Stefnir - 01.06.1955, Page 89
brí:f frá lesendum
87
Mað'ur trúir Lví ekki, aö Ragnar sé drengur, sem ,,á ekki annað en heiðríkjuna.
og hjartað" (smbr. bls. 144). Hann skortir siðferðisþrek, selur vín á laun, cr
áhrifagjarn og engin andstæöa við Gógó og Ameríkumanninn. Hann virðist
hvorki vera harðfengur né viðkvæmur eins og honum er lýst, heldur venju-
legur litlaus hversdagsmaður, sveitapiltur, rótslitinn frá moldinni, hvonki
hrár né soðinn ungur Islendingur eins og margir eru á landi voru í dag. Öðru
máli væri að gegna um sjómann eða eitthvað þvíumlikt, mann af viðurkenndri
harðgerðri stétt í þjóöfélaginu, sem almennt þykir eins og Isíendingar voru
áður thldir. Hrjúfur á borði, en mjúkur í hjarta og þess vegna betri fyrir-
mynd að söguhetju.
Ifjórða 'kafia vitnast lesara þegar, að tilfinningar sem höf, túlkar gegnum;
höfuðpersönur i sögunni, eru í ósamræmi, persónur ekki sjálfum sér samT
kvæmar, þær skortir hreinan grunntón. Látum vera, þótt spilling sé á ferð-
inni, en nú er syndin ekki einu sinni kirfileg: Hún er tilgerðarleg, eins.og
höf lýsir henni, en ekki eðlileg og hrottaleg, hún er öfugsnúin, ekki uppruna?
leg, hana skortir örvænting. Hún gerist í lognmollu og úrkynjunarandrúms^
lofti og vinmóðu reykvísks borgarlífs, og í stað þess að orka sterk og djöf,
ulleg, fær hún á sig náttúruleysis- hversdags- og letiblæ. Ragnar á að gegna
hlutverki hins óspillta og saklausa, sem Gógó leitar til sem tilbreytni og, andj
stæðu við bransann. En bæði athafnir og tilsvör Ragnars koma i veg íyrir;
að slikt nái tilgangi höf I bökinni.
Þátturinn um aðra samfundi Gógóar og Ragnars snýst um það,: að, eftir
venjulegt hversdagsrabb býður hún honum að sofa hjá sér, sem leigubílstjórinn
higgur þó ekki. Höf. ætlar auðsjáanlega með því að sýna, að Ragnar sé þegar
orðinn ásthrifinn af Gógó. Hins vegar er ógerningur að lesa það áður nokkurs
staðar milli línanna í því, sem á undan hefur farið, hvorki I atvikum né tón*
íalli, að svo sé komið fyrir Ragnari. Indriði leitast við að skrifa þannig yfirr
leitt, eins og Sigurd Hoel segir í greininni um Hemingway, að nota engar skýr-
ingar, heldur láta hið sálfræðilega koma af sjálfu sér í tónfalli og atvikum
Og tilsvörum. En Indriða bregzt sú bogalist Hemingways gjörsamlega, þvi að
hann skortir listræn tök á jafnerfiðum rithætti. , .
1 fimmta kaflanum hittast vinirnir, Guðmundur og Ragnar, og þeir ákveða
að fara að skjóta helsingja upp úr timburmönnum. Hvernig þessar helsingja-
veiðar koma sögunni við, er einn liðurinn i tilraun höf. í þa átt að bregða
karlmennskublæ yfir söguna (smbr. „Across The River And Into The Treesí*
— andaskytterí á Ítalíu). En þessi kafli verður heldur gervitregakenndur, ofc
langdreginn — í raun og sannleika, svo að notað sé þetta þýdda orðtak Indriða,
sem hann hefur tekið ástfóstri við úr þýð. St. Bjarmans á „Klukkunni" ,og
hotar óspart á óliklegustu stöðum, eins og t. d. á bls. 50: „Ekkert er nóg, ef
maðurinn er kjöítugur I raun og sannleika".. og á bls. 60: ..„Það getur vorað
i almanakinu og klaki farið úr jörðu, en I raun og sannleika trúir þú þvi ekki„
lyrr en þeir eru komnir".. og á bls. 134: „..Maður sá ekki morguninn komæ
1 raun og sannleika, af því nóttin var næstum björ.t“.
Isjötta kaflanum skiljast að garpar, og Ragnar færir Gógó Faxen blóðugt
herfang dagsins til þess að sanna vígmóð sinn og iþróttaeðli karlmannsins,
Og þá gerist undrið. Ragnar lætur að vilja Gógóar. Síðan rekur hver viðburð-