Ljósmæðrablaðið - 01.12.2022, Blaðsíða 40

ljósmæðrablaðið ljósmæðrablaðið
1. tölublað · 100. árgangur · desember 2022 4140 1. tölublað · 100. árgangur · desember 2022
Elín Inga skoðaði fæðingarupplifun kvenna á Íslandi og bar
saman fæðingarupplifun íslenskra og erlendra kvenna. Megind­
legar aðferðir voru notaðar og kom í ljós að fæðingarupplifun
kvenna hér á landi var almennt jákvæð en tíðni neikvæðrar
fæðingarupplifunar var 8,8%. Niðurstöður sýndu að huga þarf
sér stak lega að fæðingarupplifun frumbyrja og tekjulægri kvenna
og þá er upplifun kvenna misánægjuleg eftir því hvar þær fæða
á landinu. Í fyrstu leit út fyrir að marktækur munur væri á
fæðingar upplifun erlendra og íslenskra kvenna en þegar betur
var að gáð útskýrði uppruni ekki þann mun. Frekari rannsókna
er þörf til að greina það en vísbendingar um að félagsleg staða
hafi þar áhrif.
Hjördís gerði fræðilega samantekt á upplifun þungaðra kvenna
af meðgönguvernd á tímum Covid­19 heimsfaraldursins. Upp­
lifun kvenna reyndist bæði jákvæð og neikvæð en þjónustan
breyttist í mörgum löndum og einkenndist af frestun og af­
bókunum á tímum í meðgönguvernd, breyttum samskiptum og
skerðingu á viðveru maka í meðgönguvernd. Hjördís skoðaði
sérstaklega upplifun kvenna af fjarfundabúnaði. Sumar konur
upplifðu aukinn sveigjanleika á meðan aðrar höfðu áhyggjur af
færri líkamlegum skoðunum, svo eitthvað sé nefnt. Rann sóknin
undirstrikar að tryggja þarf að þjónustan sé einstaklings miðuð
og þá er meðgönguvernd á fjarfundaformi góður kostur í bland
við meðgönguvernd í eigin persónu.
Hrönn kannaði tengsl áfalla í æsku við þungunarrof meðal
kvenna á Íslandi. Í úrtakinu reyndust 26,3% þátttakenda hafa
farið í þungunarrof og voru þær líklegri til þess að hafa orðið
fyrir áfalli í æsku samanborið við þær sem ekki höfðu farið í
þungunarrof. Algengustu áföllin voru skilnaður foreldra/for­
eldri fallið frá, andleg vanræksla og að eiga heimilismeðlim
með áfengis­ eða vímuefnavanda. Meirihluti þátttakenda hafði
upp lifað eitt eða fleiri áföll í æsku (80,2%) og þá kom í ljós að
eftir því sem áföllum í æsku fjölgaði, því hærra varð hlutfall
þátttakenda sem höfðu farið í þungunarrof.
Guðlaug Jóna tók viðtöl við sjö konur sem þurftu að flytjast
milli fæðingarstaða í fæðingu og notaði fyrirbærafræði til að
skoða upplifun þeirra. Niðurstöður leiddu í ljós að það var ekki
staðurinn heldur stuðningur ljósmóður sem var þungamiðjan
í upplifun kvennanna sem lýsti sér í undirstöðuþemanu „Stað­
urinn skiptir ekki máli … bara ef ég hefði rétta fólkið með mér.“
Rannsóknin sýndi að hvers konar breyting á áætlun hefur áhrif
en stuðla má að jákvæðri upplifun þrátt fyrir það með góðu
upp lýsingaflæði, að konan hafi val og að hún taki sjálf þátt
í ákvörðun um flutning.
heiti verkefnis
Fæðingarupplifun íslenskra og
erlendra kvenna á Íslandi: Lýsandi
þversniðsrannsókn.
höfundur
Elín Inga Lárusdóttir
leiðbeinendur
Emma Marie Swift og Edythe L.
