Íslenskt mál og almenn málfræði


Íslenskt mál og almenn málfræði - 2014, Qupperneq 132

Íslenskt mál og almenn málfræði - 2014, Qupperneq 132
 Líkt og í raddmálum eru til ólík málsnið í táknmálum og geta málhafar ÍTM breytt máli sínu eftir aðstæðum. Sumir málhafar virðast frekar nota táknin OG, EN og EÐA í óformlegu tali en beita fremur hinum aðferð - unum í formlegra tali. Þetta getur einnig verið öfugt. Notkun þessara aðaltenginga fer þó ekki eftir málsniði hjá öllum málhöfum því sumir beita sömu aðferð sama hvert tilefnið er. Málhöfum ÍTM er gjarnan skipt í þrjá hópa eftir aldri: elstu, mið- og yngstu kynslóðina. Oft er talað um að elstu kynslóðinni tilheyri fólk sem fætt er fyrir árið 1960. Miðkynslóðinni tilheyrir fólk sem fætt er á árunum 1960–1978 en árið 1964 og árin þar í kring fæddist mesti fjöldi heyrnar- lausra barna hér á landi.13 Yngstu kynslóðinni tilheyrir fólk sem fætt er eftir árið 1978. Hóparnir skarast eitthvað og eru ártölin einungis til við miðunar. Málhafar af öllum kynslóðum virðast geta notað táknin OG, EN og EÐA þegar sérstök áhersla er lögð á aðaltengingarnar í setningum en notkun tákn anna er áberandi meiri í máli yngstu kynslóðarinnar. Lík legasta skýr - ingin á þessu er sú að ólíkar kennsluaðferðir í kennslu heyrnarlausra barna hér á landi höfðu áhrif á mál þeirra og þar af leiðandi orðasafn ÍTM. 4. Orðsifjar táknanna OG, EN og EÐA og viðhorf til þeirra Hvert táknmál á sér nágrannaraddmál og verða táknmálin fyrir áhrifum frá þeim (sjá t.d. Lucas o.fl. 2001). Íslenska og ÍTM eru nágrannamál og áhrif íslensku á ÍTM eru vel þekkt (sjá t.d. Rannveigu Sverrisdóttur 2005). Táknmál hafa ekkert ritmál og nota heyrnarlausir því ritmál ná - grannaraddmála sinna. Flestir döff Íslendingar hafa því ÍTM sem sitt fyrsta mál og íslenska ritmálið sem annað mál (sjá Rannveigu Sverris - dóttur 2005 og Lög nr. 61/2011 um stöðu íslenskrar tungu og íslensks táknmáls, 7. júní). Þótt bæði málin séu mál döff fólks eru íslenskuáhrif í ÍTM að margra mati talin óæskileg. Margir tengja þessi áhrif við þær kennslu aðferðir sem notaðar voru við kennslu heyrnarlausra barna hér á árum áður. Þessar kennsluaðferðir voru annars vegar undir formerkjum Raddmáls stefn unnar (e. Oralism) og hins vegar Alhliða tjáskipta (e. Total Communi cation). Raddmálsstefnan var allsráðandi í kennslu heyrnar- lausra barna í heiminum allt fram á 7. og 8. áratug síðustu aldar og Alhliða tjáskipti tóku við af Raddmálsstefnunni í kringum árið 1980 hér Elísa Guðrún Brynjólfsdóttir og Kristín Lena Þorvaldsdóttir132 13 Ástæða þess er faraldur rauðra hunda sem olli m.a. heyrnarleysi eða heyrnar- skerðingu barna sem fæddust á þessum árum (Skýrsla nefndar samkvæmt lögum nr. 26/2007. Áfangaskýrsla nr. 1 2009:115).
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182

x

Íslenskt mál og almenn málfræði

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Íslenskt mál og almenn málfræði
https://timarit.is/publication/832

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.