Fréttablaðið - 24.11.2020, Qupperneq 2

Glæsilegar jólastjörnur í Hveragerði
Framleiðsla er í fullum gangi á jólastjörnunum sívinsælu á garðyrkjustöðinni Ficus sem staðsett er í Bröttuhlið í Hveragerði. Það er órjúfanlegur
hluti af jólahaldi marga landsmanna að prýða heimili sitt með jólastjörnu og ljóst að þeir þurfa ekki að örvænta fyrir þessi jól. FRÉTTABLAÐIÐ/ERNIR
ALLIR SKÓR Á
33%
AFSLÆTTI
REYK JAVÍK Alls voru 73 börn, 18
mánaða og eldri, á biðlista eftir
leikskólaplássi í Reykjavík í byrjun
mánaðarins.
Þetta kemur fram í svari skóla-
og frístundasviðs við fyrirspurn
Mörtu Guðjónsdóttur, borgarfull-
trúa Sjálfstæðisflokksins.
Í svari sviðsins í apríl 2019 voru
tíu börn, 18 mánaða og eldri, á bið-
lista fyrir haustið 2019. Voru þá
ástæður helst að foreldrar vildu
bíða eftir ákveðnum leikskóla eða
báðu um lengri umhugsunartíma.
Samkvæmt úttekt sem gerð var á
biðlistunum í síðustu viku voru þar
35 börn sem voru orðin 18 mánaða
gömul í september. Í svarinu segir
að um hafi verið að ræða nýjar
umsóknir frá því að alalinnritun
fór fram auk þess sem foreldrar
vilji bíða eftir plássi á ákveðnum
leikskóla. Er þá fyrirhugað að hafa
samband við þá foreldra þó ekki
sé hægt að bjóða þeim pláss í skól-
anum sem sótt var um. 258 börn
undir 18 mánaða eru komin með
pláss á leikskóla.
Alls eru 510 börn, tólf mánaða
og eldri, á biðlista eftir leikskóla-
plássi. Flest í Laugardal og Háaleiti,
eða 155.
Marta segir stöðuna ekki góða.
„Það er alveg sama hvort þetta séu
gamlar eða nýjar umsóknir, þessi
73 börn eru ekki að fá pláss. Svo
eru 510 börn tólf mánaða og eldri
að bíða. Þetta er svakalegur fjöldi,“
segir hún.
Fram hefur komið að á dagskrá
sé að reisa sex nýja leikskóla, fjölga
plássum um 800 og stöðugildum
um 300 á fimm árum. Marta segir
tölurnar tala sínu máli. „ Meiri-
hlutaf lokkarnir eru ekki að upp-
fylla þau loforð sem gefin voru
fyrir kosningar og í meirihlutasátt-
málanum um að brúa bilið á milli
fæðingarorlofs og leikskóla,“ segir
Marta. „Þau geta ekki tryggt að öll
börn 18 mánaða og eldri fái leik-
skólapláss, þessar tölur sýna að þau
eru langt frá því að geta boðið öllum
pláss við eins árs aldur.“ – ab
Meira en 500
börn yfir eins
árs á biðlista
Marta Guðjónsdóttir, borgarfulltrúi
Sjálfstæðisflokksins.
JÓL Glæsilegt og fjölbreytt jóla-
blað fylgir Fréttablaðinu í dag. Í
því eru uppskriftir að dýrindis
krásum, umfjallanir um fallega
skreytt heimili og sumarbústað
þar sem getur að líta skemmtilegar
jólahugmyndir, auk hugmynda að
jólagjöfum og listrænni innpökk-
un. „Við erum stolt af því að sýna
landsmönnum þetta fallega blað og
bendum fólki á að geyma það. Blað-
ið má skoða aftur og aftur því þar
er að finna
endalausar
hugmyndir
að góðum
m a t o g
f a l l e g u m
j ó l a -
s k r e y t -
i n g u m , “
segir Elín
A lber t s-
d ó t t i r ,
r it stjór i
J ó l a -
b l a ð s -
ins. – jþ
Jólablað fylgir
FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
Jólablaðið 2020
LANDBÚNAÐUR „Það er búið að
reyna allan fjandann. Hunda, f lug-
elda og önnur óhljóð en álftirnar
f ljúga upp og sjá að það er enginn
ógn af þessu og koma aftur á sinn
stað. Þær læra bara á þetta, forðast
túnin eða akrana í rúma viku eða
svo en síðan loka þær bara eyrunum
og halda áfram að éta,“ segir Gunn-
ar Þorgeirsson, formaður Bænda-
samtakanna, um ágang álftarinnar.
