilgang.“
Óhrædd við að prófa
nýja hluti á Hrafnistu
Með nýrri kynslóð íbúa mun tæknin,
eins og Youtube, spila stærra hlut-
verk í félagsstarfi á Hrafnistu en áður.
Hrafnista er í fremstu röð þegar kemur að stofnun og uppbyggingu á nýju hjúkr-
unarheimili og hef ég verið svo
lánsöm að fá að taka þátt í þessari
uppbyggingu. Ég tel það mikilvægt
að hjúkrunarfræðingar og annað
fagfólk sem hefur þekkingu á starf-
semi hjúkrunarheimila fái að taka
þátt í svona verkefnum. Það er að
mörgu að huga og svo mikilvægt
að fólkið sem kemur til með að
vinna á staðnum fái að taka þátt í
hönnun á vinnuumhverfi sínu. Ég
vil taka það fram að ég hef verið
lánsöm með alla samstarfsaðila
mína í þessu verkefni,“ segir
Valgerður K. Guðbjörnsdóttir,
forstöðumaður Hrafnistu Sléttu-
vegi, sem verður opnuð 28. febrúar
næstkomandi.
Þá verður tekið í notkun nýtt og
glæsilegt 99 rúma hjúkrunarheim-
ili sem skiptist í níu einingar en 11
manns munu búa á hverri einingu.
Einnig verður starfrækt dagdvöl
sem er ætluð fyrir 30 einstaklinga.
Lagt verður upp úr heimilislegri
nálgun, sem dæmi er starfsfólk
ekki í sérstökum vinnufatnaði
heldur í sínum eigin fötum. Unnið
verður eftir svokallaðri Hrafnistu
hugmyndafræði þar sem leitast
er við að mæta einstaklingnum
þar sem hann er staddur og skapa
honum heimili og öryggi síðustu
ár ævi sinnar. Hjúkrunarheim-
ilið tengist þjónustumiðstöð þar
sem eldri borgarar og öryrkjar í
nágrenninu geta komið og sótt
ýmsa afþreyingu. Í þjónustu-
miðstöðinni verður starfrækt
verslun, kaffihús, bar og annars
konar þjónusta og getur fólk notið
þess að setjast á kaffihús í fallegu
umhverfi Fossvogsdalsins.
„Ég hef fengið að taka þátt í mik-
illi vinnu við að setja upp hjúkr-
unarheimilið. Fyrstu dagar mínir
fóru í að læra að lesa teikningar,
hitta verktaka, arkitekta og fleiri
fagaðila sem koma að svona stóru
verkefni.“
Mæta þörfum
einstaklinga
Valgerður K. Guðbjörnsdóttir er for-
stöðumaður Hrafnistu Sléttuvegi,
sem verður opnuð 28. febrúar.
Það hafa orðið miklar breyt-ingar síðan ég hóf störf við öldrunarþjónustu 1988. Fólk
var mun hressara áður þegar það
kom á heimilin, fóru í ferðalög
erlendis og jafnvel dæmi um að
íbúar hafi enn verið að hluta til
á vinnumarkaðnum. Í þá daga
var algengt að íbúar dvalar- og
hjúkrunarheimila byggju allt að
15-20 ár á heimilinu, man t.d. eftir
konu sem var hjá okkur í 28 ár eða
þriðjung ævi sinnar,“ segir Árdís
Hulda Eiríksdóttir, forstöðumaður
Hrafnistu Hraunvangi.
Hún segir að dvalarrými séu að
verða barn síns tíma. Í dag sé aukin
áherslan á fá þjónustu heim því
biðlistar inn á hjúkrunarheimilin
séu að lengjast og álagið á aðstand-
endur og bráðasjúkrahúsin sífellt
að aukast. „Það er mikil þörf fyrir
dagdvalir og hvíldarpláss meðal
annars til að hvíla aðstandendur
og eins til að létta biðina fyrir þá
sem veikastir eru heima.“
Hún segir að íbúar hjúkrunar-
heimila séu miklu veikari þegar
þeir innritast í dag og eru styttri
tíma á hjúkrunarheimilum. „Í dag
má segja að fjölskylduhjúkrun
sé aðalviðfangsefnið. Það eru oft
f lókin fjölskyldumynstur og sam-
settar fjölskyldur. Það er aukin
áhersla á þverfaglegt starf hjúkr-
unarfræðinga, sjúkraliða, lækna,
iðjuþjálfa og sjúkraþjálfara. Fólk
er að verða eldra með fjölkerfa
vandamál og krónískir sjúkdómar
eru fylgifiskar hækkandi aldurs.“
Hún bendir á að þrátt fyrir allar
tækninýjungar og breytingar
sem séu í farvatninu þurfi alltaf
að hafa gott starfsfólk. „Það er
orðin aukin áhersla á gæðastarf,
verkferla og við erum að innleiða
tækni sérstaklega til að halda
utan um ýmiss konar gögn. Þá
er mikil áhersla á innra og ytra
gæðaeftirlit. Það er framkvæmt
skipulagt mat á gæðum þjónust-
unnar, unnið með niðurstöðurnar
til að bæta þjónustuna enn frekar.
Við mættum alveg vera komin
lengra varðandi tæknimálin því
að mínu mati er það óplægður
akur.
En þrátt fyrir alla tækni og að
miklar breytingar hafi orðið þá
er og verður gott starfsfólk alltaf
númer eitt, tvö og þrjú enda er
nærvera, hlýja, félagsskapur og
virðing fyrir einstaklingnum og
hans þörfum órjúfanlegur þáttur í
heildrænni þjónustu.“
Þróun og breytingar
í öldrunarþjónustu
Þrátt fyrir alla tækni og breytingar þarf að vera gott
starfsfólk því nærvera, hlýja og virðing fyrir einstaklingn-
um og hans þörfum er órjúfanlegur þáttur í þjónustunni.
Árdís Hulda, forstöðumaður Hrafn-
istu Hraunvangi, segir mikla áherslu
vera á innra og ytra gæðaeftirlit.
Valgerður hefur komið að hönnun
nýjustu viðbótar Hrafnistu.
Rebekka Ingadóttir, forstöðumaður
Hrafnistu í Skógarbæ.
Þrátt fyrir alla
tækni og að miklar
breytingar hafi orðið þá
er og verður gott starfs-
fólk alltaf númer eitt, tvö
og þrjú.
KYNNINGARBLAÐ 39 F I M MT U DAG U R 2 3 . JA N ÚA R 2 0 2 0 KONUR Í ATVINNULÍFINU