Ljósmæðrablaðið - 01.12.2022, Blaðsíða 85

ljósmæðrablaðið ljósmæðrablaðið
1. tölublað · 100. árgangur · desember 2022 8584 1. tölublað · 100. árgangur · desember 2022
stefndi á heimafæðingu og hún fór að velta fyrir
sér heima fæðingu fyrir íslenska vinkonu sína
sem bjó þá í Marokkó. Sú kona hafði svo sam-
band við mig og það endaði með því að ég fór út
til hennar. Ég var í Marokkó í nokkurn tíma áður
en hún fæddi. Þetta var annað barn þessarar
konu. Hún fæddi fyrra barnið sitt í París og sú
fæðing gekk vel, þannig að ég vissi að hún
myndi fæða vel.
Hún fæddi svo um helgi. Það var múslimahátíð
þessa helgi og hún hafði gefið vinnufólkinu frí.
Við höfðum verið saman úti um daginn, en ekki
farið niður á strönd, enda var alls staðar fullt af
fólki vegna hátíðarinnar. Þennan dag hafði hún
farið í sundlaug í hverfinu þeirra, hafði haft það
kósý. Þá um kvöldið missti hún svo vatnið og
fæddi heima í stofunni, öðru hvoru megin við
miðnætti. Þetta var dásamleg fæðing.
Fyrir sléttu ári var ég svo aftur með þessari sömu
konu rétt fyrir utan París og tók aftur á móti hjá
henni. Ég fór til Parísar þegar hún var rúmar 38
vikur og gat skoðað mig um. Þetta var algjör lúxus
í bæði skiptin fyrir mig. Í Marokkó fór bíl stjórinn
hennar með mig á markaði og Í París fékk ég
lánaðan bílinn hennar og fór til Versala og fleiri
staða og svo var ég með sérherbergi á báðum
stöðum.
Ég fór svo aftur til Marokkó til annarrar konu
árið 2018 en hana hafði ég hitt í mýflugumynd
þegar ég var þar í fyrra skiptið. Hún vildi heima-
fæðingu og hringdi bara í mig. Ég fæ borgað
fyrir flugið og ég rukka ekki mikið. Þetta er svo
mikilvæg reynsla.
Ég fékk að gista hjá foreldrum þessarar konu
sem eru báðir læknar af miklum efnum. Ég var
í risa herbergi, það má eiginlega segja í svítu
með sérbaði og ég gat farið beint út í garð.
Foreldrarnir voru ekkert rosalega hrifin af heima-
fæðingunni, en kurteis og mjög góð við mig.
Dóttir þeirra hafði sagt að ég væri doula sem
ætlaði að vera með í fæðingunni. Þegar ég kom
sagði hún sann leikann, að ég væri ljósmóðir og
að hún vildi sjálf fæða heima. Í þessari ferð kom
ég út á miðviku degi seint um kvöld og við gáfum
okkur svo tíma til að kynnast á fimmtudeginum.
Á föstudagsmorgninum missti hún vatnið og bíl-
stjórinn kom þá að sækja mig en ég var búin að
fara með fæðingadótið til þeirra áður.
Þessi kona hafði verið í mæðravernd á einkaklíník
og þar var okkar bakland. Við vissum að þangað
gætum við leitað ef þess þyrfti. Við vorum saman
allan föstudaginn, pöntuðum geggjaðan mat og
maðurinn hennar fór ekkert í vinnu. Lengi vel var
ekkert að gerast. Foreldrarnir töluðu auðvitað við
Hlaupahjól og símaklefi í Amish samfélaginu.
Mynd tekin úr herbergi Kristbjargar í lok nóvember
2022 – ólík farartæki.
lækninn hennar og hann vildi að hún færi á sjúkra -
húsið, því það voru liðnir 12 tímar frá því vatnið
fór. En nei, nei. Konan vildi það ekki, þetta var
allt í góðu, hún var komin ofan í vatnið og komin
í gang. Svo fæddi hún rétt eftir miðnætti og átti
dásam lega fæðingu í vatni. Bróðir hennar var
viðstaddur og tók myndir.
Það var svolítið krúttlegt að hún hafði ekki þorað
að gera neitt áður en ég kom, vildi passa að fæða
ekki of snemma. Á fimmtudeginum hafði hún svo
farið til osteopata til að losa um spennu og koma
sér í gott jafnvægi og farið í belly dancing.Þetta
var mjög falleg og góð fæðing.