Mangindin
heiti verkefnis
Upplifun og reynsla þungaðra
kvenna á meðgönguvernd á tímum
heimsfaraldursins COVID­19:
Fræðileg samantekt með
kögunarsniði.
höfundur
Hjördís Magnúsdóttir
leiðbeinandi
Helga Gottfreðsdóttir
heiti verkefnis
Tengsl áfalla í æsku við þungunarrof
meðal kvenna á Íslandi: Niðurstöður
úr Áfallasögu kvenna.
höfundur
Hrönn Hilmarsdóttir
leiðbeinandi
Emma Marie Swift
heiti verkefnis
„Staðurinn skiptir ekki máli … bara
ef ég hefði rétta fólkið með mér.“
Reynsla kvenna sem flytjast milli
fæðingarstaða í fæðingu: Eigindleg
fyrirbærafræðileg rannsókn.
höfundur
Guðlaug Jóna Karlsdóttir
leiðbeinandi
Ólöf Ásta Ólafsdóttir
Guðrún Elín skoðaði viðhorf ljósmæðra til hópmeðgöngu verndar
fyrir konur í áhættumeðgöngu og vildi þannig kanna hvort grund­
völlur væri fyrir því þjónustuformi á Land spítalanum. Al mennt
séð virðast ljósmæður jákvæðar í garð þessa þjónustu forms og
telja að í hópmeðgönguvernd geti myndast traustur og góður
jafningjastuðningur á milli kvenna í áhættu hópum sem geti bætt
útkomu móður og barns. Þá telja þær að tíma sínum sé jafn­
vel betur varið með þessu sniði. Til innleiðingar þyrfti að hafa
já kvæðni að leiðarljósi og þá krefst nýtt fyrirkomulag lausna­
miðaðrar nálgunar. Rannsóknin er spennandi fyrsta skref í fjöl­
breyttari þjónustu við konur í áhættumeðgöngu.
Sólrún skoðaði fyrirkomulag nýburaskoðanna á fimmta til
sjöunda degi á höfuðborgarsvæðinu í samhengi við það þegar
þær lögðust niður á tímum Covid­19 heimsfaraldursins og
ljós mæður sinntu þeim í heimaþjónustu með aðgengi að barna­
læknum. Rannsókn Sólrúnar sýndi að komum á dagdeild Vöku­
deildar fjölgaði ekki þrátt fyrir breytt þjónustuform. Ljóst er að
mikil vægt er að bjóða upp á nýburaskoðanir en þó sést að hægt
er að veita þá þjónustu með mismunandi hætti og vísbendingar
eru um að hægt sé að nýta mannafla heilbrigðiskerfisins betur
til þessa eftirlits og dreifa álaginu.
Svandís ræddi við konur sem misst hafa barn á meðgöngu.
Þátttakendur lýstu mikilli sorg og upplifðu að þurfa sjálfir að
leita að stuðningi, sem er erfitt, en yfirþema ritgerðarinnar lýsir
því vel: ,,Það þarf einhver að grípa mann.“ Konurnar sögðu frá
því hvernig allt var í lausu lofti, erfitt var að líta fram á veginn
og uppgötvunina við að sjá að þær væru ekki einar í þessum
sporum þrátt fyrir að aðstæður séu vissulega mismunandi. Rit­
gerðin varpar ljósi á þann stuðning sem þær hefðu viljað fá sem
er okkur ljósmæðrum dýrmætt til að geta betur sinnt konum
sem missa barn á meðgöngu.
heiti verkefnis
Hópmeðgönguvernd fyrir
konur í áhættumeðgöngu:
Þátttökurannsókn.
höfundur
Guðrún Elín Davíðsdóttir
leiðbeinendur
Emma Marie Swift og Valgerður
Lísa Sigurðardóttir
heiti verkefnis
Komur nýbura á dagdeild
Vökudeildar fyrir Covid­19
og í fyrstu bylgju faraldursins
á Íslandi – Afturvirk lýsandi
samanburðarrannsókn.
höfundur
Sólrún Arney Siggeirsdóttir
leiðbeinendur
Helga Gottfreðsdóttir og Elín
Ögmundsdóttir
heiti verkefnis
Það þarf einhver að grípa mann.
Reynsla og upplifun kvenna
af stuðningi í kjölfar missis á
meðgöngu
höfundur
Svandís Edda Gunnarsdóttir
leiðbeinendur
Emma Marie Swift og Þórunn
Pálsdóttir