Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2020, Blaðsíða 43

sem skjólstæðingar mæta þegar þeir koma á stöðina. En Baldur
og Steinunn eru einu fastráðnu heilbrigðisstarfsmenn heilsu-
gæslunnar. Eða eins og Baldur orðar það í stuttu samtali sem
við eigum við hann á kaffistofunni: „Við erum bara hérna þrjú,
má segja, erum bara stofnunin hérna. Ef fólk kemur með bráð
veikindi inn á spítala þá eru 30 manns í kringum mann og allar
bjargir og maður hefur allt upp á að hlaupa. En hér þurfum
við bara að gera, hlaupa og gera.“ Og Steinunn bætir við: „já,
vinna úr því sem hægt er og gera okkar besta. Maður gerir ekk-
ert annað.“ Baldur segir þau yfirleitt senda alla bráð veika skjól -
stæðinga á Sjúkrahúsið á akureyri, en fólk með höfuð- og
hryggáverka, hjartaáfall, heilablæðingu og aðra háorkuáverka
senda þau á Landspítalann. Þau segja heilbrigðisþjónustu snú-
ast bæði um öryggi og gæði í minni byggðarlögum og svo sé
einnig um pólítískt byggðamál að ræða. Stofnanir heilbrigðis -
þjónustunnar eru líka vinnustaðir sem veita fjölda fólks at-
vinnu í byggðarlögum þar sem atvinna er jafnvel af skornum
skammti. Það sé auk þess dýrmætt fyrir fólk sem hefur sótt sér
fagmenntun að geta unnið við sitt fag á heimaslóðum. Baldur
bendir á að það sé algjörlega tvennt ólíkt að vera hjúkrunar-
fræðingur á heilsugæslu í dreifbýli eða í þéttbýlinu og er óhætt
að segja að heimsókn mín á heilsugæsluna á Vopnafirði sé að
opna augu mín fyrir því svo um munar.
Tíminn er mikilvægur
Eftir að við höfum gengið um stöðina setjumst við inn á skrif-
stofu Steinunnar sem hún deilir með annars vegar ljósmóður-
inni sem hefur skrifstofuna eftir klukkan tvö á miðvikudögum
og hins vegar með skjólstæðingum stöðvarinnar sem fá þjón-
ustu sálfræðinga í gegnum Skype. Til að hún nái að komast
yfir þau verkefni sem henni eru falin þarf hún að skipuleggja
tíma sinn vel og segir hálfhlæjandi að það komi sér vel að hún
skuli vera mikil listakona þar sem vinnudagarnir gangi upp
vegna þess að hún sé skipulögð og setji allt upp á lista. hún
vinnur klukkan átta til tvö mánudaga til fimmtudaga og
klukkan átta til tólf á föstudögum. Á heilsugæslunni er skráð
samkvæmt SÖgu-kerfinu, allir tímar eru skráðir þar og hreyfðir
til ef þarf. hún bókar þar einnig tíma sem hún nýtir í skjala-
vinnslu, pantanir, tölvupóst og annað: „Ég er svona að fara úr
einu í annað því að tíminn er líka svo mikilvægur, og sinna
mjög ólíkum verkefnum yfir daginn. já, og svo er ég líka
deildar stjóri yfir sjálfri mér!“ segir Steinunn og hlær. Skóla-
heilsugæslan er mikilvægur þáttur í starfi hennar, en heilsu-
gæslan á Vopnafirði tekur þátt í austurlandslíkaninu, eða
aLL-teymisvinnu sem er þverfaglegt samstarf félagsþjónustu,
heilsugæslu og skóla sem styður við nemendur og foreldra
með snemmtækri íhlutun samhliða því að vera stuðningur við
starfsfólk skóla: „Mér hefur fundist skólaheilsugæslan tengjast
svo mikið inn í allt samfélagið af því að maður hittir kannski
foreldra í ungbarnaeftirliti og þeir eiga börn í skólanum og fara
að tala við mann um barnið, þannig að þó ég reyni að halda
mér inni í einhverjum línulegum kössum þá skarast þeir alltaf.