Fleiri fæðingarstaðir og lönd
Ég fór líka til Spánar og var með systur minni í
fyrri fæðingunni hennar árið 2015. Ég er ekkert
voða hrifin af spænskum sjúkrahúsum. Þetta
var löng og erfið fæðing og systir mín fékk ekki
að fara í vatn, þó svo að það hafi verið kynnt fyrir
henni sem möguleiki. Ljósmæður voru ekkert hjá
henni, en voru á vaktinni að horfa á töfluna. Ég
fékk að vera alla fæðinguna en fæðingin endaði
með sogklukku. Seinni fæðingin hennar var hins
vegar á Tenerife og þangað fór ég og tók á móti
heima og allt gekk vel.
Ég hef líka verið með þýska nema hérna heima
og lært af þeim um þeirra menningu og hvernig
hlutirnir eru í Þýskalandi. Það er ánægjulegt að
geta líka sýnt hvað við ljósmæður á Íslandi getum
verið sjálfstæðar.
Þú hefur líka ferðast út fyrir höfuðborgarsvæðið og
verið með heimafæðingar?
Já, ég hef farið austur fyrir fjall, tekið á móti á Sel-
fossi, í Hveragerði og á Eyrarbakka. Þá hef ég farið
á Suðurnesin og líka upp á Akranes. Ég hef verið í
mjög góðu sambandi við ljósmæðurnar á þessum
stöðum sem hafa hlaupið í skarðið fyrir mig og
tekið þátt í sængurleguþjónustunni eða aðstoðað
mig þegar það hefur tekið tíma að ferðast á milli
staða.
Hvaða ljósmóðurferðir standa upp úr, hver er
lærdómurinn?
Ætli það séu ekki fyrstu skiptin, frá því ég fór
fyrst á Neskaupstað og svo fyrst þegar ég var
í Marokkó. Já og fyrsta heimafæðingin – ég var
bara ein. Ljósmóðirin sem ætlaði að koma, komst
ekki. Ég hef öðlast góða reynslu og ég hef lent
í ýmsu, en ég veit að ég kann og öryggið kemur
með trú á eigin getu. Ég hef trú á konunum og
æðru leysi kvenna sem ég fann sterkt fyrir hjá
konunum í Ameríku. Já og þetta að taka á móti
tíunda barni. Það er ný reynsla og ýmislegt sem
þarf að fylgjast með. Til dæmis að passa að fá
ekki mjúk vef á undan barninu vegna blöðru- eða
enda þarms sigs. Tíundu börnin detta ekkert endi-
lega í heiminn. Stundum þarf að lyfta legi og hag-
ræða til að barnið geti gengið niður í fæðingar-
veginn. Mér finnst reyndar eins og Amish konur
séu með öðruvísi kviðvegg, en það er auð veldara
að finna hvernig barnið liggur. Ég fann t.d. tvíbura
við 21. viku meðgöngu.
Ég fór út í þrjár vikur í janúar á þessu ári og svo
aftur í fjórar vikur í mars. Í lok árs fer ég enn á ný
og þá í lengri tíma. Þá ætla ég að læra að mæla
fyrir hettu og fá tækifæri og reynslu í sitjanda-
fæðingum. Ég hlakka til. Ég er ljósmóðir í óhefð-
bundinni endurmenntun og hef öðlast gífurlegt
sjálfstæði og öryggi í mínu starfi.
Fæðingin í París.
Sængurkonukaffi í Marókkó.
þær þurfi að gera og séu í sambandi við sinn Guð.
Þarna úti tók Kristbjörg á móti fyrsta barni hjá móður
og einnig tíunda barni. Hún hefur haldið dag bók
sem er heimild um þessa sérstöku reynslu; fæðingar­
viðburði er til dæmis lýst sem heilagri stund en sorgin
knýr líka á dyr, þegar engar hreyfingar finnast og
barnið fæðist andvana. Í fæðingar reynslunni eru líka
konur sem halda að ferlið geti ekki gengið án hjálpar
og þá þarf að hvetja þær til að fæða. Yfir setan er alltaf
mikilvæg eða labour sitting eins ljós mæðurnar kalla
það á ensku.
Konur hafa beðið þig að koma eða það hefur verið
kallað á þig?
Já, ég fór árið 2015 í september til Marokkó.
Ég var með konu hér heima í mæðravernd sem