Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.06.1998, Síða 34
Sigmar og Þórdís með tvœr elstu dœturnar í Tívolí í Kaupmannahöfn árið 1981.
“gamla Gullfoss rómantíkin” á þrí-
tugsafmælinu mínu. Siglt á milli
Edinborgar, Hamborgar og Kaup-
mannahafnar og dansað öll kvöld. Á
öðru farrými var mannlífið miklu
léttara en á fyrsta. Að vísu var mann-
skaðaveður á leiðinni heim, meira að
segja skipsþernurnar lágu í kojum,
hafið í tröllslegum ham og eldgos
boðaði fæðingu nýs lands, Surtsey var
að stinga upp kollinum”.
Fjöllin og hafið búa innra með
Sigmari. Og á hverjum morgni
sólar hann sig í vaknandi náttúru.
- Áttu þér einhvern helgivætt hér
sunnan heiða?
“Snæfellsjökul verð ég alltaf að sjá.
Á Hverfisgötunni fór ég út að horfa á
hann þrisvar á dag, en eftir pílagríms-
ferð upp á jökulinn, elskaði ég hann
jafnvel minna. Það er með Snæfells-
jökul eins og marga drauma, maður má
ekki koma of nærri þeim. Stefán kom
t.d. aldrei of nærri Herðubreið, fjallinu
sem hann málaði alla ævi”.
Dulúð Snæfellsjökuls er við-
brugðið, og margir muna sögu Jules
Verne “Leyndardómar Snæfells-
jökuls”. Yfir skrifborði Sigmars
hangir málverk sem andar frá sér
dulúð. Fyrirmyndin, að því er sýnist,
loftkenndur hjúpur og blóm vaxa inn
og út úr því fjalli.
“Manstu, þegar lítil flugvél hvarf
með tveimur ungum hjónum”? spyr
Sigmar. “Ingimar Örn Davíðsson var
nemi hjá mér, og mikill vinur minn.
Nóttina sem hans og þeirra var
leitað gat ég ekki sofið, varð að fá
útrás í einhverju. Þegar dagaði var
þessi mynd orðin til. Þau fórust
öll”.
Myndin vitnar um, að þá nótt
hafi Sigmar verið í nánd við
almættið. I minningargrein sem
Sigmar skrifar um vin sinn segir: “Á
hátindi lífsins og í blóma sumarsins
ertu hrifinn á brott, þegar allt lék í
lyndi og þú búinn að koma svo vel
undir þig fótunum á allan hátt”.
- Ertu trúaður, Sigmar?
“Ég býst við því, en fer oft
nauðugur í kirkju, til dæmis þegar
dóttirin fermdist í vor þurfti ég að
fara fimm sinnum. Sofna að vísu
alltaf í kirkju. Eitthvað máttleysi
kemur yfir mig, sem færist upp eftir
líkamanum, þar til ekkert er eftir
nema höfuðið. Kúnstin er að láta
það ekki velta út af. Svipuð kennd
kemur yfir mig á Þjóðminjasafninu,
góð tilfinning.
Ég sæki alltaf dálítið inn á söfn,
finn kirkjuhughrif innan um gamla
hluti. Þjóðin var lifandi fegin að
losna við þessa gagnlausu hluti, sem
ég hef safnað í kringum mig. Á
Langanesi þótti ekki gáfulegt að
fara með þetta drasl suður. Núna
er allt uppurið, svo margir komnir í
þetta”.
Að Sauðanesi á Langanesi
stendur gamalt prestshús, hlaðið úr
íslensku grjóti. “Það var svipað
með húsið, eins og gömlu alþýðu-
verkfærin”, segir Sigmar, “þótti
ekki gáfulegt að horfa tvisvar á
yfirgefið hús. En bróðir minn er búinn
að bjarga því frá skemmdum. Nú er
húsið komið undir Þjóðminjasafn,
arkitekt teiknaði tréverkið sem verið er
að vinna að. Á aldamótaári gæti náðst
að opna þar safn. I þetta Viðeyjar-
stofulega hús fara gömlu munirnir
mínir”.
Hin prestlega ímynd
Komið er að kvöldmat og mál að
þakka fyrir sig. Sigmar stynur, þegar
minnst er á matartilbúning.
“Ég get leikið mér að smíði dem-
antshrings, en verð líklega aldrei yfir-
kokkur á Ritzhótelinu í París. Gísli í
Uppsölum eldaði lambakjöt til vikunn-
ar og át af hlemmnum til að spara upp-
þvott. Ég ætti að taka mér hann til
fyrirmyndar”.
Sigmar vegur sig upp úr stólnum til
að fylgja gestinum á dyr. “Að halda
áfram að lifa lífinu og láta eins og
ekkert sé”, er lífsregla Sigmars.
Hann barmar sér ekki. Fötlun hans
sést lítið. Því hættir manni til að
gleyma, hve erfitt það hlýtur að vera
að þurfa ætíð að vega sig upp á stoð-
fætur, hve mikið reynir á hendumar.
“Manni var kennt að ganga á þess-
um stoðfótum, en ekkert sagt hvernig
maður ætti að haga sér. I áratugi stóð
ég vitlaust upp, setti hendurnar upp á
borðið og vóg mig upp. Þaðtekuráað
vega upp níutíu kg! Þannig er ég búin
að skemma á mér axlimar. Önnur öxlin
var skorin upp í fyrra, og hin er mjög
léleg”.
34