Og þannig skarast önnur viðfangsefni við tímann hjá mér sem
tengjast öðru hlutverki. Það má segja að maður sé með marga
hatta sem gera starfið afskaplega fjölbreytt og gefandi. Og ég
er með fólki bæði í gleði og sorg, eins og svo oft í hjúkrunar-
starfinu.“
Samfélagið alltaf í kringum mig
Ég segi við Steinunni að mér virðist að hún sem hjúkrunar-
fræðingur heilsugæslustöðvarinnar sé hjartað í samfélaginu
því flestir sem þar búa þurfi einhvern tímann á þjónustu hennar
að halda. „já, það má kannski segja það. Ég held að allir viti
hver ég er. Og auðvitað er ég stundum stoppuð úti í búð, ég held
að það lendi allir í því sem eru í þessari stöðu á litlum stöðum.
Þess vegna er kannski mesta vandamálið við starfið að aftengja
sig. að fara úr vinnunni þegar ég kem heim. Ég stend mig oft
að því að vera að hugsa um vinnuna þegar ég er komin heim,
eiginlega meira heldur en þegar ég var í deildarvinnu. alveg
merkilegt.“ Ég spyr hvort ástæðan fyrir því geti verið bæði sú
að starfið er umfangsmikið og að hún búi á staðnum?
„já, samfélagið sem ég annast er einhvern veginn alltaf í
kringum mig, ég held að það sé að hluta til þess vegna. Ég er
líka alltaf í þessu hlutverki sem hjúkrunarfræðingur, í vinn-
unni og utan hennar.“ En gerir hún eitthvað til að greina á milli
þessara tveggja hlutverka, hjúkrunarfræðingsins Steinunnar
og einstaklingsins Steinunnar, og gæta þess að takmarka
aðgengi skjólstæðinga að henni þegar hún er ekki í vinnunni?
„ja, aðgengi að fólki er orðið svo gott í dag. facebook, Mess -
enger, símar og allt þetta. Ég hugsa að það sé betra að hafa
aðgengi að einhverjum þó svo að maður nýti það aldrei. Það
kemur alltaf til góða. Og ég held að þessi tækni og krafan um
að skilgreina vinnutíma sinn, við lærum þetta bara öll smám
saman af reynslunni.“
Í ljósi þessa spyr ég hvort hún geri eitthvað til að sporna
við ofþreytu og kulnun í starfi sínu? „góð spurning. Ég fékk
handleiðslu þar sem mér var bent á að skilja við vinnuna þegar
ég keyrði heim úr vinnunni og byrja vinnuna þegar ég keyrði
í vinnuna. Mér hefur nú ekki lánast þetta enn þá, en mér tekst
yfirleitt þegar ég fer í frí að kúpla mig alveg út. En ég held að
þetta með að brenna út sé eitthvað sem við þurfum alltaf að
vera að hugsa um. Við þurfum alltaf að velta því fyrir okkur
hvernig við getum haldið okkur sjálfum gangandi í þeim verk-
efnum sem við erum í. Ég er dugleg að minna mig á að ég reyni
að gera mitt besta, maður þarf að gefa sér „kredit“ fyrir það;
með marga hatta í fjölbreyttu og gefandi starfi
tímarit hjúkrunarfræðinga • 1. tbl. 96. árg. 2020 43
„Við þurfum alltaf að velta því fyrir okkur
hvernig við getum haldið okkur sjálfum gang-
andi í þeim verkefnum sem við erum í. Ég er
dugleg að minna mig á að ég reyni að gera mitt
besta, maður þarf að gefa sér „kredit“ fyrir það;
maður gerir ekki meira en maður getur. Þannig
að ég forðast sjálfsgagnrýni, en það er mikilvægt
að skoða af hverju ég fer í hana og brjóta til
mergjar.“