Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1973, Qupperneq 128
126
HEILBRIGÐISEFTIRLIT RlKISNS
Stuttur útdráttur úr skýrslu forstöðumanns
Reglugerðir sem Heilbrigðiseftirlit ríkisins hefur
unnið að á árinu 1972:
A. Reglugerð um viðbótarefni í matvæli.
B. Reglugerð um tjald- og hjólhýsasvæði.
C. Mjólkurreglugerð, en að samningu þeirrar reglugerðar starfaði
nefnd skipuð af heilbrigðismálaráðherra undir forsæti forstöðu-
manns H.e.r. Lokið var við að semja reglugerðina á árinu og hún
gefin út. Nánari umræða um þá reglugerð verður í sambandi við
manneldis- og matvælaumræðu síðar í þessari skýrslu.
Framfylgt reglugerð um mengun af völdum eiturefna og hættulegra
efna nr. 164/1972:
Fyrrnefnd reglugerð kom svo seint út á árinu 1972, að lítið var hægt
að aðhafast samkvæmt ákvæðum hennar svo og vegna algjörrar vöntunar
á verk,fræðilegri eða tæknilegri þjónustu. Var því lítið annað gert
á því ári en að safna upplýsingum eftir föngum um verksmiðjur í land-
inu. Aðalviðfangsefnið voru verksmiðjur í fiskiðnaðinum, en þær eru
margar hverjar mjög nálægt þéttbýli og hafa árum saman valdið miklum
óþægindum vegna reyks og ólyktar í íbúðarhverfum. Vandinn, sem hér
er við að glíma, er ærinn, þar sem annars vegar er lyktareyðing eða
dreifing og hins vegar reykdreifing eða eyðing, og var litið svo á,
að til þess að þetta mætti takast, yrði víðast hvar að byggja æðiháa
reykháfa, eða allt upp í 50-60 metra, en slíkt er kostnaðarsamt og
aðstaða víða mjög erfið vegna staðsetninga gamalla verksmiðjubygginga.
Þessar lýsis- og fiskimjölsverksmiðjur eru um 50 alls í landinu, og
fengu þær allar starfsleyfi með ákveðnum skilyrðum, sem einkum voru
fólgin í reykháfsbyggingum og auknu hreinlæti og þrifnaði í kringum
verksmiðjurnar og inni í þeim. Ýmsar aðrar verksmiðjur fengu starfs-
leyfi með sérstökum skilyrðum á þessu ári, en aðrar urðu að bíða,
einkum vegna vöntunar á sérfróðum tæknimenntuðum mönnum, þ.e. verk-
fræðingi í þjónustu stofnunarinnar, til þess að gera úttekt á fram-
leiðslu verksmiðjanna og mengungarhættu af þeirra völdum. Þess er
rétt að geta, að málningarverksmiðja í Kópavogi hafði sér frárennsli
beint í Fossvoginn. Heilbrigðiseftirlit ríkisins lét gera könnun á
lífríki í botnleðju Fossvogs, til þess að ganga úr skugga um, hvort
frárennsli frá málningarverksmiðjunni hefði þar einhver sérstök vara-
söm eða hættuleg áhrif á botndýralífið. Við rannsóknina kom í ljós,
að þar þrifust yfirleitt engar aðrar lífverur í botni en burstaormar.
En þeir eru sérstaklega lífseigir og þola vel hátt brennisteinsmagn
og komast af með lítið súrefni. Við nánari athugun á þessu kom í ljós,
að afrennsli frá verksmiðjunni var ekki um að kenna, heldur langvar-
andi skolprennsli úr Kópavogi og Fossvogshverfinu íFossvoginn. Vafa-
laust mun vera hægt að fá svipaða mynd í mörgum fjörðum og flóum, þar
sem grunnsævi er og skolp rennur til sjávar.
Önnur mál. Forstöðumaður og heilbrigðisráðunautur ferðuðust um land-
ið um sumarið til rannsókna á hreinlætisástandi utanhúss og innan,