Þingkonurnar Þórunn Egilsdóttir,
Halla Signý Kristjánsdóttir og Silja
Dögg Gunnarsdóttir hafa lagt fram
þingsályktunartillögu um að leyft
verði að veiða álft, grágæs, heiðagæs
og helsingja. Veiðarnar yrðu leyfðar
frá 15. mars til 15. júní og veiðar á
álft á kornökrum yrðu leyfðar frá 1.
maí til 1. október.
„Ef ekki verður brugðist við ákalli
bænda um verkfæri til að verja
ræktarlönd, má jafnvel búast við
að kornrækt leggist af á ákveðnum
svæðum. Það fellur engan veginn
að hugmyndum um matvælalandið
Ísland,“ sagði Þórunn í þingsal í síð-
ustu viku. Gunnar segir að bændur
hafi haft verulegar áhyggjur af
ásókn álfta í kornið. „Þær eru svaka-
legar ef þær komast í kornakur. Þá
er þetta eins og engisprettufaraldur.
Það er ekki eins og þetta séu fjórir
eða fimm fuglar. Þetta er í tugum
og hundruðum og dregur fyrir sólu
þegar þær f ljúga fram hjá. Þetta er
mjög erfið staða,“ segir hann.
Í þingsá lyk t u na r t il lög u nni
kemur fram að hver álft þarf að
borða um þrjú hundruð grömm
á dag en gæsin helmingi minna.
Þrátt fyrir að álftin sé alfriðuð hefur
eitthvað verið um að hún sé skotin
ólöglega. Álftin hefur verið friðuð
á Íslandi frá árinu 1913 en álfta-
stofninn hefur stækkað verulega.
Um 1960 var stofninn um þrjú til
fimm þúsund fuglar en talið er að
stofninn sé um 34 þúsund fuglar í
dag.
Árið 2016 kom út skýrsla á vegum
Ráðgjafarmiðstöðvar landbúnaðar-
ins um tjón af völdum álfta og gæsa
árin 2014 og 2015. Á þessu tímabili
gátu bændur tilkynnt rafrænt um
tjón sitt í gegnum Bændatorgið.
Niðurstaða skýrslunnar var að tjón
af völdum ágangs fugla var mest á
túnum. „Tjónið er enn skráð, það er
gert á haustdögum. Þær skýrslur eru
ekki komnar en það styttist í þær.
Tjónið er væntanlega talsvert,“ segir
Gunnar sem hefur sjálfur verið í
vandræðum með ágang álftarinnar.
„Það virðist vera ótrúlega mikið af
geldfugli. Ég hef aldrei séð svona
mikið af álft svona langt fram á vor.
Geldfuglinn var langt fram á sumar.
Hann var ekki að sinna útungun,
bara fita sig. Þetta voru feitir ein-
setukarlar,“ segir hann léttur.
Þórunn sagði í samtali við Frétta-
blaðið að tillagan liggi nú frammi
fyrir þinginu. Hún vonast eftir góðri
niðurstöðu enda tjón bænda mikið.
„Ég vona að við getum eitthvað
hreyft við þessu því bændur eru
að verða fyrir svakalegu tjóni. Við
erum bara að tala um tjónveiðar.“
benediktboas@frettabladid.is
Ofboðslegur ágangur
álftarinnar á túnin
Þingsályktunartillaga um að bændum verði leyft að veiða álftir til að vernda
tún sín liggur fyrir þinginu. Fuglinn tætir í sig kornakur og bændur hafa verið
ráðalausir í mörg ár. Tjónið af stjórnlausu áti álftanna er mikið fyrir bændur.
Hver grágæs étur um það bil 150 grömm á dag og álftin helmingi meira.
Bændur mega ekki skjóta álftirnar þar sem hún hefur verið friðuð frá 1913.
Álftastofninn telur um þrjátíu og fjögur þúsund fugla. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
Þær eru svakalegar
ef þær komast í
kornakur. Þá er þetta eins og
engisprettufaraldur.
Gunnar Þorgeirs-
son, formaður
Bændasam-
takanna
Í byrjun þessa mánaðar
voru 73 börn, 18 mánaða og
eldri, á biðlista eftir leik-
skólaplássi í Reykjavík.
2 4 . N Ó V E M B E R 2 0 2 0 Þ R I Ð J U D A G U R2 F R É T T I R ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð